ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

1.รู้จักการเพาะเมล็ด
    ความหมายและประโยชน์ของการเพาะเมล็ด
        การเพาะเมล็ด คือ การนำเมล็ดที่คัดเลือกไว้ไปหว่านบนดินในแปลงเพาะกล้า เพื่อให้เมล็ดงอกเป็นต้นกล้า แล้วจึงย้ายไปปลูกในแปลงเพาะปลูก
        ประโยชน์ของการเพาะเมล็ด คือ ทำให้ได้ต้นพืชเพิ่มขึ้น อย่างสะดวก รวดเร็ว ทำได้ง่าย และประหยัด

    ชนิดของพืชที่นำมาเพาะเมล็ด มีหลายชนิด ตัวอย่างเช่น
        – ไม้ดอกไม้ประดับ เช่น ทานตะวัน ดาวกระจาย

        – ผัวสวนครัว เช่น ถั่วฝักยาว แตงกวา

        – ไม้ผล เช่น มังคุด มะละกอ

2. เครื่องมือเพาะเมล็ด มีดังนี้
        – เสียม ใช้ขุดหลุมขนาดเล็ก หรือใช้ย่อยดิน พรวนดินก็ได้

        – จอบ ใช้สำหรับขุดดิน ถากหญ้า ขุดหลุม หรือย่อยดิน

        – คราด ใช้สำหรับย่อยดิน เกลี่ยดิน และเก็บเศษวัชพืชไปทิ้ง

        – ปุ้งกี๋ ใช้สำหรับขนดิน ปุ๋ย เศษวัชพืช

        – พลั่ว ใช้สำหรับตักวัสดุต่าง ๆ หรือใช้ผสมดิน

        – ช้อนปลูก ใช้สำหรับขุดหลุม ขุดย้ายต้นกล้า ตักดิน ตักปุ๋ย

        – บัวรดน้ำ ใช้รดน้ำ

        – ส้อมพรวน ใช้สำหรับพรวนให้ดินร่วนซุย

        ข้อปฏิบัติในการใช้เครื่องมือ คือ ใช้ด้วยความระมัดระวัง เหมาะสมกับงาน เมื่อใช้เสร็จทำสะอาดให้เรียบร้อยและระวังไม่ให้เกิดสนิม

3.การเพาะเมล็ด
    การเตรียมเมล็ดพันธุ์ มีดังนี้
        – คัดเลือกเมล็ดพันธุ์ที่แก่จัดและเป็นเมล็ดสมบูรณ์
        – เมล็ดเปลือกบางให้นำไปแช่น้ำธรรมดา ส่วนเมล็ดเปลือกหนาให้นำไปแช่น้ำร้อนก่อนปลูก

    วิธีการเพาะเมล็ด แบ่งเป็น 2 วิธี ดังนี้
        1.การเพาะเมล็ดในภาชนะ เป็นวิธีที่ได้ต้นกล้าน้อยแต่เคลื่อนย้ายได้สะดวก ดูแลรักษาง่าย ควรเตรียมภาชนะที่หาได้ง่าย เช่น กระป๋อง โดยการเพาะเมล็ดในภาชนะ มีขั้นตอนดังนี้

        – นำเมล็ดพันธุ์มาแช่น้ำ แล้วใส่ตะแกรงทิ้งไว้ ให้สะเด็ดน้ำ  

       – ตักดินผสมใส่ภาชนะ แล้วปรับหน้าดินให้เรียบ

        – หว่านเมล็ดในภาชนะ

        – โรยดินผสมกลบเมล็ดบาง ๆ แล้วใช้ฟาง คลุมบาง ๆ บนดิน

         – นำภาชนะไปวางไว้ในที่ที่มีแสงแดด รำไรรดน้ำทุกวันเช้าเย็น  

        – สังเกตและจดบันทึกการงอกและ การเจริญเติบโตต้นกล้า    

        2.การเพาะเมล็ดในแปลงเพาะกล้า มักทำในกรณีที่ต้องการต้นกล้าจำนวนมาก มีขั้นตอนดังนี้
        – กำหนดขนาดของแปลงเพาะ กล้า ขุดดินและกำจัดสิ่งอื่นออก

        – ย่อยดิน ใส่ปุ๋ยคอกผสมให้เข้ากัน

                                                 
        – หว่านเมล็ดแล้วใช้ฟางคลุม

        – รดน้ำให้ชุ่มทั้งเช้าและเย็น สังเกตและจดบันทึกผลการงอก และการเจริญเติบโตของต้นกล้า

4.การดูแลแปลงเพาะกล้า
    วิธีการดูแลแปลงเพาะกล้า ทำได้ดังนี้
        – รดน้ำให้ความชุ่มชื้น

      – การคลุมดิน โดยใช้ฟางหรือหญ้า แห้ง

      – การใส่ปุ๋ย เพื่อให้เจริญเติบโตเร็วขึ้น
      – การกำจัดศัตรูพืช ทำได้โดยหมั่นถอนหญ้า และ จับแมลงหรือระวังสัตว์เลี้ยง                                                      มาจิกต้นกล้า

แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th