หนึ่งในบทบาทหลักของสื่อมวลชนคือ การกำหนดวาระ หรือ Agenda Setting ซึ่งหมายถึงการที่สื่อเลือกนำเสนอข่าวสารหรือข้อมูลบางเรื่องที่มีความสำคัญให้แก่สาธารณะ การเลือกเรื่องที่นำเสนอของสื่อจะส่งผลต่อการที่สาธารณชนให้ความสนใจและมองเห็นว่าเรื่องใดเป็นเรื่องสำคัญ การกำหนดวาระนี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้ประชาชนรับรู้เรื่องราวต่าง ๆ แต่ยังช่วยกำหนดความคิดเห็นและทัศนคติของสังคมในวงกว้างด้วย
การกรอบข่าว หรือ Framing เป็นกระบวนการที่สื่อมวลชนใช้ในการสร้างกรอบหรือบริบทให้กับข่าวสารที่นำเสนอ ซึ่งมีผลต่อวิธีการที่ผู้รับข่าวสารจะตีความและเข้าใจข้อมูลนั้น ๆ การกรอบข่าวสามารถสร้างทัศนคติและความคิดเห็นที่แตกต่างกันออกไปได้ โดยขึ้นอยู่กับว่าข่าวสารนั้นถูกนำเสนอในบริบทใด ยกตัวอย่างเช่น การรายงานข่าวที่เน้นด้านบวกหรือด้านลบของเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่งสามารถทำให้ผู้รับข่าวสารมีความคิดที่แตกต่างกัน
การสร้างแบบแผนการรับรู้ หรือ Priming คือการที่สื่อมวลชนกระตุ้นให้ผู้รับข่าวสารนึกถึงข้อมูลหรือเหตุการณ์บางอย่างก่อนที่จะทำการตัดสินใจหรือแสดงความเห็นใด ๆ ตัวอย่างเช่น การที่สื่อมวลชนรายงานข่าวเกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง อาจทำให้ผู้บริโภคตระหนักและให้ความสำคัญกับเรื่องสิ่งแวดล้อมมากขึ้น
สื่อมวลชนไม่เพียงแต่รายงานข่าวสารเท่านั้น แต่ยังมีบทบาทในการ วิเคราะห์และวิจารณ์ข่าวสาร เพื่อให้ผู้รับข่าวสารได้รับมุมมองที่หลากหลายและมีวิจารณญาณในการรับข้อมูล การวิเคราะห์ข่าวสารช่วยให้ผู้บริโภคสามารถมองเห็นภาพรวมของเหตุการณ์และสามารถตัดสินใจได้อย่างมีข้อมูล
ในยุคดิจิทัล สื่อมวลชนมีความสามารถในการกระจายข้อมูลได้อย่างรวดเร็วและทั่วถึงมากขึ้น การใช้แพลตฟอร์มออนไลน์และสื่อสังคมทำให้ข่าวสารสามารถเข้าถึงประชาชนได้ในทันที ซึ่งส่งผลต่อการสร้างความคิดเห็นสาธารณะอย่างรวดเร็ว การแพร่กระจายข้อมูลอย่างรวดเร็วนี้ยังช่วยให้ผู้บริโภคสามารถแสดงความคิดเห็นและมีส่วนร่วมในประเด็นต่าง ๆ ได้อย่างทันท่วงที