การจัดกลุ่มสิ่งมีชีวิต (ตะลุยโจทย์)
สมบัติของสิ่งมีชีวิต
1. สืบพันธุ์เพิ่มจำนวนได้ : Reproduction
- แบบอาศัยเพศ จะมีการปฏิสนธิ โดยมีการผสมกันของเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ (เซลล์อสุจิ) กับเซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย (เซลล์ไข่)
- แบบไม่อาศัยเพศ ไม่ทำให้พันธุกรรมเปลี่ยน เช่น การแบ่งตัวของอะมีบา การแตกหน่อของไฮดรา การงอกใหม่ของดาวทะเล
2. มีการเจริญเติบโต : Growth
- ระยะตัวอ่อน
- สร้างอวัยวะ
- เต็มวัย
สิ่งมีชีวิตสามารถแบ่งตามรูปแบบการเจริญเติบโตได้เป็น 2 รูปแบบ คือ
1) Metamorphosis คือ การเจริญเติบโตที่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างขณะเจริญเติบโต เช่น ผีเสื้อ กบ
2) Ametamorphosis คือ การเจริญเติบโตที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างขณะเจริญเติบโต เช่น คน
3. มีความต้องการพลังงาน จึงต้องมีกระบวนการเมทาบอลิซึม (Metabolism) ซึ่งเป็นปฏิกิริยาเคมีในร่างกายเพื่อสร้างพลังงานและนำมาใช้ในการดำรงชีวิต
- ผู้ผลิต เช่น พืช สาหร่าย แบคทีเรียบางชนิด โดยสามารถผลิตอาหารเองได้ และได้พลังงานมาจากแสง
- ผู้บริโภค สัตว์ต่าง ๆ แบ่งเป็น 1) ผู้บริโภคเนื้อ เช่น สิงโต เสือ เหยี่ยว 2) ผู้บริโภคพืช เช่น กระต่าย กวาง 3) ผู้บริโภคซาก เช่น แร้ง ปลวก กิ้งกือ
- ผู้ย่อยสลายอินทรียสาร เช่น แบคทีเรีย เชื้อรา โดยสามารถย่อยสลายซากพืชซากสัตว์ได้
4. ตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้ : Response
- การเคลื่อนไหว พืชสามารถตอบสนองต่อสิ่งเร้าโดยการเคลื่อนไหวได้แต่เคลื่อนที่ไม่ได้ เช่น การที่พืชเจริญเติบโตโดยโน้มเข้าหาแสง
- การเคลื่อนที่ สัตว์สามารถเคลื่อนที่และย้ายตำแหน่งได้
5. รักษาดุลยภาพของร่างกาย : Homeostasis
- การกินอาหาร เพื่อรักษาสมดุลพลังงาน
- การขับถ่าย เพื่อรักษาสมดุลของเสีย
- การหายใจ เพื่อรักษาสมดุลแก๊ส
6. สามารถปรับตัวได้ : Adaptatio
การแบ่งกลุ่มของของสิ่งมีชีวิต
1. พืช
- พืชไม่มีท่อลำเลียง : มอส
- พืชไร้เมล็ด : เฟิร์น
- พืชเมล็ดเปลือย : ต้นสน
- พืชดอก กลุ่มใบเลี้ยงเดี่ยว : มะม่วง, ขนุน, ทุเรียน, มังคุด
- พืชดอก กลุ่มใบเลี้ยงคู่ : มะพร้าว, อ้อย, ข้าว, หญ้า, ไผ่
2. สัตว์
- สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง : ฟองน้ำ, แมงกะพรุน, หอย, หมึก, ไส้เดือน, แมลง
- สัตว์มีกระดูกสันหลัง กลุ่มปลา
- สัตว์มีกระดูกสันหลัง กลุ่มสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ
- สัตว์มีกระดูกสันหลัง กลุ่มสัตว์เลื้อยคลาน
- สัตว์มีกระดูกสันหลัง กลุ่มสัตว์ปีก
- สัตว์มีกระดูกสันหลัง กลุ่มสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม