การพูดในโอกาสต่างๆ ถือเป็นทักษะที่เราจำเป็นต้องเรียนรู้และฝึกฝน เนื่องจากเป็นสิ่งที่เราจะต้องเจอในชีวิตประจำวันอย่างแน่นอน การศึกษาและการฝึกฝนที่ดีจะทำให้เราพูดในโอกาสต่างๆ ได้อย่างถูกต้อง เหมาะสม และสร้างสรรค์

การพูดในโอกาสต่างๆ หมายถึง การสื่อสารของบุคคล หรือกลุ่มบุคคล ในโอกาสที่ร่วมงานกันหรือทำกิจกรรมร่วมกัน โดยมีวัตถุประสงค์อย่างใดอย่างหนึ่ง การพูดในโอกาสต่างๆ ที่จะต้องกล่าวคำปราศรัย หรือพูดต่อที่ชุมนุมชน มีหลายรูปแบบ ทั้งแบบเป็นทางการ และแบบไม่เป็นทางการ ทุกคนจะต้องเผชิญปัญหาเฉพาะหน้าในเรื่องการพูด ไม่วันใดก็วันหนึ่ง ตราบใดที่ยังอยู่ในสังคม

โอกาสในการพูด

คือช่วงเวลาที่เหมาะสำหรับการพูดกับบุคคลตามมารยาท โดยโอกาสในการพูดแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ ดังนี้

1. การพูดกันเฉพาะในกลุ่ม เป็นโอกาสที่ทุกคนในกลุ่มเป็นทั้งผู้พูดและผู้ฟัง เช่น การพูดสนทนา การประชุมกลุ่ม การอภิปราย เป็นต้น
2. การพูดโดยมีผู้ฟังเป็นกลุ่ม เป็นโอกาสในการพูดโดยมีกลุ่มผู้ฟังเฉพาะ สถานที่ในการพูดจะแยกพื้นที่ของผู้พูดและผู้ฟังอย่างชัดเจน เช่น การบรรยาย การปาฐกถา การโต้วาที การกล่าวสุนทรพจน์ เป็นต้น
3. การพูดเพื่อดำเนินกิจกรรมอย่างใดอย่างหนึ่ง เป็นโอกาสในการพูดที่มีวัตถุประสงค์เฉพาะ เช่น การเป็นพิธีกร โดยผู้พูดจะมีส่วนช่วยให้กิจกรรมนั้นๆ ดำเนินไปอย่างราบรื่น

หลักทั่วไปในการพูด

1. พยายามคิดค้นหาลักษณะเฉพาะของโอกาส หรือลักษณะผู้ฟัง อย่าพูดเหมือนกันทุกงาน
2. อย่าลืมการขึ้นต้น และการลงท้ายที่ดี
3. อย่าพูดนานเกินไป ควรให้รวบรัด
4. ใช้อารมณ์ขันบ้าง โดยดูตามความเหมาะสม

เรียบเรียงโดย : อลงกรณ์ พลอยแก้ว