ประเภทและขนาดของบริษัท

การเข้าใจ ประเภทของบริษัท เป็นสิ่งสำคัญสำหรับนักลงทุนและผู้ประกอบการที่ต้องการขยายธุรกิจและจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ บริษัทต้องมีสถานะเป็น นิติบุคคล และมีการจดทะเบียนอย่างถูกต้องตามกฎหมาย เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือและสามารถดำเนินกิจการได้ตามข้อกำหนดของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

ประเภทของบริษัท

บริษัทสามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามโครงสร้างการบริหารและความรับผิดชอบของเจ้าของกิจการ โดยทั่วไปบริษัทสามารถจำแนกได้เป็น 6 ประเภทหลัก ดังนี้

1. บริษัทจำกัด (Limited Company - Ltd.)

เป็นรูปแบบธุรกิจที่ได้รับความนิยมมากที่สุด โดยมีโครงสร้างที่ช่วยจำกัดความรับผิดชอบของเจ้าของบริษัทให้ไม่เกินจำนวนเงินที่ลงทุนไป

ลักษณะสำคัญ:

-มี ผู้ถือหุ้นตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป

-ความรับผิดชอบของผู้ถือหุ้นจำกัดอยู่ที่จำนวนเงินที่ลงทุน

-มีสถานะเป็น นิติบุคคล แยกจากเจ้าของ

-ต้องจดทะเบียนกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า

-สามารถเพิ่มทุนโดยการออกหุ้นเพิ่มเติม

-ต้องจัดทำบัญชีและยื่นภาษีตามกฎหมาย

ตัวอย่าง:

-บริษัทเทคโนโลยีและซอฟต์แวร์

-บริษัทผู้ผลิตสินค้าอุปโภคบริโภค

-บริษัทให้บริการด้านการตลาด

2. บริษัทมหาชนจำกัด (Public Company Limited - PCL)

เป็นบริษัทที่สามารถเสนอขายหุ้นต่อประชาชนทั่วไปและจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ได้

ลักษณะสำคัญ:

-ต้องมีผู้ถือหุ้นอย่างน้อย 15 คนขึ้นไป

-ทุนจดทะเบียนชำระแล้วไม่น้อยกว่า 5 ล้านบาท

-สามารถระดมทุนจากสาธารณะโดยการขายหุ้น

-ต้องปฏิบัติตามกฎหมายหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์

-ต้องมีคณะกรรมการบริษัทที่ได้รับการแต่งตั้ง

-มีข้อกำหนดด้านการเปิดเผยข้อมูลเพื่อความโปร่งใส

ตัวอย่าง:

-บริษัทในตลาดหลักทรัพย์ เช่น PTT, CPALL, SCB

-บริษัทพลังงานขนาดใหญ่

-บริษัทที่ดำเนินธุรกิจระดับประเทศและระดับโลก

3. ห้างหุ้นส่วนจำกัด (Limited Partnership - LP)

เป็นการทำธุรกิจที่มีหุ้นส่วน 2 ประเภท คือ

1. หุ้นส่วนจำกัดความรับผิด (Limited Partner) - รับผิดชอบเฉพาะเงินลงทุน

2. หุ้นส่วนไม่จำกัดความรับผิด (General Partner) - รับผิดชอบไม่จำกัด

ลักษณะสำคัญ:

-ต้องมีหุ้นส่วนอย่างน้อย 2 คน

-หุ้นส่วนจำกัดความรับผิดจะรับผิดตามจำนวนเงินที่ลงทุน

-หุ้นส่วนไม่จำกัดความรับผิดจะต้องรับผิดทั้งหมด

-ต้องจดทะเบียนกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า

-เหมาะสำหรับธุรกิจขนาดเล็กที่ต้องการผู้ร่วมทุน

ตัวอย่าง:

-กิจการครอบครัวที่ต้องการร่วมทุน

-บริษัทสตาร์ทอัพที่ต้องการนักลงทุน

4. ห้างหุ้นส่วนสามัญ (Ordinary Partnership)

เป็นธุรกิจที่หุ้นส่วนทุกคนมีความรับผิดร่วมกันแบบไม่จำกัด

ลักษณะสำคัญ:

-หุ้นส่วนแต่ละคนต้องรับผิดชอบหนี้สินของธุรกิจเต็มจำนวน

-ไม่จำเป็นต้องจดทะเบียนนิติบุคคล แต่สามารถทำได้

-ไม่มีความแตกต่างระหว่างทรัพย์สินของบริษัทกับทรัพย์สินส่วนตัวของหุ้นส่วน

-บริหารงานโดยหุ้นส่วนร่วมกัน

-เสี่ยงต่อภาระหนี้สินสูงกว่าบริษัทจำกัด

ตัวอย่าง:

-ร้านอาหารที่หุ้นส่วนร่วมลงทุนกัน

-ธุรกิจบริการขนาดเล็ก เช่น ร้านกาแฟ

5. บริษัทข้ามชาติ (Multinational Corporation - MNC)

บริษัทที่มีสำนักงานหรือดำเนินกิจการในหลายประเทศ

ลักษณะสำคัญ:

-มีสำนักงานหรือโรงงานในประเทศต่างๆ

-มีฐานลูกค้าและแหล่งผลิตสินค้าหลากหลาย

-บริหารจัดการแบบสากลและมีโครงสร้างซับซ้อน

-มีรายได้จากหลายประเทศและต้องปฏิบัติตามกฎหมายหลายระบบ

ตัวอย่าง:

-Apple, Microsoft, Toyota, Unilever

6. บริษัทสตาร์ทอัพ (Startup Company)

เป็นบริษัทที่มีการเติบโตสูง ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมในการดำเนินธุรกิจ

ลักษณะสำคัญ:

-เริ่มต้นด้วยไอเดียใหม่ที่แตกต่างจากตลาด

-มักได้รับเงินทุนสนับสนุนจากนักลงทุนหรือ VC

-มีการขยายธุรกิจอย่างรวดเร็ว

-เน้นเทคโนโลยีและแพลตฟอร์มดิจิทัล

ตัวอย่าง:

-FinTech เช่น SCB TechX

-E-commerce เช่น Shopee, Lazada

-AI และ Cloud Services เช่น Google Cloud, AWS

ขนาดของบริษัท

ตลาดหลักทรัพย์มักกำหนดเกณฑ์รายได้และมูลค่าของบริษัทที่ต้องผ่านเกณฑ์ที่กำหนดเพื่อเข้าจดทะเบียน ขนาดของบริษัทสามารถแบ่งออกเป็น 3 ระดับหลัก ได้แก่:

1. บริษัทขนาดเล็ก (Small Business)

-รายได้ไม่เกิน 100 ล้านบาทต่อปี

-จำนวนพนักงานน้อยกว่า 50 คน

-ส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่ม SME หรือ Startup

2. บริษัทขนาดกลาง (Medium Enterprise)

-รายได้ระหว่าง 100 - 500 ล้านบาทต่อปี

-จำนวนพนักงานอยู่ระหว่าง 50 - 200 คน

-มักเป็นธุรกิจที่กำลังเติบโตและมีศักยภาพสูง

3. บริษัทขนาดใหญ่ (Large Corporation)

-รายได้มากกว่า 500 ล้านบาทต่อปี

-จำนวนพนักงานมากกว่า 200 คน

-มีโอกาสเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ได้ง่ายกว่าธุรกิจขนาดเล็กและกลาง

เกณฑ์รายได้และมูลค่าของบริษัทที่เข้าตลาดหลักทรัพย์

การเข้าจดทะเบียนใน ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) และ ตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ (mai) มีข้อกำหนดเกี่ยวกับ รายได้ กำไรสุทธิ และมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด (Market Capitalization) ที่แตกต่างกัน ซึ่งบริษัทต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กำหนด

1. เกณฑ์รายได้และมูลค่าของบริษัทที่เข้าตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET)

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) เป็นตลาดสำหรับบริษัทขนาดใหญ่ที่มีผลประกอบการมั่นคง ซึ่งบริษัทสามารถเลือกใช้ 2 เกณฑ์หลัก ในการเข้าจดทะเบียน ได้แก่

-เกณฑ์กำไรสุทธิ (Profit Test)

-เกณฑ์มูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด (Market Capitalization Test)

1.1 เกณฑ์กำไรสุทธิ (Profit Test) เกณฑ์นี้กำหนดให้บริษัทต้องมีผลกำไรที่มั่นคงและต่อเนื่อง

1.2 เกณฑ์มูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด (Market Capitalization Test)  เกณฑ์นี้ใช้สำหรับบริษัทที่มีมูลค่าตลาดสูง แม้ว่าจะยังไม่มีกำไรที่แน่นอน

2.2 เกณฑ์มูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด (Market Capitalization Test)

3. ความแตกต่างระหว่างเกณฑ์ของ SET และ mai