เลี้ยงลูกอย่างไรให้เป็นนักออมที่ชาญฉลาด

          นักออมที่ชาญฉลาดซึ่งคุณแม่คุณพ่อกำลังพยายามปลูกปั้นลูกรักวัยประถมปลายอยู่นี้ เป็นการเรียนรู้ตามรอยพระยุคลบาทพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ร. 9 ซึ่งเป็นองค์ต้นแบบที่ดีงามที่สุดสำหรับพวกเราชาวไทย พระองค์ทรงสอนให้เรารู้จัก “ความพอเพียงซึ่งหมายถึงความพอประมาณและความมีเหตุผล” ซึ่งคุณแม่คุณพ่อสามารถนำองค์ความรู้มาปรับใช้ในการหล่อหลอมเลี้ยงลูกของเราได้เป็นอย่างดีคือ

ปรับ Mindset ของลูกให้รู้จักค่าของเงิน

          ให้ลูกได้เรียนรู้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงแบบง่าย ๆ เพื่อนำมาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน ให้รู้จักค่าของเงินที่พ่อแม่หามาได้ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต รู้จักการกินอยู่และการใช้ชีวิตแบบพอเพียง ไม่ฟุ้งเฟ้อฟุ่มเฟือยตามกระแสนิยม ใช้จ่ายเฉพาะเท่าที่จำเป็น ให้ลูกมีส่วนร่วมได้รับรู้เรื่องสถานการณ์ทางการเงินของครอบครัว ผ่านการทำบัญชีครัวเรือนของคุณแม่ซึ่งทำให้ลูกเห็นเป็นตัวอย่าง เป็นการฝึกให้ลูกรู้จักคิดและรู้จักการปรับตัวในการใช้เงิน ได้เรียนรู้เรื่องระบบการเงินซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญยิ่งอย่างหนึ่งในการดำรงชีวิตในโลกปัจจุบันและในโลกอนาคต และเมื่อลูกปรับ Mindset ได้แล้ว  จะทำให้ลูกรู้จักการใช้จ่ายเงินอย่างรู้คุณค่า

ทำบันทึกนักออมตัวน้อย

          ฝึกลูกให้รู้จักการบริหารจัดการเงินรายได้และรายจ่าย รวมทั้งเงินออมที่เหลือจากค่าใช้จ่ายในแต่ละวัน โดยจัดทำบันทึกนักออมคือสมุดบัญชีรายรับ-รายจ่ายและยอดเงินออมของตัวเองทุกวัน เช่น รายรับคือค่าขนมที่ได้ หรือเงินรางวัลขยันพิเศษที่ช่วยคุณแม่ทำกับข้าวและทำงานบ้าน และรายจ่ายคือค่าอาหารกลางวัน ค่าซื้ออุปกรณ์การเรียน ค่ากิจกรรมพิเศษ ฯลฯ โดยแบ่งเงินออมออกไว้ก่อนแล้ว แล้วสรุปยอดทั้งหมดเป็นรายเดือนและรายปี วินัยเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง คือต้องจดรายการทุกอย่างดังกล่าวมาแล้ว เพื่อฝึกให้ลูกเป็นคนละเอียด ช่างจดจำ และปรับพฤติกรรมในการใช้เงินให้เหมาะสมตามความจำเป็นและมีเหตุผล ไม่ใช่ตามความต้องการ เมื่อลูกเห็นตัวเลขเงินออมฝีมือของตนเอง ก็จะมีกำลังใจในการเก็บออมมากขึ้น และหากคุณแม่คุณพ่ออยากให้รางวัลนักออมตัวน้อย เพื่อเป็นการเสริมสร้างกำลังใจให้กล้าแกร่งยิ่งขึ้น เมื่อถึงวันคล้ายวันเกิดของลูกหรือวันขึ้นปีใหม่ อาจให้รางวัลพิเศษคือเงินออมมีมากเท่าไหร่ คุณแม่คุณพ่อเติมให้อีกเท่าตัว รับรองลูกยิ้มแป้น และขยันออมไม่มีที่สิ้นสุด

ป้องกันลูกไม่ให้ติดกับดักวังวนความนิยมตามกระแส

          เมื่อลูกได้เรียนรู้พฤติกรรมการใช้จ่ายเงินของตนเอง รู้จักการวางแผนทางการเงิน และการเก็บออมเงินด้วยตนเอง ลูกจะสามารถเรียนรู้เรื่องการมัธยัสถ์ได้อย่างเป็นธรรมชาติ สามารถเก็บออมเงินไว้ซื้อของที่ต้องการเป็นกรณีพิเศษ หรือให้รางวัลตัวเอง/บุคคลอันเป็นที่รักในโอกาสสำคัญ ๆ โดยไม่ต้องขอเงินเพิ่มจากพ่อแม่ จะทำให้ลูกเกิดความภาคภูมิใจและเห็นคุณค่าในตนเองมากขึ้น และจากการที่ลูกค่อย ๆ อดออมถนอมกินถนอมใช้ จนเงินออมทวีจำนวนมากขึ้น จะทำให้ลูกรู้จักคิดไม่หลงติดกับดักวังวนความนิยมตามกระแส ซึ่งต้องใช้เงินจำนวนมากและไม่จำเป็นต่อการดำรงอยู่ของชีวิต

สืบสาน พัฒนา ต่อยอดเงินออม

          การไม่เป็นหนี้ทำให้ชีวิตเรามีความสุขและความอิสระในการดำรงชีวิต ฝึกลูกให้มีเป้าหมายในการออม โดยคุณแม่คุณพ่อต้องเป็นต้นแบบของลูกให้สืบสานและเจริญรอยตาม อาจแนะนำลูกให้แยกกระปุกเงินออมสำหรับเป้าหมายแต่ละประเภทตามที่ลูกต้องการ เช่น กระปุกที่จะนำเงินไปฝากธนาคาร กระปุกที่จะไปซื้อของเล่นหรือเกมพัฒนาสมอง กระปุกที่จะนำเงินไปทำบุญเพื่อให้ลูกรู้จักการแบ่งปัน คุณแม่คุณพ่อควรสอนให้ลูกเรียนรู้ตั้งแต่วัยเด็กเรื่องการพัฒนาต่อยอดเงินออมซึ่งก็คือการลงทุน เพื่อความมั่นคงของชีวิตในอนาคต อาจเป็นการลงทุนในระยะยาว เช่นเมื่อลูกเก็บเงินออมได้จำนวนที่เหมาะสมแล้ว อาจพาลูกไปเรียนรู้และซื้อสลากออมสินของธนาคาร ซึ่งเงินทุนไม่หาย แถมได้เงินผลประโยชน์เพิ่มต่อยอดขึ้นมาอีก เมื่อได้เงินต่อยอดก็นำไปซื้อสลากออมสินเพิ่มขึ้นต่อไปอีกเรื่อย ๆ กว่าลูกจะโต เงินส่วนนี้ก็งอกเงยได้แล้ว และการพาลูกออกไปให้เรียนรู้โลกกว้างทางการเงินและการลงทุนด้วยตนเอง ยังเป็นกิจกรรมสานสัมพันธ์ที่ดีของครอบครัวด้วย

          วิธีการเหล่านี้ไม่ยากสำหรับคุณแม่คุณพ่อรุ่นใหม่และลูกรักวัย ป. ปลาย เพียงแค่ต้องมีความตั้งใจจริงและความมีวินัยเป็นตัวขับเคลื่อนเพื่อให้สัมฤทธิ์ผล รวมทั้งการพูดคุยให้ความรู้แบบง่าย ๆ และชัดเจนของคุณแม่คุณพ่อ ลองทำดูนะคะเพื่อให้ลูกรักของเราได้เติบโตเป็นนักออมที่ชาญฉลาด สามารถเรียนรู้การดำเนินชีวิตอย่างไม่ประมาท อยู่อย่างพอเพียง ประหยัด รู้จักเก็บออมและสืบสาน พัฒนา ต่อยอดเรื่องการเงินตั้งแต่วัยเยาว์ เพื่อสร้างความมั่นคงในชีวิตให้แก่ตนเองและครอบครัว และเมื่อคุณแม่คุณพ่อช่วยเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้ลูกได้ ลูกเราก็จะมีอิสระทางการเงินในอนาคต มีคุณภาพชีวิตที่ดี และมีความสุขอย่างยั่งยืนได้แน่นอนค่ะ

ณัณท์

ข้อมูลอ้างอิง      

4 วิธีออมเงิน ใช้ชีวิตแบบพอเพียง ตามคำสอนพ่อหลวง ร. 9  https://www.nsf.or.th/node/958  

หนังสือ “คู่มือนักออม” และ “บันทึกนักออม” ของสำนักพัฒนาสังคม กรุงเทพมหานคร