ความหมายของพายุหมุนเขตร้อน

ความหมายของพายุหมุนเขตร้อน

พายุหมุนเขตร้อน คือ พายุหมุนที่เกิดในภูมิอากาศเขตร้อน ส่วนใหญ่มักเกิดในบริเวณระหว่างละติจูด ๕ - ๒๐ องศาเหนือและใต้ พายุนี้ก่อกำเนิดเหนือพื้นมหาสมุทรที่อุ่น และมีอุณหภูมิสูงกว่า ๒๖ - ๒๗ องศาเซลเซียสขึ้นไป และอาศัยแรงเหวี่ยง จากการหมุนรอบตัวเองของโลก หรือแรงคอริออลิส (Coriolis Force) เป็นปัจจัยสำคัญในการทำให้พายุหมุนอยู่ตลอดเวลา โดยแรงเหวี่ยงนี้ มีค่าน้อยลง เมื่อเข้าใกล้บริเวณเส้นศูนย์สูตร

องค์การอุตุนิยมวิทยาโลกได้จำแนกพายุหมุนเขตร้อนออกเป็น ๔ ระดับ   

๑. พายุดีเปรสชัน (depression)

เป็นพายุหมุนเขตร้อนที่มีความเร็วลมต่ำสุด คือ มีอัตราเร็วลมสูงสุดใกล้ศูนย์กลางพายุ ไม่เกิน ๓๔ นอต หรือ ๖๓ กิโลเมตรต่อชั่วโมง จัดเป็นพายุกำลังอ่อน

๒. พายุเขตร้อน (tropical storm)  

เป็นพายุหมุนที่มีอัตราความเร็วลมใกล้จุดศูนย์กลางระหว่าง ๓๔ - ๔๗ นอต หรือ ๖๓ - ๘๗ กิโลเมตรต่อชั่วโมง จัดเป็นพายุกำลังปานกลาง

๓. พายุเขตร้อนอย่างรุนแรง (severe tropical storm)  

เป็นพายุหมุนที่มีความเร็วลมใกล้จุดศูนย์กลางระหว่าง ๔๘ - ๖๓ นอต หรือ ๘๘ - ๑๑๘ กิโลเมตรต่อชั่วโมง จัดเป็นพายุกำลังแรง

๔. พายุไต้ฝุ่น (typhoon)  

เป็นพายุที่มีความเร็วลมใกล้จุดศูนย์กลางตั้งแต่ ๖๔ นอต หรือ ๑๑๙ กิโลเมตรต่อชั่วโมงขึ้นไป จัดเป็นพายุกำลังแรงมากที่สุด

ทั้งนี้  “พายุไต้ฝุ่น” เป็นชื่อเรียกพายุหมุนเขตร้อนในมหาสมุทรแปซิฟิกด้านตะวันตก ซึ่งรวมทั้งในทะเลจีนใต้และอ่าวไทยด้วย พายุหมุนเขตร้อนหากเกิดในบริเวณมหาสมุทรอื่น มีชื่อเรียก และการจำแนกความรุนแรงของพายุแตกต่างกันไป อาทิ บริเวณมหาสมุทรอินเดียด้านทะเลอันดามัน และอ่าวเบงกอล เรียกพายุหมุนที่มีอัตราเร็วลมสูงสุดใกล้ศูนย์กลางตั้งแต่ ๓๔ นอต (๖๓ กิโลเมตรต่อชั่วโมง) ว่า พายุไซโคลน (tropical cyclone) ในบริเวณชายฝั่งทวีปออสเตรเลีย เรียกพายุหมุนที่อัตราเร็วลมสูงสุดเกิน ๖๔ นอต (๑๑๙ กิโลเมตรต่อชั่วโมง) ว่า พายุไซโคลนรุนแรง (severe tropical cyclone) ส่วนพายุหมุนเขตร้อนที่มีอัตราเร็วลม เกิน ๖๔ นอต ที่เกิดในมหาสมุทรแอตแลนติก มีชื่อเรียกว่า พายุเฮอร์ริเคน (hurricane)

ในบริเวณที่ลมพายุไต้ฝุ่นพัดเข้าหานั้น จะเกิดท้องฟ้ามืดครึ้มและลมจะพัดแรงขึ้น เมื่อเคลื่อนที่เข้าใกล้ฝั่ง จะทำให้เกิดฝนตกหนัก ลมพัดแรงมาก คลื่นในทะเลซัดเข้าหาฝั่ง ภาวะน้ำท่วมกะทันหัน อาจเกิดขึ้น อันเนื่องมาจากฝนที่ตกหนัก ในขณะที่ลมจากพายุไต้ฝุ่น ก็สามารถขุดรากถอนโคนต้นไม้ ทำให้บ้านเรือนพังทลายลง และเรือในทะเลโยนตัวไปมา หรืออับปางลงได้