พืชใช้น้ำในการสังเคราะห์ด้วยแสง และจะคายน้ำที่มีอยู่เกินความความต้องการออกทางปากใบ และทางรอยแตกเล็กๆ ตามลำต้น การคายน้ำช่วยให้รากลำเลียงน้ำได้อย่างต่อเนื่อง และยังช่วยลดความร้อนของต้นไม้ด้วย การคายน้ำเป็นการปรับอุณหภูมิภายในต้นพืชไม่ให้สูงมาก ในวันที่มีอากาศร้อน พืชจะคายน้ำมากกว่าวันที่อากาศปกติ
ปัจจัยที่มีผลต่อการคายน้ำของพืช
1. จำนวนใบ ถ้ามีใบมากกว่า ก็จะทำให้มีปากใบมากกว่า จึงสูญเสียน้ำมากขึ้น
2. จำนวนปากใบ ปากใบที่มีมากขึ้น จะทำให้มีช่องสำหรับระเหยน้ำมากขึ้น
3. ผิวด้านนอกของพืชที่เป็นไขหรือผิวมัน จะช่วยลดอุณหภูมิ และลดอัตราการระเหยของน้ำออกจากใบได้ดี เช่น ในพืชทนแล้งพวกกระบองเพชร
4. แสงสว่าง จะช่วยกระตุ้นการเปิดของปากใบ ทำให้น้ำระเหยได้มากขึ้น
5. อุณหภูมิ ถ้าอุณหภูมิสูงทำให้เกิดการคายน้ำได้มากขึ้น
6. ความชื้น ถ้าความในอากาศมีน้อยจะคายน้ำได้มากขึ้น
7. ลม ถ้าลมแรงจะทำให้เกิดการคายน้ำมากขึ้น
8. แหล่งน้ำ หากมีน้ำในดินน้อยการคายน้ำจะลดลง
เรียบเรียงโดย : ปิตุพร พิมพาเพชร