ดอกไม้เป็นส่วนที่ใช้ในการสืบพันธุ์ของพืช มีส่วนประกอบสำคัญได้แก่ กลีบเลี้ยง กลีบดอก เกสรตัวผู้ และเกสรตัวเมีย

ส่วนประกอบสำคัญของดอกไม้ มีดังนี้

1. กลีบเลี้ยง (Sepal) เป็นส่วนที่อยู่นอกสุดของดอก เจริญเปลี่ยนแปลงมาจากใบ มักมีสีเขียว ป้องกันดอกที่ยังตูม โดยป้องกันไม่ให้เกิดการระเหยของน้ำ และป้องกันแมลงและศัตรูพืช

2. กลีบดอก (Petal) เป็นส่วนที่อยู่ถัดจากชั้นกลีบเลี้ยงเข้าไป เจริญเปลี่ยนแปลงมาจากใบ มักมีสีสันสวยงาม และมีกลิ่นหอมเพื่อล่อแมลงให้มาช่วยผสมเกสร หรือถ่ายละอองเรณู

3.เกสรตัวผู้ (Stamen) เป็นส่วนที่อยู่ถัดจากกลีบดอกเข้าไป ทำหน้าที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ มักมีหลายอันรวมกัน มีส่วนประกอบที่สำคัญ 3 ส่วนคือ

        3.1) ก้านชูอับละอองเรณู (Filament) มีลักษณะเป็นแท่งยาวทรงกระบอก ทำหน้าที่ชูอับละอองเรณู
        3.2) อับละอองเรณู (Anther) เป็นเม็ดเล็ก ๆ อยู่บนก้านชูอับเรณู ภายในอับเรณูจะมีละอองเรณูอยู่มากมาย มีลักษณะเป็นเม็ดเล็ก ๆ คล้ายผงสีเหลือง
        3.3) ละอองเรณู (Pollen) อยู่ภายในอับเรณู ทำหน้าที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้

4.เกสรตัวเมีย (Pistil) เป็นส่วนของดอกที่อยู่ในสุด ทำหน้าที่สร้างไข่ ประกอบด้วย 3 ส่วนคือ

        4.1) รังไข่ (Ovary) ภายในมี ออวุล (Ovule) หรือไข่อ่อนบรรจุอยู่ ภายในออวุลมีเซลล์ที่จะแบ่งตัวให้กำเนิดไข่
        4.2) ยอดเกสรตัวเมีย (Stigma )มักมีขนเล็ก ๆ และน้ำเหนียวเพื่อดักจับละอองเรณู
        4.3) ก้านเกสรตัวเมีย (Style) ทำหน้าที่ชูยอดเกสรตัวเมียให้อยู่ในระดับสูง เพื่อประโยชน์ในการผสมพันธุ์ และเป็นทางให้ละอองเรณูแทงหลอดเรณูลงไป เพื่อให้สเปิร์มเข้าผสมกับไข่

เรียบเรียงโดย : ปิตุพร พิมพาเพชร