10,440 views
Favorite
การวางแผนอาชีพให้สนุก มีความสุข และมีโอกาสที่จะประสบความสำเร็จ จำเป็นจะต้องหาข้อมูลให้รอบด้าน ทั้งจากการสังเกต ศึกษา ค้นคว้า เรียนรู้ และที่ขาดไม่ได้เลยคือ การวิ่งเข้าหาประสบการณ์ตรง เพื่อจะทำให้เราได้สัมผัสจริง และเข้าใกล้กับอาชีพในฝันของเราได้มากที่สุด เพื่อให้ชัวร์ให้ชัดว่า แผนการเตรียมตัวที่ออกแบบไว้ ครอบคลุมครบถ้วนที่จะทำให้เป้าหมายอาชีพสำเร็จได้หรือไม่ แต่สำหรับน้อง ๆ ที่ยังไม่มั่นใจว่า การมีประสบการณ์ตรงจะช่วยอะไรต่อการรู้จักอาชีพได้ วันนี้นำแนวคิดดี ๆ ในเรื่องนี้มาฝากกัน
ประสบการณ์ตรงคือสิ่งที่ได้มาจากการเรียนรู้ การสังเกต การสัมผัส การค้นพบ การพบเห็น และการลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง ก่อให้เกิดเป็นบทเรียนของชีวิตที่พัฒนาเป็นความรอบรู้และความชำนาญได้ ซึ่งเป็นสิ่งที่จำเป็นและมีประโยชน์มากมายในการประกอบอาชีพ
ตอนนี้น้อง ๆ ยังเรียนหนังสือกันอยู่ หลักสูตรเป็นสิ่งที่กำหนดไว้ในแผนการเรียน การเรียนจึงเป็นไปตามหลักสูตร และมีหลายวิชาที่ต้องเรียน จะชอบหรือไม่ชอบก็ต้องเรียน แล้วสอบให้ผ่านทุกวิชา หรือสอบให้ได้คะแนนดีให้มากที่สุด พร้อมกันนั้นน้อง ๆ ก็ต้องพิจารณาด้วยทักษะการคิดของตัวเองว่าวิชาใดชอบและใช่ หรือไม่ใช่และไม่ชอบแต่ต้องเรียน ฯลฯ เมื่อได้คำตอบชัดเจนแล้ว ให้คิดต่อไปว่า หากจบการศึกษาแล้ว จะนำความรู้นั้นไปใช้ประกอบอาชีพได้อย่างไรให้ปัง
ความรู้ที่ได้จากการเรียนในห้องเรียน หากน้อง ๆ เก็บเกี่ยวไว้ให้เต็มพิกัด จะได้ประโยชน์มากมาย แต่อาจไม่เพียงพอกับการทำงานหรือประกอบอาชีพที่อยากทำหรือต้องทำในอนาคต เพราะในโลกแห่งความเป็นจริง ความรู้มิได้มีอยู่แค่ในห้องเรียน แต่จะต้องมีการเรียนรู้ด้วยตนเองเพิ่มเติม น้อง ๆ ได้เปรียบเด็กอีกมากมายที่ได้มีโอกาสตักตวงความรู้ในห้องเรียน แล้วนำไปพัฒนาต่อยอดหาความรู้เพิ่มเติมต่อไปอีกด้วยตนเอง สั่งสมไว้เป็นประสบการณ์ตรง เพื่อตอบโจทย์อาชีพที่น้องอยากทำเมื่อเรียนจบแล้ว
ตัวอย่างเช่น เมื่อน้องได้ร่ำเรียนความรู้เกี่ยวกับเรื่องช่างหรือการทำอาหาร น้องอาจไปสมัครเป็นลูกมือช่างหรือลูกมือแม่ครัว ได้ค่าขนมมากน้อยเท่าไหร่หรือไม่ได้ก็ไม่เป็นไร แต่ได้ฝึกปฏิบัติงานจริง ได้ความรู้ ได้เรียนรู้เทคนิคในการทำงานช่าง ได้เห็นปัญหาเฉพาะหน้าที่เกิดขึ้นหรือปัญหาที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนหน้านี้ และวิธีการแก้ไขเฉพาะเหตุการณ์อย่างที่ไม่มีบอกไว้ในตำรา หรือได้เรียนรู้เคล็ดลับในการปรุงอาหารให้อร่อยถูกปากคนกิน อย่างที่ไม่เคยรู้ในห้องเรียนหรือในคลิป เพราะสิ่งเหล่านี้เป็นวิทยายุทธสุดยอดเฉพาะตัวของช่างหรือแม่ครัวแต่ละคน หากน้องได้เรียนรู้สิ่งเหล่านี้ด้วยตนเอง นั่นคือการสั่งสมความรู้ให้เป็นประสบการณ์ตรงของน้อง
เมื่อเรียนจบในสถานศึกษา น้องจะได้เอกสารรับรองแสดงวุฒิว่าเรียนจบในระดับการศึกษานั้น ๆ แล้ว แต่เอาเข้าจริง เมื่อเรียนจบแล้ว ชีวิตของน้องเพิ่งเริ่มก้าวแรกที่จะออกไปสู่โลกภายนอก โลกข้างนอกกับโลกในรั้วโรงเรียนแตกต่างกันในหลายมิติ โดยเฉพาะเมื่อต้องทำงานหรือประกอบอาชีพตามที่เรียนมา หากน้องมีโอกาสฝึกทักษะ Learning by Doing คือเรียนไป ลงมือทำไปด้วย จะทำให้น้องได้รู้จักตัวเองดีขึ้น ว่ามีความรู้ความสามารถเพียงพอที่จะพัฒนาต่อยอดนำไปประกอบอาชีพได้หรือไม่ หรือเมื่อมีประสบการณ์ตรงจากการฝึกทักษะแล้ว น้องจะได้รู้ว่าอาชีพที่อยากทำต่อไปนั้นมีข้อดีข้อเสียสำหรับตัวเองอย่างไร ใช่ตัวตนของเราหรือไม่ และเหมาะกับเราหรือไม่เพื่อพิจารณาหาทางเลือก
จากประสบการณ์ตรงที่น้องได้ฝึกหาคำตอบออกมาว่าใช่และชอบ แรงบันดาลใจที่จะเดินหน้าต่อไปจะเกิดขึ้นมากมาย และเป็นแรงผลักดันให้ก้าวไปอย่างมั่นคง และมั่นใจว่าเดินมาถูกทางแล้ว
ตัวอย่างเช่น หากน้องชอบวิชาภาษาอังกฤษ และมีความฝันอยากเป็นนักแปล เพราะอาชีพนี้จะไม่มีวันเกิด Disruption หดหายสลายตัวเหมือนอีกหลาย ๆ อาชีพแน่นอน และมีแนวโน้มความต้องการสูงขึ้นทุกที ๆ เพราะโลกยังต้องมีวิวัฒนาการทางภาษาเพื่อใช้สื่อสารข้ามวัฒนธรรมกันอยู่ และสามารถประกอบอาชีพเป็นงานประจำหรืองานอิสระ หรือ work from anywhere ได้ อาชีพนักแปลเป็นอาชีพที่ต้องการผู้มีทักษะสูงในการแปลคู่ภาษา คือภาษาไทยเป็นภาษาต่างประเทศ หรือภาษาต่างประเทศเป็นภาษาไทย น้องต้องฝึกคู่ภาษาให้แข็งแรง ทั้งทักษะการพูด การฟัง การเขียน และการแปล การเรียนดีในวิชาภาษาไทย ภาษาอังกฤษ หรือวิชาการแปลเพียงอย่างเดียว ไม่เพียงพอสำหรับการประกอบอาชีพ น้องต้องฝึกการลงมือปฏิบัติการแปลอย่างจริงจังเพื่อให้เกิดประสบการณ์ตรง ที่ทำให้เกิดการเรียนรู้ด้วยตนเอง มีการฝึกทักษะทุกด้านอย่างเข้มข้นเพื่อก้าวไปสู่การประกอบอาชีพ และจากการฝึกปฏิบัติการเพื่อให้เกิดประสบการณ์ตรงนี้เอง จะทำให้น้องรู้ว่าต้องเติมเต็มความรู้ในอีกหลากหลายมิติอย่างไร แค่ไหน จึงจะพร้อมสำหรับการประกอบอาชีพนี้ หรือการทำงานที่เกี่ยวข้องกัน
ประโยชน์ของประสบการณ์ตรงคือเป็นเสมือนการจำลองสถานการณ์จริง ให้น้องได้ฝึกทักษะการลงมือปฏิบัติเพื่อให้เกิดความชำนาญ ได้รู้ปัญหาและสามารถใช้วิจารณญาณแก้ไขสิ่งที่เกิดขึ้นหน้างานได้ อีกทั้งทำความคุ้นเคยกับสภาพแวดล้อมที่ใกล้เคียงกับงานจริงเพื่อใช้ในการปรับตัว และต่อยอดได้ทันทีเมื่อทำงานจริงในอาชีพ ได้เรียนรู้การใช้ชีวิตและรู้จักผู้คนในสังคมของอาชีพนั้น ๆ ประสบการณ์ตรงจะช่วยให้น้องพัฒนาตนเองได้เร็วขึ้น เพราะได้เรียนรู้ผ่านการลองผิดลองถูกมาแล้ว น้องสามารถคิดและสร้างไอเดียใหม่ ๆ นอกเหนือจากตำราเรียนให้ปังได้ ด้วยแรงบันดาลใจที่เกิดจากประสบการณ์ตรง.
พี่ณัณท์
