วันคุ้มครองโลก
วันที่ ๒๒ เมษายน ของทุกปีถือเป็นวันคุ้มครองโลก (Earth Day) เป็นวันสำคัญที่ขบวนการอนุรักษ์ธรรมชาติของประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกจะจัดกิจกรรมเพื่อปลุกจิตสำนึก และ เรียกร้องให้ชาวโลกทุกคนได้ตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อม จะได้ช่วยกันเร่งอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไว้ให้ทันการ ก่อนที่จะเกิดเหตุเภทภัยทางธรรมชาติขึ้นแก่มนุษย์บ่อยขึ้น หรือรุนแรงขึ้น กว่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน กิจกรรมที่ว่านี้ก็จะประกอบด้วยการส่งเสริมให้ปลูกต้นไม้ทั่วทุกหนทุกแห่ง การอนุรักษ์ต้นไม้ใหญ่ๆ ที่เหลืออยู่ในเมือง ในหมู่บ้านและภูเขา รณรงค์ให้อนุรักษ์ป่าธรรมชาติ – แหล่งต้นน้ำลำธาร และสัตว์ป่า ร่วมกันรักษาความสะอาดตามถนนหนทาง ชายหาด อุทยาน และสถานที่สาธารณะ รวมถึงให้การศึกษาเกี่ยวกับความสำคัญของสิ่งแวดล้อมแก่เยาวชนและประชาชนให้มากขึ้นเป็นต้น
วันคุ้มครองโลกถือกำเนิดที่สหรัฐอเมริกา โดยที่ได้มีนักอนุรักษ์ธรรมชาติกลุ่มหนึ่งจัดแสดงพลังครั้งใหญ่เพื่อปลุกจิตสำนึกเกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อมที่นับวันยิ่งถูกมนุษย์ทำลายเมื่อวันที่ ๒๒ เมษายน ปี ๒๕๑๓ ซึ่งปรากฏว่าตามเมืองใหญ่ๆ ทั่วสหรัฐฯ ได้มีผู้เข้าร่วมอุดมการณ์ชุมนุมแสดงพลังด้วยถึงกว่า ๒๐ ล้านคน ส่งผลให้มีการออกพระราชบัญญัติแก้ไขมลพิษในอากาศของสหรัฐฯ มีการจัดตั้งสำนักงานป้องกันสิ่งแวดล้อมแห่งชาติขึ้น และกำหนดให้วันที่ ๒๒ เมษายนของทุกปี เป็นวัน “คุ้มครองโลก”หรือ “ Earth Day” โดยมีเป้าหมายคือ
๑. เพื่อลดอัตราการเกิดคาร์บอนไดออกไซด์ที่มีอยู่อย่างหนาแน่นในบรรยากาศ
๒. เพื่อกำจัดคลอโรฟลูออโรคาร์บอนซึ่งเป็นตัวทำลายสภาพโอโซนและก่อให้เกิดการสะสมความร้อนให้หมดสิ้นไป
๓. เพื่ออนุรักษ์สภาพป่าที่เหลืออยู่ ทั้งป่าเบญจพรรณและป่าดงดิบ
๔. เพื่อห้ามการซื้อ-ขาย สิ่งมีชีวิตที่อาจทำให้ภาวะการเจริญพันธุ์ลดลงหรือหมดสิ้นไป
๕. เพื่อคงสภาพระดับประชากรโลกไว้ให้อยู่ในสภาพที่สมดุลกับทรัพยากรธรรมชาติ
๖. เพื่อสร้างพลังอำนาจจากองค์กรต่างๆ ทั่วโลกให้ร่วมกันปกป้องบรรยากาศ น้ำ และสภาพอื่นๆ ให้พ้นจากการกระทำที่มิชอบของมนุษย์
๗. เพื่อสร้างสำนึกในอันที่จะรักษาโรคไว้ทั้งบุคคล ชุมชน และชาติ
คนเราทุกคนสามารถเป็นได้ทั้งผู้สร้างและผู้ทำลายสิ่งแวดล้อม และผลจากการทำลายสิ่งแวดล้อมนั้นก็รู้ ๆ กันอยู่ จากภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นอย่างรุนแรงและบ่อยครั้งขึ้น ถึงเวลาแล้วหรือยัง? ที่ทุกคนจะได้มาร่วมกันเป็นผู้สร้างสิ่งแวดล้อมและช่วยกันป้องกันไม่ให้สิ่งแวดล้อมถูกทำลายมากกว่าไปกว่านี้ ทุกคนช่วยกัน “คุ้มครองโลก” ก็เท่ากับคุ้มครองตัวเอง
ตัวอย่างการทำลายสิ่งแวดล้อมของมนุษย์
ใช้พลังงานอย่างฟุ่มเฟือย พลังงานกับสิ่งแวดล้อมนั้นมีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์ กล่าวคือเมื่อมนุษย์ใช้พลังงานมาก ก็ต้องใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่จะมาเป็นตัวป้อนให้เกิดพลังงานมากขึ้นด้วยเช่นกัน ต้องมีการขุดค้นหาแร่ธาตุเช่น ก๊าซธรรมชาติ น้ำมันปิโตรเลียม ลิกไนต์ ซึ่งอยู่ใต้พื้นพิภพ ถูกขุดค้นขึ้นมาใช้มากทรัพยากรธรรมชาติก็จะถูกทำลายอย่างต่อเนื่อง สิ่งแวดล้อมก็ต้องเสื่อมโทรม แม้แต่พลังงานไฟฟ้าจากเขื่อน ก่อนที่จะเป็นเขื่อนผลิตกระแสไฟฟ้า ก็ต้องทำลายป่าไม้เหนือเขื่อน เมื่อสิ่งแวดล้อมถูกทำลายดุลย์ธรรมชาติก็จะเสียไป ฤดูกาลและอุณหภูมิของโลกก็จะเปลี่ยนแปลง เห็นได้จากภาวะฝนตกไม่เป็นไปตามฤดูกาล หรือปรากฏการณ์การเพิ่มอุณหภูมิของโลกจากการเกิดภาวะเรือนกระจก และการทำลายบรรยากาศชั้นโอโซน
- ภาวะเรือนกระจก (Green House Effect) เกิดจากการเผาไหม้ของเชื้อเพลิงและสิ่งอื่นๆ บนพื้นโลก จะก่อให้เกิดก๊าซที่ทำให้เกิดภาวะเรือนกระจกอยู่ ๔ ชนิด ได้แก่คาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) มีเธน (CH2) คลอโรฟลูออโรคาร์บอนด์ (CFC) และไนโตรเจนออกไซด์ (N2O) ซึ่งจะสะสมตัวเองมากขึ้นเรื่อยๆ ก๊าซนี้คุณสมบัติของมันคือจะกั้นความร้อนจากผิวโลกไม่ให้ผ่านพ้นขึ้นไป จึงทำให้ความร้อนจากดวงอาทิตย์ที่เข้ามาตอนกลางวันไม่สามารถสะท้อนทะลุชั้นก๊าซที่รวมตัวกันนั้นออกไปได้ด้วยเช่นกัน เป็นผลให้ความร้อนที่บริเวณผิวโลกเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
- การเกิดช่องโหว่ของโอโซน (Ozone Depletion) คือกลุ่มโมเลกุลของก๊าซโอโซนบางๆ บนชั้นบรรยากาศสตราโตสเฟียร์ มีคุณสมบัติในการดูดซึมรังสีอุลตราไวโอเลตคลื่นสั้นของดวงอาทิตย์เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตไว้ก่อนที่รังสีนั้นจะลงมาสู่พื้นโลก ทำให้สิ่งมีชีวิตสามารถอยู่ได้ การที่บรรยากาศชั้นโอโซนถูกทำลาย จะทำให้รังสีอุลตราไวโอเลตคลื่นสั้นผ่านเข้ามาได้โดยตรง และผลเสียที่จะเกิดต่อสิ่งมีชีวิตในโลกก็อย่างเช่น จะเป็นโรคมะเร็งผิวหนัง ระบบภูมิคุ้มกันของมนุษย์จะเสื่อมง่ายทำให้เป็นโรคติดต่อเพิ่มขึ้น
ที่มา
- https://www.tungsong.com/
- https://www.yahoo.com/
- วัฒนธรรมกับการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม: สมพงษ์ สุวรรณชาตรี:วารสารวัฒนธรรมไทย กพ.-มีค. ๒๕๔๓
ข้อมูลจาก : บทความพิเศษ ประกอบรายการของสถานีวิทยุ อสมท. เรื่อง "วันคุ้มครองโลก" ผลิตโดย งานบริการการผลิต ส่วนสนับสนุนการผลิตวิทยุ ฝ่ายออกอากาศวิทยุกรุงเทพ