3,682 Views
Favorite
พัดยศแต่ละชนิดมีลักษณะสำคัญแสดงความแตกต่างซึ่งเป็นเครื่องบอกชั้นยศและคุณสมบัติพิเศษของพระสงฆ์ที่ได้รับพระราชทานด้วย ดังนี้
พัดยศประจำพระองค์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า สมเด็จพระสังฆราชเจ้า และสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายกซึ่งแต่ละพระองค์ที่ได้รับพระราชทานพัดยศมีสมณศักดิ์สูงต่ำแตกต่างกัน โดยจะสังเกตได้ที่ยอดพัดที่ทำด้วยงาแกะเป็นรูปฉัตร ๗ ชั้น ๕ ชั้น ๓ ชั้น หรือแกะเป็นรูปพระมหามงกุฎ ส่วนยอดพัดของสมเด็จพระราชาคณะลงมาถึงพระราชาคณะชั้นสามัญจะแกะเป็นรูปบัวซ้อนเหมือนกันหมด
หรือพื้นพัดหรือตัวพัดเป็นจุดสำคัญอีกจุดหนึ่งของพัดยศที่จะแสดงคุณสมบัติเฉพาะของผู้ที่ได้รับพระราชทาน คือ ถ้าเป็นพัดยศของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า สมเด็จพระสังฆราชเจ้าจะปักรูปและลวดลายเฉพาะไว้เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ เช่น รูปพระมหามงกุฎ รูปฉัตร หรือรูปพระราชลัญจกรประจำรัชกาล ส่วนของสมเด็จพระราชาคณะลงมาถึงพระราชาคณะชั้นราชจะปักเป็นรูปใบเทศ
โดยทั่วไปด้ามพัดของพระราชาคณะทำด้วยงามีข้อแตกต่างกันตรงคอพัด (ส่วนเชื่อมต่อของตัวพัดกับด้ามพัด) คือ ถ้าเป็นของสมเด็จพระสังฆราชลงมาถึงพระราชาคณะชั้นเทพ คอพัดจะแกะเป็นรูปเทพนมส้นพัด (ส่วนด้านล่างสุดของด้ามพัดสำหรับตั้งกับพื้น) แกะเป็นรูปบัวกลุ่มเหมือนกันหมดและด้ามพัดที่เป็นงาก็ยังแตกต่างกัน พัดยศสมเด็จพระสังฆราชขึ้นไปมักจะเป็นด้ามงาทั้งแท่งแต่พัดยศตั้งแต่สมเด็จพระราชาคณะลงมาจะเป็นด้ามงาต่อ
