พุทธสาวก คือ สาวกของพระพุทธเจ้าที่มีชีวิตอยู่ในช่วงที่พระพุทธเจ้ายังมีพระชนม์อยู่ ได้เห็นและได้ฟังธรรมจากพระพุทธ เจ้าโดยตรงและเป็นพระอริยบุคคล คือ บรรลุธรรมขั้นใดขั้นหนึ่ง 
สามเณรสังกิจจะ เกิดในตระกูลเศรษฐี ณ เมืองสาวัตถี มารดาเสียชีวิตขณะที่ท่านยังเป็นทารกอยู่ในครรภ์ เมื่อสัปเหร่อนำศพมารดาไปเผาปรากฏว่าทารกในครรภ์ไม่ไหม้ สัปเหร่อจึงอุ้มทารกไปให้ญาติ พวกญาติๆ จึงตั้งชื่อทารกว่า สังกิจจะ (แปลว่า เกี่ยว) เพราะที่หางตามีรอยฉีกขาดเนื่องจากถูกตะขอเกี่ยวขณะเผาศพมารดา
ต่อมาเมื่อสังกิจจะอายุ 7 ปี ญาติได้พาไปบวชเณรในสำนักของพระสารีบุตร ในวันบวช พระสารีบุตรได้บอกตจปัญจกกัมมัฏฐาน สามเณรสังกิจจะได้ฟังก็บรรลุเป็นพระอรหันต์ 
วันหนึ่งมีพระภิกษุชาวเมืองสาวัตถี 30 รูปมาลาพระสารีบุตรเพื่อไปปฏิบัติธรรมที่ป่าแห่งหนึ่ง พระสารีบุตรทราบว่าจะมีภัยเกิดขึ้นกับพระภิกษุจึงให้สามเณร สังกิจจะไปกับพระภิกษุเหล่านั้น
ต่อมาขณะที่พระภิกษุและสามเณรปฏิบัติธรรมอยู่นั้นได้มีได้มีโจร 500 คน บุกเข้ามาเพื่อจะจับพระ ภิกษุรูปใดรูปหนึ่งเพื่อทำพลีกรรม แต่สามเณรได้ขอออกไปกับโจรแทน ขณะที่โจรเงื้อดาบฟันลงที่คอสามเณรปรากฏว่าดาบงอและฟันไม่เข้าโจรจึงขอบวช สามเณรสังกิจจะจึงพาสามเณร 500 รูปไปเฝ้าพระพุทธเจ้า      
พระพุทธเจ้าจึงตรัสสอนว่า “ผู้ที่ไม่มีศีล มีจิตใจไม่ตั้งมั่นแม้จะมีชีวิตอยู่ถึง 100 ปี ก็หามีประโยชน์ไม่ ส่วนผู้ที่มีศีล แม้มีชีวิตอยู่เพียงวันเดียว ย่อมมีชีวิตประเสริฐกว่า”

คุณธรรมของสามเณรสังกิจจะ
   1) กล้าหาญในการทำสิ่งที่ดี เมื่อเรายึดมั่นในหลักธรรมความดีแล้วเราก็จะเอาชนะปัญหา
   2) เสียสละความสุขความสบายของตนเพื่อประโยชน์ส่วนรวม
   3) เป็นแบบอย่างของการมีศีลและมีจิตใจที่มั่นคง