ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร
    สาเหตุที่ต้องแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร

        1. ผลผลิตทางการเกษตรล้นตลาด
        2. สร้างความหลากหลายให้แก่สินค้าเกษตร
        3. ต้องการเพิ่มมูลค่าผลผลิต
        4. มีปัญหาในการเก็บผลผลิตไว้บริโภค
        5. ต้องการความสะดวกในการขนส่ง
    ความสำคัญของการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร

        1. ทำให้เก็บอาหารไว้บริโภคได้นาน
        2. ทำให้มีอาหารที่เหมาะสมต่อการบริโภค
        3. ทำให้เกิดผลิตภัณฑ์ใหม่
        4. ทำให้อาหารมีความปลอดภัยและเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการ

หลักการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร
        1. ความต้องการของผู้บริโภคและ
        2. ผลผลิตทางการเกษตรที่นำมาแปรรูปต้องใหม่ สด และสะอาด
        3. รักษาความสะอาดทุกขั้นตอนระหว่างการแปรรูป ป้องกันไม่ให้มีสิ่งสกปรกและเชื้อโรคปะปน
        4. ยืดอายุการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์อาหารด้วยเทคนิคการถนอมอาหาร
        5. การรักษาคุณค่าทางโภชนาการของอาหาร
        6. การคำนึงถึงรสชาติของอาหาร
        7. การคำนึงถึงความประหยัดและความคุ้มค่า
    ผลผลิตทางการเกษตรที่ควรนำมาแปรรูป
        1. ผลผลิตทางการเกษตรที่มีขนาดใหญ่เกินไป
        2. ผลผลิตทางการเกษตรที่ล้นตลาด
        3. ผลผลิตทางการเกษตรมีปัญหาด้านคุณภาพ
        4. ผลผลิตทางการเกษตรบางชนิดที่ปอกเปลือกยากและมีเปลือกหนา
        5. ผลผลิตทางการเกษตรที่แปรรูปแล้วพร้อมบริโภค

การถนอมอาหาร

    การเก็บรักษาอาหารให้อยู่ได้นานโดยไม่เน่าเสียหรือเสื่อมคุณภาพ ซึ่งทำได้ด้วยการควบคุมปัจจัยทางธรรมชาติต่าง ๆ โดยเฉพาะจุลินทรีย์
    ประโยชน์ของการถนอมอาหาร
        1. ทำให้มีอาหารบริโภคตลอดปี และมีอาหารนอกฤดูกาลไว้รับประทาน
        2. ช่วยรักษาคุณค่าและคุณภาพของอาหารให้คงอยู่ได้นาน
        3. ช่วยประหยัดรายจ่ายค่าอาหาร เพราะสามารถเก็บรักษาอาหารไว้ได้นาน
        4. ทำให้มีอาหารลักษณะแปลก ๆ มีกลิ่น สี และรสชาติต่าง ๆ ไว้รับประทาน
        5. ช่วยเหลือเศรษฐกิจของเกษตรกรมิให้เกิดภาวะสินค้าเกษตรล้นตลาด
    หลักการถนอมอาหาร
        1. ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ในอาหาร ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้อาหารเน่าเสีย
        2. ฆ่าหรือลดจำนวนจุลินทรีย์ที่มีอยู่ในอาหาร ซึ่งเป็นต้นเหตุที่ทำให้อาหารเน่าเสีย
        3. ปกปิดอาหารให้มิดชิด เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อจุลินทรีย์ปนเปื้อนลงในอาหาร
        4. รักษาคุณค่าทางโภชนาการของอาหารไว้ให้ได้มากที่สุด
        5. รักษาความสะอาดทุกขั้นตอนในขณะถนอมอาหาร
        6. เลือกใช้วิธีการถนอมอาหารที่สามารถทำได้ง่าย ไม่ยุ่งยาก
    วิธีการถนอมอาหาร
        1. การทำให้แห้ง เป็นการถนอมอาหารที่กำจัดน้ำหรือลดปริมาณความชื้นออกจากอาหาร

        2. การใช้น้ำตาล เป็นการถนอมอาหารโดยใช้น้ำตาลเป็นตัวยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์

        3. การหมักดอง เป็นการถนอมอาหารโดยใช้เกลือ น้ำส้มสายชู และน้ำตาลเป็นส่วนประกอบหลัก

คำสำคัญ
    การแปรรูป
    การถนอมอาหาร
    อยู่ได้นาน
    เอนไซม์
    จุลินทรีย์

    แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th