นอกจากการสืบพันธุ์ของพืชแบบอาศัยเพศแล้ว พืชยังมีการสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศอีกด้วย มนุษย์สามารถนำส่วนต่างๆ ของพืชมาใช้ในการขยายพันธุ์ต่อไป เช่น การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ เป็นการขยายพันธุ์โดยใช้ส่วนต่างๆ ของพืช ทำให้ได้ต้นใหม่ที่มีลักษณะต่างๆ เหมือนต้นเดิมทุกประการ ส่วนต่างๆ ของพืชที่นำมาขยายพันธุ์ได้ มีดังนี้
1. ราก ได้แก่ มันเทศ มันสำปะหลัง กระชาย หัวผักกาด
2. ลำต้นใต้ดิน ได้แก่ ขิง ข่า พุทธรักษา เผือก แห้วจีน มันฝรั่ง
3. ลำต้นเหนือดินที่ทอดขนานกับผิวดิน เมื่อแตะดินหรือน้ำ ก็งอกรากและต้นใหม่ได้ เช่น สตรอวเบอร์รี หญ้า บัว บัวบก ผักตบชวา ผักกระเฉด ผักบุ้ง
4. ใบ เช่น ต้นตายใบเป็น โคมญี่ปุ่น
5. กิ่ง เป็นส่วนของลำต้นที่มนุษย์นำมาขยายพันธุ์โดยวิธีต่างๆ เช่น การทับกิ่งหรือการทาบกิ่ง การต่อกิ่ง การตัดกิ่งปักชำ การตอน การติดตา
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เป็นวิธีขยายพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศอีกวิธีหนึ่ง เป็นเทคโนโลยีในการขยายพันธุ์เพื่อให้ได้พันธุ์ที่มีลักษณะดี ได้เป็นจำนวนมากในเวลาอันสั้น โดยไม่เกิดการกลายพันธุ์ เหมาะสำหรับพืชเศรษฐกิจ หรือพืชที่เพาะพันธุ์ด้วยวิธีอื่นได้ยาก
วิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
1. ตัดเอาตาอ่อน ยอดอ่อนหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของพืชเพียงเล็กน้อยนำไปเลี้ยงในอาหารสังเคราะห์ในสภาพปลอดเชื้อ
2. ตาอ่อนหรือส่วนของพืชจะแบ่งตัวเพิ่มจำนวนเซลล์มากมาย
3. ตัดแบ่งไปเลี้ยงในอาหารใหม่จนเจริญเป็นต้นใหม่จำนวนมาก
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ นอกจากมีประโยชน์ในการปรับปรุงพันธุ์เพื่อใช้ประโยชน์จากพืชแล้ว ยังสามารถใช้สารเคมี หรือรังสีทำให้เกิดการกลายพันธุ์กับเนื้อเยื่อ โดยคาดว่าน่าจะทำให้ได้พืชพันธุ์ใหม่ที่มีดอก หรือผลที่มีขนาดใหญ่ขึ้นได้อีกด้วย