เมื่อลูกเรียนไม่เก่ง แต่...

          จุดมุ่งหมายของการศึกษาไทยคือ มุ่งให้คนไทย เป็นคนเก่ง ดี และมีความสุข แต่ทำไมบริบทโดยรวมถึงทำให้คุณกระตุ้นแต่ให้ลูกเก่งเป็นหลัก แล้วถ้าลูกเรียนไม่เก่งล่ะ จะเป็นอย่างไร บทความนี้ขอถามว่า ลูกคุณเป็นเด็กเรียนไม่เก่งแบบไหนอยู่ตอนนี้ ลองพิจารณากันดู

1. เป็นคนเรียนไม่เก่ง แต่อาสาและมีส่วนร่วมในกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อชุมชนและสังคม

          หากลูกคุณเป็นเช่นนี้แปลว่า เขาสามารถรับรู้ตระหนักและมีความรับผิดชอบต่อตนเอง มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ ไม่กระทำการที่เป็นปัญหาต่อตนเองผู้อื่นและสังคมโดยรวม ตลอดจนเขาพร้อมที่จะเสียสละประโยชน์ของตนเองเพื่อประโยชน์ส่วนรวมด้วยความสร้างสรรค์และสุจริต แบบนี้ไม่เรียกว่าไม่เก่งนะ แต่ต้องเรียกว่า...เก่งมาก ๆ

2. เป็นคนเรียนไม่เก่ง แต่คิดวิเคราะห์ได้     

          ลูกของคุณสามารถสร้างเรื่องราวในใจคิดอย่างใคร่ครวญ ไตร่ตรอง เพื่อแก้ปัญหา โดยอาศัยกระบวนการประเมินหรือการจัดหมวดหมู่ หรือเกณฑ์ที่เคยยอมรับกันมาแต่ก่อน ๆ เชื่อมโยงกันอย่างมีเหตุมีผลและพิจารณาอย่างรอบด้าน เพื่อพิจารณาตัดสินแล้วจึงสรุปอย่างมีเหตุผล โอ้ว! แบบนี้ไม่ธรรมดาเลยทีเดียว

3. เป็นคนเรียนไม่เก่ง แต่ปรับตัวเก่ง

          ข้อนี้ต้องยกคะแนนให้ครอบครัวที่เลี้ยงดูบุตรหลาน ด้วยการดูแลเอาใจใส่มอบความรักความอบอุ่น เป็นการสนับสนุนให้เด็กได้มีพัฒนาการที่สมวัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในครอบครัวที่มีทั้งบิดาและมารดาเป็นผู้ดูแลเลี้ยงดู จึงทำให้เด็กมีปรับตัวให้เข้ากับสังคมได้ดี มีมนุษยสัมพันธ์ดี มีทักษะทางสังคม นอกจากนี้เด็กยังมีความเฉลียวฉลาด สามารถแก้ปัญหาได้ดี แบบนี้เรียกไม่เก่งได้จริง ๆ หรือ

4. เป็นคนเรียนไม่เก่ง แต่หาข้อมูลเก่ง

          ลูกชอบแสวงหาความรู้และเรียนรู้ด้วยตนเองตามอัธยาศัยอย่างกว้างขวางและต่อเนื่อง รวดเร็ว จึงทำให้ลูกของคุณเกิดกระบวนการเรียนรู้และพัฒนาทักษะทางสังคมอย่างมาก แม้ว่าจะเรียนไม่เก่งก็ตาม จะว่าไปมันก็ไม่น่าจะเสียหายอะไรนี่นา  

5. เป็นคนเรียนไม่เก่ง แต่เล่นดนตรีเก่ง

          ลูกคุณเป็นคนมีสมาธิ และเข้าใจความสามารถของตนเอง เพราะการเล่นดนตรีต้องอาศัยการฝึกปฎิบัติ อย่างต่อเนื่องและอดทน เป็นศาสตร์ที่วานให้ใครทำแทนไม่ได้ ต้องฝึกฝนด้วยตนเองจึงจะเกิดการพัฒนา และลูกของคุณสามารถเผชิญหน้ากับความกดดันและความล้มเหลวได้ดี เพราะการเล่นดนตรีก่อนจะพัฒนาต้องล้มเหลวหลาย ๆ ครั้ง แบบนี้ต่อให้เรียนไม่เก่งก็ถือว่ามีความสามารถ

6. เป็นคนเรียนไม่เก่ง แต่คิดฉายภาพเก่ง 

          การคิดฉายภาพ (Visual Thinking) เป็นวิธีการคิดที่เน้นกระตุ้นกระบวนการทางสมองโดยเชื่อมโยงรูปภาพกับภาษาหรือข้อมูลที่สะสมไว้ในความทรงจำ แล้วถ่ายทอดออกมาเป็นภาพวาดที่หลากหลายรูปแบบ ซึ่งหากลูกของคนเป็นแบบนี้ เขาจะสามารถสื่อความหมายให้ผู้อื่นเข้าใจจากภาพวาด หากคุณมีลูกในลักษณะเช่นนี้ ให้คุณรู้ไว้ว่าลูกคุณเป็นคนที่เรียนรู้ได้อย่างฝังลึกและมีกระบวนการใช้ความคิดที่ดีเยี่ยม มองลูกใหม่ยังไม่สาย

7. เป็นคนเรียนไม่เก่ง แต่ชอบทำอย่างอื่นที่ไม่ใช่การเรียน

          ลูกเลือกทำในสิ่งที่ชอบและไม่ชอบอย่างชัดเจน และแสดงออกด้วยคะแนนที่ได้จากการเรียน จึงแปลความได้ว่า ลูกกำลังสื่อสารว่าเขาไม่ชอบในรายวิชานั้น ๆ หรืออาจไม่ชอบอย่างอื่นที่ไม่ใช่รายวิชา เช่น ครูผู้สอน บรรยากาศการสอน สื่อการสอน เพื่อน สิ่งแวดล้อม โรงเรียน เป็นต้น ดังนั้นก่อนจะตัดสินว่าลูกของคุณเรียนไม่เก่ง จงมองให้เห็นอย่างชัดเจนว่า ลูกกำลังสื่อสารอะไรกับคุณอยู่ และร่วมหาคำตอบนั้นไปพร้อมกับลูก

          ลูกของคุณเป็นแบบไหน หรืออาจเป็นมากกว่าหนึ่งแบบที่กล่าวมาก็ได้ การที่ได้รู้ว่าลูกเราเป็นแบบไหนจะทำให้คุณรู้ว่า การที่ลูกเรียนไม่เก่งนั้น มีที่มาที่ไป และยังมีสิ่งที่คุณต้องทำความเข้าใจเพื่อพัฒนาลูกอีกหลายอย่าง คุณอาจเลือกพัฒนาลูกให้เก่งกว่าเดิม หรืออาจเลือกที่จะพัฒนาทักษะอื่นที่เขามีแทนเรื่องของความเก่งก็ได้ เพราะคุณรู้แล้วนี่ว่าลูกคุณมีดีอะไรบ้าง เด็กประถมปลายทุกคนมีของดีอยู่ในตัว อยู่ที่คุณจะเปิดพื้นที่ให้ลูกหรือเปล่า

ปริณุต ไชยนิชย์

ขอบคุณข้อมูลจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/rmj/article/download/139097/103314

https://so01.tci-thaijo.org/index.php/ejes/article/download/253136/169528/925959