คนและสัตว์จะดำรงชีวิตในสภาวะที่มีอุณหภูมิที่เหมาะสม ถ้าอุณหภูมิเปลี่ยนไปจึงมีการตอบสนองต่ออุณหภูมิ เพื่อความปลอดภัยและการดำรงชีวิตได้อย่างเหมาะสม ดังนี้
1. เมื่อมีอุณหภูมิสูง คนจะเหงื่อออกมากเป็นการระบายความร้อน
2. คนเมื่อสัมผัสวัตถุที่ร้อนจัดหรือเย็นจัด จะเกิดอาการสะดุ้ง และดึงอวัยวะส่วนที่สัมผัสออกทันที
3. สุนัข วัว ควาย แกะ จะระบายความร้อนโดยการแลบลิ้นเพื่อให้น้ำระเหยออกทางปาก
4. แมว กระต่าย จิงโจ้ ระบายความร้อนโดยการเลียอุ้งเท้า และการระเหยของน้ำลายจะพาความร้อนออกไป
5. ควายหนีร้อนด้วยการแช่ในแอ่งน้ำ
6. สัตว์เลื้อยคลาน เช่น จิ้งเหลน กิ้งก่า งู หลบร้อนอยู่ตามโพรงไม้หรือในที่ร่ม
7. เมื่ออากาศเย็นหรืออุณหภูมิต่ำ คนจะขนลุก หนาวสั่น เป็นการป้องกันการสูญเสียความร้อน และเพิ่มความร้อนให้แก่ร่างกาย
8. นกบางชนิด เช่น นกนางแอ่นและนกปากห่าง ที่อาศัยอยู่แถบไซบีเรียอพยพย้ายถิ่นมายังไทย
9. สัตว์บางชนิด เช่น กระรอก หมี หนีอากาศหนาวด้วยการจำศีล
10. สัตว์เลื้อยคลาน เช่น กิ้งก่า งู จะนอนผึ่งแดด
เรียบเรียงโดย : ปิตุพร พิมพาเพชร