SMART เป็นหลักการกำหนดเป้าหมายที่ช่วยให้เป้าหมายของเรา มีประสิทธิภาพ บรรลุผล และ วัดผลได้ โดยย่อมาจาก
S - Specific (เฉพาะเจาะจง)
- เป้าหมายควร ชัดเจน ไม่คลุมเครือ
- ระบุ รายละเอียด เงื่อนไข ข้อจำกัด
- ตัวอย่าง: "ลดน้ำหนัก 5 กิโลกรัมภายใน 3 เดือน" ดีกว่า "ลดน้ำหนัก"
M - Measurable (วัดผลได้)
- เป้าหมายควร วัดผลได้ มีตัวชี้วัด
- ตัวชี้วัดควร เป็นรูปธรรม เปรียบเทียบได้
- ตัวอย่าง: "เพิ่มยอดขาย 20% จากไตรมาสก่อนหน้า" ดีกว่า "เพิ่มยอดขาย"
A - Achievable (ทำได้)
- เป้าหมายควร ท้าทาย แต่ เป็นไปได้
- พิจารณา ทรัพยากร ความสามารถ เวลา
- ตัวอย่าง: "เรียนจบปริญญาโทภายใน 2 ปี" ดีกว่า "เรียนจบปริญญาโทภายใน 1 ปี"
R - Relevant (เกี่ยวข้อง)
- เป้าหมายควร สอดคล้อง กับ เป้าหมายใหญ่ ความต้องการ ศักยภาพ
- ตัวอย่าง: "ฝึกภาษาอังกฤษเพื่อสอบเข้ามหาวิทยาลัย" ดีกว่า "ฝึกภาษาอังกฤษ"
T - Time-bound (มีกรอบเวลา)
- เป้าหมายควรมี กรอบเวลา กำหนดเสร็จสิ้น
- ช่วยให้ วางแผน ติดตามผล จัดการเวลา
- ตัวอย่าง: "เก็บเงิน 100,000 บาทภายใน 1 ปี" ดีกว่า "เก็บเงิน"
ตัวอย่างการใช้ SMART
เป้าหมาย: "ต้องการมีสุขภาพดี"
SMART Goal: "ออกกำลังกาย 30 นาที 3 ครั้งต่อสัปดาห์ ทานผักผลไม้ 5 มื้อต่อวัน นอนหลับ 7-8 ชั่วโมงต่อคืน ภายใน 3 เดือน"
ข้อดีของ SMART
- ช่วยให้ มีเป้าหมายที่ชัดเจน วัดผลได้ บรรลุผล
- ช่วยให้ วางแผน ติดตามผล จัดการเวลา
- ช่วยให้ มีแรงจูงใจ มุ่งมั่น ประสบความสำเร็จ
แบ่งเป้าหมายใหญ่เป็นเป้าหมายย่อย
- เริ่มต้นด้วยการตั้งเป้าหมายใหญ่ของคุณ เช่น "อยากได้เกรดเฉลี่ย 4.0" หรือ "อยากเข้ามหาวิทยาลัยชั้นนำ"
- แบ่งเป้าหมายใหญ่ลงเป็นเป้าหมายย่อยที่ achievable มากขึ้น เช่น "ทำคะแนนสอบวิชาคณิตศาสตร์ให้ได้ 80%" หรือ "เข้าร่วมกิจกรรม extracurricular 2 กิจกรรม"
- เขียนเป้าหมายย่อยของคุณลงบนกระดาษหรือแอปพลิเคชั่น เพื่อติดตามความคืบหน้า
กำหนดกิจกรรมที่จะทำ
- ระบุกิจกรรมที่คุณต้องทำเพื่อบรรลุเป้าหมายย่อยแต่ละข้อ เช่น "อ่านหนังสือคณิตศาสตร์ 1 ชั่วโมงต่อวัน" หรือ "ฝึกพูดภาษาอังกฤษกับเพื่อน 30 นาทีต่อวัน"
- เขียนรายละเอียดของกิจกรรม เช่น หัวข้อที่จะเรียน เนื้อหาที่ต้องฝึก รูปแบบการฝึก
กำหนดเวลา
- กำหนดตารางเวลาที่ชัดเจนสำหรับการทำกิจกรรม each
- แบ่งเวลาอย่างเหมาะสมให้กับแต่ละกิจกรรม โดยคำนึงถึงเวลาเรียน เวลาส่วนตัว และเวลาพักผ่อน
- ยืดหยุ่นตารางเวลาตามความเหมาะสม แต่ควรมีวินัยในการปฏิบัติตาม
กำหนดทรัพยากร
- ระบุทรัพยากรที่คุณต้องการเพื่อบรรลุเป้าหมาย เช่น หนังสือเรียน อุปกรณ์การเรียน คอมพิวเตอร์ หรือติวเตอร์
- หาวิธีเข้าถึงทรัพยากรเหล่านั้น เช่น ยืมจากห้องสมุด ซื้อ หรือหาทุนการศึกษา
ตัวอย่าง
เป้าหมายใหญ่: ได้เกรดเฉลี่ย 4.0
เป้าหมายย่อย
- ทำคะแนนสอบวิชาคณิตศาสตร์ให้ได้ 80%
- เขียนเรียงความภาษาไทยได้คะแนนดี
- เข้าร่วมกิจกรรม extracurricular 2 กิจกรรม
มุ่งมั่น
- ตั้งเป้าหมายที่ชัดเจนและท้าทาย
- คิดบวก มองโลกในแง่ดี
- เชื่อมั่นในตัวเอง
- มองหาแรงบันดาลใจ
- ตั้งรางวัลให้ตัวเอง
อดทน
- เข้าใจว่าความสำเร็จต้องใช้เวลา
- เผชิญความท้าทายด้วยความใจเย็น
- เรียนรู้จาก mistakes
- ไม่ล้มเลิกง่ายๆ
- มองหาความช่วยเหลือเมื่อจำเป็น
มีวินัย
- ปฏิบัติตามแผนอย่างสม่ำเสมอ
- จัดลำดับความสำคัญ
- จัดการเวลาอย่างมีประสิทธิภาพ
- ฝึกฝนทักษะการจัดการตัวเอง
- หลีกเลี่ยง distractions
ตรวจสอบความคืบหน้า
- กำหนดวิธีการติดตามความคืบหน้า เช่น จดบันทึก ใช้แอปพลิเคชั่น หรือสร้างตาราง
- กำหนดระยะเวลาในการตรวจสอบ เช่น รายวัน รายสัปดาห์ หรือรายเดือน
- ตรวจสอบว่าบรรลุเป้าหมายย่อยหรือไม่
- วิเคราะห์สาเหตุของความสำเร็จหรือความล้มเหลว
ปรับแผนตามความจำเป็น
- ปรับเป้าหมายย่อยหรือกิจกรรมให้เหมาะสม
- ปรับตารางเวลา
- เปลี่ยนแปลงทรัพยากร
- หาวิธีแก้ไขปัญหา
ตัวอย่าง
ด้านครอบครัว
เป้าหมาย: ใช้เวลากับครอบครัวมากขึ้น
กิจกรรม: ทานข้าวเย็นด้วยกัน เล่นเกม ดูหนัง
เวลา: 2 ชั่วโมงต่อวัน
ด้านสุขภาพ
เป้าหมาย: ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
กิจกรรม: วิ่ง ว่ายน้ำ เล่นบาสเก็ตบอล
เวลา: 30 นาทีต่อวัน
ด้านไลฟ์สไตล์
เป้าหมาย: นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
กิจกรรม: เข้านอนเวลา 22.00 น. ตื่นนอนเวลา 6.00 น.
เวลา: 8 ชั่วโมงต่อวัน
ด้านการพัฒนาทักษะ
เป้าหมาย: เรียนภาษาอังกฤษ
กิจกรรม: เรียนภาษาอังกฤษออนไลน์ อ่านหนังสือภาษาอังกฤษ ดูหนังภาษาอังกฤษ
เวลา: 1 ชั่วโมงต่อวัน
ด้านการเรียน
เป้าหมาย: เรียนได้เกรดเฉลี่ย 3.5
กิจกรรม: ทบทวนบทเรียน ทำโจทย์ ติวหนังสือ
เวลา: 2 ชั่วโมงต่อวัน
ด้านทักษะอาชีพ
เป้าหมาย: เรียนรู้การเขียนโปรแกรม
กิจกรรม: เรียนเขียนโปรแกรมออนไลน์ ฝึกเขียนโปรแกรม
เวลา: 1 ชั่วโมงต่อวัน
06.00 น. - 07.00 น.: ตื่นนอน อาบน้ำ แต่งตัว ทานอาหารเช้า
07.00 น. - 08.00 น.: เดินทางไปโรงเรียน
08.00 น. - 15.00 น.: เรียนหนังสือ
15.00 น. - 16.00 น.: ทำกิจกรรม ที่สนใจ
16.00 น. - 17.00 น.: เดินทางกลับบ้าน
17.00 น. - 18.00 น.: ทานอาหารเย็น พักผ่อน
18.00 น. - 19.00 น.: พัฒนาทักษะ
19.00 น. - 20.00 น.: ทำการบ้าน
20.00 น. - 22.00 น.: ทบทวนบทเรียน เตรียมตัวสำหรับวันพรุ่งนี้
22.00 น.: เข้านอน
การวางแผนและการกำหนดเป้าหมาย ช่วยให้นักเรียนมัธยมประสบความสำเร็จในชีวิต นักเรียนควรพยายามทำตามแผน อาจเปลี่ยนแปลงได้ ต้องปรับแผนให้เหมาะกับตัวเอง ไม่ควรเครียดจนเกินไป ตรวจสอบความคืบหน้า และปรับแผนตามความจำเป็น