พระพุทธศาสนามีความสำคัญอย่างยิ่งกับสังคมไทย เราถือกันว่าพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ เป็นประเพณีที่สืบต่อมาเป็นเวลาช้านาน จนกล่าวได้ว่า พระพุทธศาสนากับชาวไทยมีความสัมพันธ์แนบแน่นเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ทั้งในทางประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม และยังมีบทบาทสำคัญในการสร้างความสงบสุขให้แก่ผู้นับถือและสังคม

ในทางประวัติศาสตร์ ความเป็นมาของชาติไทย กับพระพุทธศาสนา เกี่ยวเนื่องกันมาโดยตลอด นับตั้งแต่สมัยที่ชนชาติไทยมีประวัติศาสตร์อันชัดเจน ชาวไทยก็นับถือพระพุทธศาสนาตลอดมา จนกล่าวได้ว่าประวัติศาสตร์ของประเทศไทย เป็นประวัติศาสตร์ของชนชาติที่นับถือพระพุทธศาสนา

ในด้านวัฒนธรรม วิถีชีวิตของคนไทยได้ผูกพันประสานกลมกลืนกับหลักความเชื่อ และหลักปฏิบัติในพระพุทธศาสนาตลอดระยะเวลาอันยาวนาน เกิดการปรับตัวเข้าหากัน ทั้งการที่ผู้คนรับเอาหลักปฏิบัติในศาสนาพุทธมาใช้ และการที่ศาสนาพุทธต้องปรับเปลี่ยนรูปแบบพิธีกรรม และคำสอนให้สอดคล้องกับวิถีการดำเนินชีวิตของผู้คน ทำให้เกิดเป็นศาสนาพุทธแบบไทยที่มีเอกลักษณ์ จนสามารถแยกความแตกต่างจากพระพุทธศาสนาของประเทศอื่นๆ แม้นับถือนิกายเถรวาทเหมือนกันก็ตาม เรียกได้ว่าเป็น “พระพุทธศาสนาของชาวไทย”

พระพุทธศาสนามีหลักคำสอนที่สร้างความสุขแก่ตนเอง รวมทั้งสังคม การปฏิบัติตามคำสอนในพระพุทธศาสนาจะสร้างความสงบสุขให้แก่ชาวโลกได้ดังนี้

1. พระพุทธศาสนาสอนให้ไม่เบียดเบียนทั้งตนเอง และผู้อื่น ตามหลักคำสอนของ ศีล 5

2. พระพุทธศาสนาสอนให้มีความเมตตากรุณา จะพูด จะทำ จะคิด มีจิตประกอบด้วยเมตตา ให้ถือว่ามนุษย์ในโลกนี้ ก็ล้วนเป็นเพื่อนร่วมสุขร่วมทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ และตายด้วยกัน

3. พระพุทธศาสนาสอนให้มีความเสียสละ ไม่ให้เป็นคน โลภ โกรธ หลง และยังรู้จักสงเคราะห์แก่ผู้อื่น การให้ทาน การบริจาค การเสียสละ

4. พระพุทธศาสนาสอนให้มีความอดทน และไม่ยึดมั่นในตัวตนมากเกินไป

5. พระพุทธศาสนาสอนให้เอาชนะความชั่วด้วยความดี ดังพุทธสุภาษิต เอาชนะคนโกรธด้วยการไม่โกรธตอบ เอาชนะคนตระหนี่ด้วยการให้ เอาชนะคนพูดเหลวไหลด้วยการพูดความจริง เอาชนะเวรด้วยการไม่ จองเวร เป็นต้น

เรียบเรียงโดย : ถาปกรณ์ กำเนิดศิริ