ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

พจนานุกรม

พจนานุกรม คือ หนังสือที่รวบรวมคำศัพท์ตามลำดับอักษร พร้อมบอกรายละเอียดเกี่ยวกับการสะกดคำ การอ่านคำ ชนิดของคำ ประวัติของคำ และความหมายของคำ

๑. การเรียงลำดับคำในพจนานุกรม
     ๑. พยัญชนะ เรียงตามรูปพยัญชนะ ก-ฮ โดยมี ฤ ฤๅ ลำดับไว้หลัง ร และ ฦ ฦๅ ลำดับไว้หลัง ล
     ๒. สระ เรียงตามลำดับดังนี้ -ะ   -ั   -ัะ   -า   -ำ   -ิ   -ี   -ึ   -ื   -ุ   -ู   เ-   เ-ะ   เ-า   เ-าะ   เ-ิ   เ-ี   เ-ีะ   เ-ื   เ-ืะ   แ-   แ-ะ   โ-   โ-ะ   ใ-   ไ-  

     ๓. วรรณยุกต์ เรียงตามลำดับ ดังนี้   -่   -้   -๊   -๋  

๒. อักษรย่อและคำย่อในพจนานุกรม
     ๑. อักษรย่อหน้าบทนิยาม จะบอกชนิดของคำตามหลักไวยากรณ์
     ๒. อักษรย่อในวงเล็บท้ายบทนิยาม จะบอกที่มาของคำ
     ๓. คำย่อในวงเล็บ จะบอกลักษณะของคำที่ใช้เฉพาะแห่ง

๓. วิธีค้นหาความหมายของคำ

     ๑. เปิดพจนานุกรมไปยังหมวดอักษรที่เป็นพยัญชนะต้นของคำที่ต้องการค้นหา
     ๒. ทุกหมวดอักษรจะจัดเรียงตามลำดับพยัญชนะ ทั้งที่เป็นตัวสะกด คำควบกล้ำ หรืออักษรนำ
     ๓. คำที่ตามด้วยพยัญชนะจะมาก่อนคำที่ตามด้วยสระ
     ๔. คำที่ไม่มีรูปวรรณยุกต์จะมาก่อนคำที่มีรูปวรรณยุกต์
     ๕. คำที่เป็นนามย่อยจะเรียงไว้ตามหมวดอักษร
     ๖. คำลูกของคำตั้ง จะต้องเปิดหาที่คำตั้ง

     ๗. คำที่มีไม้ไต่คู้ ( -็ ) จะมาก่อนคำที่มีรูปวรรณยุกต์

๔. ประโยชน์ของพจนานุกรม

     ๑. บอกวิธีสะกดคำและคำอ่านที่ถูกต้อง
     ๒. บอกความหมายของคำ
     ๓. บอกประวัติ ที่มา และชนิดของคำโดยใช้อักษรย่อ
     ๔. บอกลักษณะของคำที่ใช้เฉพาะแห่ง

เกร็ดควรรู้

พจนานุกรมที่ทางราชการนิยมใช้เป็นบรรทัดฐานในการเขียนสะกดคำในปัจจุบัน คือ พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน

สารานุกรม

สารานุกรม คือ หนังสือที่รวบรวมความรู้ในสาขาวิชาต่าง ๆ หรือเฉพาะสาขา เน้นการอธิบายเนื้อหาอย่างกว้างขวางและจบในเล่ม และมักเรียงตามลำดับอักษร

๑. ประเภทของสารานุกรม

     ๑. สารานุกรมทั่วไป คือ หนังสือที่รวบรวมความรู้ต่าง ๆ ทุกสาขาวิชา จัดเรียงหัวข้อตามลำดับอักษร
     ๒. สารานุกรมเฉพาะวิชา คือ หนังสือที่รวบรวมความรู้เฉพาะสาขา โดยให้รายละเอียดอย่างลึกซึ้งมากกว่าสารานุกรมทั่วไป

๒. วิธีใช้สารานุกรม
     ๑. พิจารณาเรื่องที่ต้องการศึกษาแล้วเลือกสารานุกรมให้สอดคล้องกัน
     ๒. เปิดดูดัชนีท้ายเล่มเพื่อค้นหาเรื่องที่ต้องการ

๓. ประโยชน์ของสารานุกรม

     ๑. ใช้เป็นแหล่งการเรียนรู้และเพิ่มพูนความรู้ในเรื่องที่น่าสนใจ
     ๒. ใช้เป็นหนังสืออ้างอิงในเรื่องที่ต้องการศึกษา 

แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th