“จะปลูกพืชต้องเตรียมดิน จะกินต้องเตรียมอาหาร” ฉะนั้นการสานฝันเข้ามหาวิทยาลัยดังต้องเตรียมความพร้อมในทุกด้านเช่นกัน มาดูกันว่าน้อง ๆ ต้องเพิ่มความปังให้ตัวเองได้ยังไง

          ตอนนี้น้อง ๆ อยู่ ม. 5 จะขึ้น ม. 6 แล้วก้าวต่อไปมหาวิทยาลัย การเตรียมตัวสำหรับการศึกษาต่อและข้อควรคำนึงในเรื่องอาชีพ เป็นเรื่องที่สัมพันธ์กันอย่างยิ่ง คือทั้ง “ชอบที่ใช่” และ “ใช่ที่ชอบ”

การเตรียมตัวสำหรับศึกษาก้าวต่อ

           - สร้างพลังกายพลังใจให้แข็งแกร่ง น้อง ๆ ทำได้ไม่ยาก เรามีคุณพ่อคุณแม่เป็นนักโภชนาการที่ดีเยี่ยมใกล้ตัวอยู่แล้ว ท่านทำสิ่งดีมีประโยชน์ให้ลูก ให้คำแนะนำเรื่องการดูแลสุขภาพ ขอให้น้อง ๆ ทำตามด้วยการกินอาหารดี มีประโยชน์ ออกกำลังกาย นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพราะการนอนมีผลกับสมองโดยเฉพาะต่อระบบความจำ ใช้เวลาอยู่กับมือถือและการเล่นเกมของโปรดตามสมควร  สิ่งเหล่านี้จะช่วยให้ร่างกาย สมอง และจิตใจของน้อง ๆ ทำงานสัมพันธ์กันอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น เรียนหนังสือได้ดี มีคะแนนงาม

           - จัดเวลาเพื่อการเรียน การเล่น และการพักผ่อนให้ลงตัว น้อง ๆ ไม่จำเป็นต้องอ่านหนังสือท่องหนังสือแบบเอาเป็นเอาตาย แต่ให้อ่านอย่างมีทักษะ ฝึกการอ่านให้เก่งด้วยวิธีการง่าย ๆ คือ มีสมองไว้คิด ทำจิตให้แจ่มใส สนใจอ่านทุกหนังสือ (คืออ่านหนังสือทุกชนิด) อย่าถือดิคเป็นคัมภีร์ อย่าอ่านจี้เป็นคำ ๆ ฝึกการจำความย่อ ๆ รู้จักขอความช่วยเหลือ อ่านไม่เบื่อทุกวิชา  เพียงแค่นี้ชีวิตของน้อง ๆ ก็มีค่าและประสบความสำเร็จแล้ว

          - ฝึก focus กับสิ่งที่อยู่ตรงหน้า ฟังคุณครูสอนอย่างเข้าใจ ฝึกจับใจความในสิ่งที่คุณครูสอน ทบทวนบทเรียน และทำชอร์ตโน้ตของตนเอง  การทำ mindmap แผนที่ความคิด โดยใช้เส้นสายและสีสันที่วาดไว้ให้เหมือนกับการแตกกิ่งก้านของต้นไม้ ซึ่งเปรียบได้กับการแตกตัวของเส้นเซลล์สมองที่เติบโตขึ้น จะทำให้น้อง ๆ จัดระเบียบความคิดได้ และนำสิ่งที่สมองรับรู้และจดจำไว้ออกมาใช้ได้ง่าย ช่วยคิดวิเคราะห์ แยกแยะ แก้ปัญหา ตัดสินใจได้ดีขึ้น และเกิดความคิดสร้างสรรค์  น้อง ๆ จะสนุก มีความสุข และมีชีวิตชีวากับการเรียนรู้มากขึ้น

           - ปรับความคิดและใส่ใจในพฤติกรรมเกี่ยวกับการรู้จักตนเอง ความรู้สามารถ ความถนัด ความสนใจ บุคลิกภาพ ความมีเหตุผล การวางแผน การคิดเป็น ฯลฯ ซึ่งน้อง ๆ เริ่มทำได้ตั้งแต่บัดนาว และทำได้ต่อเนื่องตลอดไป

           - ฝึกทำข้อสอบเก่าบ่อย ๆ เพื่อพัฒนาความรู้และวิธีการคิด น้อง ๆ จะได้ทบทวนเนื้อหาวิชาที่เรียน ถึงแม้ข้อสอบใหม่ไม่ได้ออกมาตามนั้นเป๊ะ ๆ อาจจะเปลี่ยนชื่อ ปรับรูปแบบ หรือกรอบเนื้อหาไปบ้าง แต่ก็ทำให้น้อง ๆ ได้รู้แนวคำตอบวิชานั้น รู้จุดเด่นจุดด้อยของตนเอง แล้วนำไปแก้ไขปรับปรุงเพิ่มเติมความรู้ อีกทั้งยังได้รู้จักวิธีการคิดบริหารจัดการเวลาที่มีอยู่อย่างจำกัดในการทำข้อสอบจริงตามเวลาจริงได้ ซึ่งจะทำให้น้อง ๆ มีโอกาสทำข้อสอบจริงได้ดีขึ้นและมีโอกาสสอบติด พิชิตคณะและมหาวิทยาลัยดังได้

           - จัดวางแผนการเรียน ที่ปรึกษาของน้อง ๆ มีทั้งคือคุณพ่อคุณแม่ ผู้ปกครอง และคุณครูที่ปรึกษา รวมไปถึงพี่ ๆ ทีมงานทรูปลูกปัญญา น้อง ๆ ต้องเลือกแผนการเรียนให้สอดคล้องกับอาชีพ แล้วตัดสินใจเลือกสิ่งที่ “ใช่” และ “ชอบ” ให้สัมพันธ์กัน

ข้อควรคำนึงในการก้าวสู่เส้นทางฝัน สู่วันที่ยิ่งใหญ่

          - การเลือก “อาชีพที่ใช่และชอบ” และ “อาชีพที่ชอบและใช่” ในอนาคตเป็นการวางแผนชีวิตที่น้อง ๆ ทุกคนต้องจัดเตรียม โดยสัมพันธ์กับการเตรียมตัวและการวางแผนการเรียน บอกตัวเองให้ได้ถึงเหตุผลที่ชอบและใช่ของอาชีพนั้น เพราะเป็นอาชีพที่เราเลือกได้และเลือกเอง ซึ่งพี่ขอนิยามความหมายก่อน เพราะถ้าอ่านแบบเร็ว ๆ น้องอาจจะงงว่า เอ ! คำว่า “ชอบ” กับ “ใช่” ต่างกันอย่างไรน้า จริง ๆ แล้ว ต่างกันมากค่ะ “ชอบ” เป็นเรื่องของหัวใจล้วน ๆ ใช้ความต้องการของตัวเองเป็นหลักในการเลือกสาขาและอาชีพ ส่วน “ใช่” หมายถึง การพิจารณาแล้วถึงความเหมาะสม ความถนัด ความชอบ ความเป็นไปได้ เข้าไว้ด้วยกัน ดังนั้นบางอย่างที่เราชอบ อาจจะไม่ใช่ บางอย่างที่ใช่ บางทีก็ไม่ได้ชอบ  

          - เลือกสถาบันที่มีการเรียนการสอนสอดคล้องกับอาชีพที่น้อง ๆ เลือกว่าใช่ หรือถ้าชอบด้วยจะยิ่งดีมาก เมื่อใจรัก จะทำให้การเรียนไปโลด

          - ศึกษาหาความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับลักษณะอาชีพ ตำแหน่งหรืออาชีพเมื่อสำเร็จการศึกษาที่เหมาะสมกับบุคลิกภาพของตนเอง

          - ศึกษาวิชาที่ต้องเลือกเรียนเพิ่มเติมเพื่อไปสู่อาชีพ รวมทั้งหาความรู้เพิ่มเติมจากสื่อที่นำเสนอข้อมูลที่เป็นประโยชน์ และพยายามแสวงหาโอกาสฝึกทักษะการทำงานที่เกี่ยวข้องกับอาชีพที่เลือก

          - เพิ่มพูนการเรียนรู้ภาษาไทยและภาษาต่างประเทศ เพื่อพัฒนาความรู้และทักษะด้านภาษาให้กว้างขวางยิ่งขึ้น เพราะผู้ที่มีความรู้ทางภาษาดีย่อมได้กำไรในชีวิตเพราะตลาดงานจะเปิดกว้างมากกว่า

          - เรียนรู้แหล่งงาน วิธีการสมัครงาน การเขียนใบสมัครงานที่ปังโดนใจ  การศึกษาตลาดแรงงาน แนวโน้มระดับความต้องการของตลาดแรงงานในอนาคตของอาชีพที่เลือกท่ามกลางสถานการณ์โลกในปัจจุบัน โอกาสความก้าวหน้าและความมั่นคงในการทำงานอาชีพนั้น การใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ ในการบริหารจัดการกับอาชีพที่เหมาะสมกับตนเองและกับยุคสมัย ซึ่งทั้งหลายทั้งปวงล้วนแล้วแต่เป็นข้อมูลที่น้อง ๆ ต้องศึกษาไว้

          - สร้างนิสัยรักการอ่านไม่ว่าจะประกอบอาชีพสาขาใด อ่านมาก ๆ เลือกอ่านทุกเรื่องที่มีประโยชน์  การอ่านจะทำให้น้อง ๆ มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มั่นใจในตนเอง ละเอียดรอบคอบ มีระเบียบวินัย มานะอดทนและขยันหมั่นเพียร และพร้อมพัฒนาตนเองเพื่อความก้าวหน้าในอาชีพ

          - สร้างแรงบันดาลใจให้ตนเอง ด้วยการมองเห็นภาพในอนาคตของเรา ให้ภาพนั้นจดจารึกไว้ในส่วนลึกของห้องหัวใจ แล้วพลังแห่งจินตนาการจะเป็นแรงผลักดันให้น้อง ๆ ก้าวสู่ฝันได้อย่างมั่นคงและเป็นจริง

           การวางแผนการศึกษาที่ดี มีความชัดเจน มีความเป็นไปได้ และสอดคล้องกับเป้าหมายในการประกอบอาชีพ โดยไม่เลือกตามเพื่อนหรือตามกระแส จะทำให้ก้าวสู่ฝันได้เป็นจริง ฉะนั้นน้อง ๆ ทุกคนเมื่อฝึกตัวเองให้พร้อมในทุก ๆ ด้านดังที่กล่าวมาแล้ว คือการศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง ข้อมูลสังคม และข้อมูลวิชาการแล้ว ก็เดินต่อไปสู่จุด “การตัดสินใจ” และ “ลงมือทำ” ได้เลยโดยใช้ทักษะ “การคิดเป็น” ที่น้อง ๆ ทุกคนทำได้หากใช้ความพยายามมากพอ  น้อง ๆ จะประสบความสำเร็จในการเรียน การประกอบอาชีพ สามารถปรับตัวและดำรงชีวิตได้อย่างมีความสุข

พี่ณัณท์

ข้อมูลอ้างอิง
ถนอมวงศ์ สุกโชติรัตน์ ล้ำยอดมรรคผล, ดร.  การอ่านให้เก่ง.  พิมพ์ครั้งที่ ๑๘.  กรุงเทพฯ, กระดาษสา, ๒๕๖๒.
ฝึกทำข้อสอบดีอย่างไร https://www.trueplookpanya.com/tcas/article/detail/84501    
แผนที่ความคิด: Mind Mapping https://www.si.mahidol.ac.th/Th/division/nursing/NDivision/N_QD/admin/download_files/34_72_1.pdf   
คู่มือวางแผนการเรียน ชีวิต และอาชีพ file:///C:/Users/User/Downloads/คู่มือวางแผนการเรียน%20ชีวิต%20และอาชีพ%20สำหรับช่วงชั้นที่%204-กรมว%20(3).pdf