ทักษะความรับผิดชอบ (responsibility skills) คือ ความสามารถในการกำกับตนเอง กำหนดเป้าหมายและวัตถุประสงค์ และการประเมินผลการปฏิบัติงานของตัวเองอย่างมีวิจารณญาณ เป็นทักษะส่วนบุคคลที่ทุกคนจำเป็นต้องมี และเป็นทักษะที่ถ่ายทอดกันได้ด้วยการเรียนรู้จากพ่อแม่ ครู หรือเพื่อน ๆ 

ความรับผิดชอบคือ ความสามารถในการทำงานและรับผิดชอบต่องานนั้น ไม่ว่าผลจะเป็นอย่างไร ทักษะนี้เป็นทักษะเฉพาะที่ต้องใช้ทักษะในการจัดการ แม้ว่าจะไม่ได้เป็นผู้นำหรือหัวหน้าในที่ทำงาน แต่เราก็จำเป็นต้องมีความรับผิดชอบสำหรับชีวิตส่วนตัว 

ทักษะสำคัญที่เกี่ยวข้องกับความรับผิดชอบ 

1. การแก้ปัญหา คือ ความสามารถในการระบุปัญหา ระดมสมอง วิเคราะห์คำตอบ และนำวิธีการแก้ปัญหาที่ดีที่สุดไปใช้ ผู้ที่มีทักษะการแก้ปัญหาที่ดีจะเป็นทั้งคนที่สามารถทำงานได้โดยไม่ต้องให้ผู้อื่นชี้แนะ และทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ดี เป็นผู้ที่มีความกระตือรือร้นในการทำความเข้าใจต้นตอของปัญหาและทำงานร่วมกับผู้อื่นเพื่อพิจารณาวิธีแก้ปัญหาก่อนจะตัดสินใจว่าจะก้าวไปข้างหน้าอย่างไร

2. ความยืดหยุ่นและการจัดลำดับความสำคัญ ความรับผิดชอบที่เพิ่มขึ้นหมายถึงงานที่เพิ่มขึ้น การจัดการและการจัดลำดับความสำคัญของภาระงานที่สูงขึ้นเป็นกุญแจสำคัญในการแสดงความสามารถในการรับผิดชอบ ความยืดหยุ่นในวิธีการทำงานก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน เพราะการจัดลำดับความสำคัญสามารถเปลี่ยนแปลงได้ และความรับผิดชอบก็หมายถึงภาระหน้าที่ของเราในการส่งมอบสิ่งจำเป็น

3. ความเป็นผู้นำ ความรับผิดชอบและความเป็นผู้นำมีความเกี่ยวข้องกันอย่างมาก ผู้ที่มีบทบาทเป็นผู้นำมักมีความรับผิดชอบต่อทีมของตนเอง ความสามารถในการสั่งการและประสานงานกับเพื่อนร่วมงานเป็นส่วนหนึ่งของพลังในการขับเคลื่อนกลุ่ม มักเป็นทักษะสำคัญของความรับผิดชอบในที่ทำงาน คุณสมบัติของความเป็นผู้นำสามารถแสดงให้เห็นว่าเราพร้อมที่จะก้าวหน้าในอาชีพและรับผิดชอบงานในระดับสูงมากขึ้น 

4. การนำเสนอและการพูดในที่สาธารณะ ความรับผิดชอบเกี่ยวข้องกับการเป็นเจ้าของภาระงานทั้งส่วนตัวและของทีม ผู้บริหารหรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้องอื่นๆ อาจต้องการให้คุณนำเสนอรายละเอียดงานของตัวคุณเองหรือของทีม ดังนั้นทักษะการนำเสนอและการพูดในที่สาธารณะจะมีประโยชน์มากเมื่อได้รับความรับผิดชอบในหน้าที่การงานมากขึ้น 

5. มีเป้าหมาย เป้าหมาย คือ วัตถุประสงค์ที่ชัดเจนหรือผลลัพธ์ที่ต้องการที่ทั้งตัวเราและทีมสามารถทำงานไปถึงจุดนั้นได้ การมีเป้าหมายในการทำงานแสดงให้เห็นถึงความรับผิดชอบและสามัญสำนึกในหน้าที่ที่เราได้สัญญาอย่างเป็นมั่นเหมาะในเรื่องผลงาน อีกทั้งยังแสดงให้เห็นถึงความเป็นผู้ใหญ่และเป็นมืออาชีพในการแสดงความรับผิดชอบเมื่อตัวเราหรือทีมทำงานไม่บรรลุวัตถุประสงค์   

6. มีแรงจูงใจในการเรียนรู้ ความรับผิดชอบมักมีความเกี่ยวข้องกับความต้องการพัฒนาและเติบโต เมื่อใดก็ตามที่เราพัฒนาตัวเองหรือในอาชีพ แสดงว่าเรามีความรับผิดชอบ การมีแรงจูงใจในการเรียนรู้ หรือการตรวจสอบตนเอง และการเรียนรู้จากความผิดพลาดเป็นทักษะสำคัญที่เกี่ยวข้องกับความรับผิดชอบ 

7. เรียนรู้ทักษะใหม่ๆ การพัฒนาทักษะอื่นๆ เป็นการแสดงให้เห็นว่าเราพร้อมที่จะรับผิดชอบมากขึ้น จงใช้ประโยชน์จากการทำงานในโปรเจ็คต่างๆ ที่ได้รับมอบหมายเพื่อเรียนรู้เรื่องใหม่ๆ หรือเข้าอบรม สัมนา เวิร์กช้อป ที่องค์กรได้มอบโอกาสให้

8. มีการจัดระเบียบ เป็นทักษะความรับผิดชอบที่สำคัญ เพราะจะช่วยให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อจัดระเบียบเราจะสามารถค้นหาสิ่งต่างๆ ได้อย่างรวดเร็วและหลีกเลี่ยงข้อผิดพลาดได้ อีกทั้งยังช่วยให้ตั้งค่าระบบและกระบวนการที่สามารถทำซ้ำได้ วิธีนี้จะทำให้งานคงเส้นคงวาและมีความน่าเชื่อถือมากขึ้น 

9. มีการเตรียมพร้อม หมายถึงการมีเครื่องมือและข้อมูลที่จำเป็นในการทำงาน รวมถึงการมีแผนรองรับว่าจะทำอย่างไรหากมีสิ่งผิดพลาดเกิดขึ้น การเตรียมพร้อมจะช่วยให้เรามีสติและรับมือกับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดได้

10. มีไหวพริบ หมายถึงความสามารถในค้นหาวิธีการที่ต้องการเพื่อทำงานให้สำเร็จ เป็นทักษะความรับผิดชอบที่สำคัญ เนื่องจากจะช่วยให้ทำงานสำเร็จลุล่วงได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อมีไหวพริบจะทำให้เราค้นหาข้อมูลที่ต้องการ คนที่สามารถช่วยเราได้ และเครื่องมือที่ต้องการเพื่อให้งานสำเร็จลุล่วง 

11. มีความเป็นมืออาชีพ หมายถึงการให้ความเคารพ มีความรับผิดชอบ น่าเชื่อถือ มีทัศนคติที่ดี ตรงต่อเวลา มีการเตรียมพร้อม สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ดี และสามารถจัดการกับสถานการณ์ที่ยากลำบากได้ ความเป็นมืออาชีพเป็นสิ่งสำคัญในการทำงานทุกสายอาชีพ และเป็นสิ่งแสดงให้เห็นว่าเรามีความเป็นผู้ใหญ่และมีความรับผิดชอบ 

12. มีจริยธรรม หมายถึงการทำในสิ่งที่ถูกต้อง ตัดสินใจโดยยึดหลักการ ไม่ใช่เพื่อผลประโยชน์ส่วนตน มีความซื่อสัตย์และเปิดเผย เคารพในสิทธิและทรัพย์สินของผู้อื่น จริยธรรมเป็นสิ่งสำคัญในทุกด้านของชีวิตตั้งแต่ความสัมพันธ์ส่วนตัวไปจนถึงอาชีพการงาน การมีจริยธรรมในที่ทำงานคือการปฏิบัติตามนโยบายและระเบียบของบริษัท ซื่อสัตย์ต่องานของตัวเอง และไม่ใช้ทางลัดที่อาจทำให้บริษัทตกอยู่ในความเสี่ยง 

13. มีความเคารพ หมายถึงการปฏิบัติต่อผู้อื่นในแบบที่เราต้องการได้รับการปฏิบัติ คือ มีความสุภาพ รับฟังผู้อื่น และไม่ตัดสินผู้อื่น การแสดงความเคารพเป็นความรับผิดชอบที่สำคัญ เพราะมันแสดงให้เห็นว่าเราให้คุณค่ากับผู้อื่น และเต็มใจปฏิบัติต่อพวกเขาด้วยความเคารพแบบเดียวกับที่เราต้องการ

14. การทำงานเป็นทีม คือความเต็มใจในการทำงานร่วมกับผู้อื่นเพื่อแก้ปัญหา จัดการความขัดแย้ง และบรรลุเป้าหมายร่วมกัน โดยให้ความต้องการของกลุ่มมาก่อนความต้องการของตัวเอง 

วิธีช่วยพัฒนาทักษะความรับผิดชอบ

1. ใช้แพลนเนอร์ การใช้แพลนเนอร์เป็นหนึ่งวิธีที่ช่วยพัฒนาทักษะความรับผิดชอบได้ แพลนเนอร์จะช่วยติดตามกำหนดเวลา การนัดหมาย และมอบหมายอื่นๆ นอกจากนี้แพลนเนอร์ยังเป็นเครื่องมือที่ช่วยในการตั้งเป้าหมายอีกด้วย 

2. ตั้งค่าเตือน จะใช้แพลนเนอร์แบบรูปเล่มหรือปฏิทินออนไลน์ก็ได้ วิธีนี้จะช่วยให้เราไม่ลืมกำหนดเวลาหรือการนัดหมายสำคัญ 

3. ทำรายการความรับผิดชอบ การทำลิสต์หรือรายการความรับผิดชอบจะช่วยให้เรามั่นใจได้ว่าจะไม่ลืมสิ่งใด และเป็นการจัดลำดับความสำคัญของความรับผิดชอบด้วย 

4. มอบหมายงาน หากมีความรับผิดชอบในมือมากเกินไป ให้มอบหมายงานให้กับผู้อื่น วิธีนี้จะช่วยให้เราจัดการเวลาได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และเป็นการป้องกันไม่ให้เรารู้สึกเหนื่อยล้าหรือหนักอึ้งจนเกินไป 

5. หยุดพัก จงหยุดพักบ้างเมื่อจำเป็น วิธีนี้จะช่วยให้หลีกเลี่ยงจากความเหนื่อยล้า และช่วยให้กลับมาทำหน้าที่รับผิดชอบได้อย่างสดชื่น 

อาชีพที่เหมาะสมกับทักษะความรับผิดชอบ

งานในทุกสายอาชีพทุกตำแหน่งไม่ว่าจะระดับผู้บริหารหรือพนักงานระดับล่างล้วนต้องการผู้ที่มีทักษะความรับผิดชอบ เช่น ในงานบริการลูกค้าอย่างพนักงานเสิร์ฟหรือพนักงานฝ่ายบริการลูกค้า ส่วนหนึ่งของหน้าที่คือการทำให้ลูกค้ามีความสุข ลูกค้าจะคาดหวังความเป็นมืออาชีพ และไว้วางใจที่จะทำธุรกิจร่วมกันหรือใช้บริการ ดังนั้นเราต้องแสดงให้ลูกค้าได้เห็นถึงความเป็นมืออาชีพ มีความรับผิดชอบ พร้อมที่จะดูแลและแก้ปัญหาให้กับลูกค้าได้