ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้




1. พฤติกรรมการบริโภค
          ความหมายและความสำคัญของการบริโภค การบริโภค คือ รายจ่ายของครัวเรือนที่ใช้ซื้อสินค้าอุปโภคบริโภค มี 3 ประเภท คือ
                    - การบริโภคสินค้าที่มีอายุการใช้งานนานหรือสินค้าคงทน
                    - การบริโภคสินค้าที่มีอายุการใช้งานไม่นานหรือสินค้าไม่คงทน
                    - การบริโภคบริการ

          หลักการบริโภคที่ดี ควรคำนึงถึง
                    - ประหยัด
                    - ประโยชน์
                    - คุณภาพและราคา
                    - ปลอดภัย

          ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการบริโภค ได้แก่
                    - รายได้ของผู้บริโภค
                    - ราคาของสินค้าและบริการ
                    - รสนิยมของผู้บริโภค
                    - สังคมและสิ่งแวดล้อม
                    - ฤดูกาล
                    - การคาดคะเนเกี่ยวกับราคา

          ค่านิยมและพฤติกรรมการบริโภคของคนในสังคมปัจจุบัน ได้แก่




                    - ค่านิยมการทำบุญ
                    - คนไทยมีนิสัยใจกว้าง
                    - ค่านิยมกตัญญูต่อบุพการีหรือผู้มีพระคุณ
                    - ค่านิยมต่อการดำรงชีวิตเรียบง่ายและประหยัด
                    - ค่านิยมการมีสุขภาพที่ดี
                    - ค่านิยมบริโภคนิยม
                    - ค่านิยมฟุ้งเฟ้อฟุ่มเฟือย
                    - ค่านิยมเลียนแบบต่างประเทศ

2. ทรัพย์สินทางปัญญา
          ความหมายและความสำคัญของทรัพย์สินทางปัญญา
                    - เป็นผลที่เกิดจากการคิดค้นโดยสมองของมนุษย์
                    - องค์การทรัพย์สินทางปัญญาแห่งโลก ให้คุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา เพราะสินค้าที่มีเครื่องหมายการค้าหรือสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์มักจะเป็นสินค้าที่มีชื่อเสียงดีและมีมูลค่าสูง

          ประเภทของทรัพย์สินทางปัญญา มี 2 ประเภท ได้แก่
                    - ลิขสิทธิ์ คือ ความคิดสร้างสรรค์ในสาขาวรรณกรรม ดนตรีกรรม ศิลปกรรม งานภาพยนตร์ งานที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์
                   - ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม คือ ความคิดสร้างสรรค์เกี่ยวกับสินค้าอุตสาหกรรม การประดิษฐ์ หรือการออกแบบแก้ไขผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม

          กฎหมายที่เกี่ยวกับการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาในไทยมี 7 ฉบับ ดังนี้
                    พระราชบัญญัติสิทธิบัตร สิทธิบัตรมี 2 ประเภท ได้แก่
                              - สิทธิบัตรการประดิษฐ์ คือ หนังสือสำคัญที่ออกให้เพื่อคุ้มครองการคิดค้นเพื่อเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่หรือทำให้กรรมวิธีดีขึ้น
                              - สิทธิบัตรออกแบบผลิตภัณฑ์ คือ หนังสือสำคัญที่ออกให้เพื่อคุ้มครองรูปร่างของผลิตภัณฑ์หรือองค์ประกอบของลวดลายหรือสีของผลิตภัณฑ์

                    พระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า ลักษณะเครื่องหมาย 4 ประเภท ได้แก่
                              - เครื่องหมายการค้า คือ เครื่องหมายที่ใช้กับสินค้าแสดงให้เห็นว่าต่างจากสินค้าของผู้อื่น
                              - เครื่องหมายบริการ คือ เครื่องหมายที่ใช้กับบริการแสดงให้เห็นว่าต่างจากบริการของผู้อื่น
                              - เครื่องหมายรับรอง คือ เครื่องหมายที่มีเจ้าของให้ผู้อื่นใช้เครื่องหมายของตนเองเพื่อรับรองคุณภาพ
                              - เครื่องหมายร่วม คือ เครื่องหมายการค้าหรือบริการที่ใช้โดยบริษัทหรือวิสาหกิจ
                     พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ ให้ประโยชน์ในการคุ้มครองแก่เจ้าของลิขสิทธิ์ในการทำซ้ำหรือดัดแปลง เผยแพร่ต่อสาธารณชน

                    พระราชบัญญัติคุ้มครองแบบผังภูมิของวงจรรวม แบบผังภูมิมี 2 ประเภท ได้แก่
                              - แบบผังภูมิที่สร้างขึ้นเอง
                              - แบบผังภูมิที่สร้างขึ้นใหม่
                              กำหนดให้ผู้ออกแบบผังภูมิของวงจรรวมเป็นผู้ทรงสิทธิบัตรในแบบผังภูมิแต่เพียงผู้เดียว 10 ปี มีสิทธิทำซ้ำ นำมาในราชอาณาจักร ขาย หรือเพื่อประโยชน์เชิงพาณิชย์ หรืออนุญาต โอนสิทธิให้ผู้อื่นใช้สิทธิตน

                    พระราชบัญญัติความลับทางการค้า ได้ส่งเสริมการประกอบธุรกิจให้เป็นไปอย่างเสรีและป้องกันมิให้เกิดการกระทำอันไม่เป็นธรรมในการประกอบธุรกิจ

                    พระราชบัญญัติสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ป้องกันมิให้ประชาชนสับสนหรือหลงผิดแหล่งภูมิศาสตร์ของสินค้า

                    พระราชบัญญัติการผลิตผลิตภัณฑ์ซีดี เป็นสิ่งที่กำกับให้ผู้ประกอบธุรกิจดำเนินการผลิตสินค้าที่ถูกกฎหมาย และป้องกันการละเมิดลิขสิทธิ์

          การละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา คือ การกระทำซ้ำ ดัดแปลง ขาย ให้เช่า คัดลอก เลียนแบบ แจกจ่ายในลักษณะที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าของลิขสิทธิ์ โดยไม่ได้รับการอนุญาตจากเจ้าของลิขสิทธิ์

          ลักษณะการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา เป็นขบวนการอาชญากรรมทั้งที่เป็นคนไทยและคนต่างชาติ โดยจัดตั้งโรงงานผลิตซีดีละเมิดลิขสิทธิ์

          รูปแบบและแนวโน้มการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา มีดังนี้
                    - การใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ ทำได้ง่ายและต้นทุนต่ำ
                    - การใช้เครือข่ายอินเทอร์เน็ต โหลดภาพยนตร์ได้ง่าย ทำได้ทุกที่

          วิธีการซื้อขายสินค้าที่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา ผู้ขายสินค้าละเมิดลิขสิทธิ์มีวิธีการซื้อขายสินค้า

          ผลของการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา
                    - การได้รับสินค้าปลอม
                    - การขาดผู้สร้างสรรค์ผลงาน
                    - การขาดรายได้ของรัฐ
                    - การใช้เงินที่ได้ไปกระทำความผิดอื่น
                    - การลงทุนไม่ต่อเนื่อง
                    - การกีดกันทางการค้า


แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th