● ตามมาตรา 44 ห้ามจ้างแรงงานเด็ก อายุต่ำกว่า 15 ปี ทำงานโดยเด็ดขาด
● ตามมาตรา 45 ในกรณีที่มีการจ้างเด็กอายุต่ำกว่า 18 เป็นลูกจ้างให้นายจ้างปฏิบัติดังนี้
(1) แจ้งการจ้างลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กนั้นต่อพนักงานตรวจแรงงานภายในสิบห้าวันนับแต่วันที่เด็กเข้าทำงาน
(2) จัดทำบันทึกสภาพการจ้างกรณีที่มีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมเก็บไว้ ณ สถานประกอบกิจการหรือสำนักงานของนายจ้าง พร้อมที่จะให้พนักงานตรวจแรงงานตรวจได้ในเวลาทำการ
(3) แจ้งการสิ้นสุดการจ้างลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กนั้นต่อพนักงานตรวจแรงงานภายในเจ็ดวันนับแต่วันที่เด็กออกจากงาน
*การแจ้งหรือการจัดทำบันทึกตามวรรคหนึ่งให้เป็นไปตามแบบที่อธิบดีกำหนด
● ตามมาตรา 46 ให้นายจ้างจัดให้ลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กมีเวลาพักวันหนึ่งไม่น้อยกว่าหนึ่งชั่วโมงติดต่อกันหลังจากที่ลูกจ้างทำงานมาแล้วไม่เกินสี่ชั่วโมงแต่ในสี่ชั่วโมงนั้นให้ลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กได้มีเวลาพักตามที่นายจ้างกำหนด
● ตามมาตรา 47 ห้ามมิให้นายจ้างให้ลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี ทำงานในระหว่างเวลา 22.00 - 06.00 น. เว้นแต่จะได้รับอนุญาตเป็นหนังสือจากอธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมาย
● ตามมาตรา 48 ห้ามให้เด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี ทำงานในวันหยุด และทำงานล่วงเวลา
● ตามมาตรา 49 ห้ามให้เด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี ทำงานอันอาจเป็นอันตรายตามกฎหมายกำหนด
(1) งานหลอม เป่า หล่อ หรือรีดโลหะ
(2) งานปั๊มโลหะ
(3) งานเกี่ยวกับความร้อน ความเย็น ความสั่นสะเทือน เสียง และแสงที่มีระดับแตกต่างจากปกติ อันอาจเป็นอันตรายตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
(4) งานเกี่ยวกับสารเคมีที่เป็นอันตรายตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
(5) งานเกี่ยวกับจุลชีวันเป็นพิษซึ่งอาจเป็นเชื้อไวรัส แบคทีเรีย รา หรือเชื้ออื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
(6) งานเกี่ยวกับวัตถุมีพิษ วัตถุระเบิด หรือวัตถุไวไฟ เว้นแต่งานในสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
(7) งานขับหรือบังคับรถยกหรือปั้นจั่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
(8) งานใช้เลื่อยเดินด้วยพลังไฟฟ้าหรือเครื่องยนต์
(9) งานที่ต้องทำใต้ดิน ใต้น้ำ ในถ้ำ อุโมงค์ หรือปล่องในภูเขา
(10) งานเกี่ยวกับกัมมันตภาพรังสีตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
(11) งานทำความสะอาดเครื่องจักรหรือเครื่องยนต์ขณะที่เครื่องจักรหรือเครื่องยนต์กำลังทำงาน
(12) งานที่ต้องทำบนนั่งร้านที่สูงกว่าพื้นดินตั้งแต่สิบเมตรขึ้นไป
(13) งานอื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
● ตามมาตรา 50 ห้ามให้เด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี ทำงานในสถานที่ที่ไม่เหมาะสมตามที่กฎหมายกำหนด ดังนี้
(1) โรงฆ่าสัตว์
(2) สถานที่เล่นการพนัน
(3) สถานเต้นรำ รำวง หรือรองเง็ง
(4) สถานที่ที่มีอาหาร สุรา น้ำชา หรือเครื่องดื่มอย่างอื่นจำหน่ายและบริการ โดยมีผู้บำเรอสำหรับปรนนิบัติลูกค้า หรือโดยมีที่สำหรับพักผ่อนหลับนอนหรือมีบริการนวดให้แก่ลูกค้า
(5) สถานที่อื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
● ตามมาตรา 51 ห้ามนายจ้างจ่ายค่าจ้างของลูกจ้างเด็กให้แก่บุคคอื่น หากจ่ายให้บิดามารดา ผู้ปกครองหรือบุคคล มิให้ถือว่าเป็นการจ่ายหรือรับค่าจ้างสำหรับลูกจ้างเด็กนั้น
● ตามมาตรา 52 ลูกจ้างเด็กมีสิทธิลาเพื่อเข้าประชุม รับการอบรม สัมมนา การฝึก หรือลาเพื่อการอื่น ที่จัดโดยสถานศึกษา หรือหน่วยงานของรัฐ หรือเอกชนที่อธิบดีกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานเห็นชอบ โดยได้รับค่าจ้างแต่ไม่เกิน 30 วันต่อปี
หากพบหรือทราบเบาะแสว่ามีการใช้แรงงานเด็กที่ผิดกฎหมาย เช่น มีการจ้างเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปีทำงาน หรือจ้างเด็กทำงานในสภาพแวดล้อมที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ความปลอดภัย และศีลธรรม สามารถแจ้งได้ที่กลุ่มแรงงานหญิง เด็ก และเครือข่ายการคุ้มครองแรงงานกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน โทร 02-246-8006 / 02-246-8024 (ตามเวลาราชการ) หรือโทรสายด่วนเพื่อผู้ใช้แรงงาน 1506 กด 3 หรือแจ้งเรื่องได้ทางอีเมล lpnd@labour.mail.go.th
แหล่งข้อมูล
- การใช้แรงงานเด็กในรูปแบบที่เลวร้าย
- การใช้แรงงานเด็กและกฎหมายคุ้มครองแรงงาน