Next Normal ทางการศึกษา ที่ผู้ปกครองควรรู้ ที่ผ่านมาโควิด-19 เปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตและสังคมของมนุษยชาติอย่างชัดเจน  เราปรับตัวได้เรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ มากมาย และแน่นอนทิศทางการศึกษาของไทยเราก็เริ่มชัดเจนมากยิ่งขึ้น เพื่ออนาคตวันข้างหน้า ซึ่งเราไม่อาจรู้ว่าจะมีเหตุการณ์หรือสิ่งใด ๆ เกิดขึ้น แต่ที่แน่ ๆ คุณสามารถสนับสนุนลูกหลานเด็กรุ่นใหม่ให้มีพื้นฐานทักษะการเรียนการใช้ชีวิต ให้พวกเขาพร้อมที่จะก้าวพัฒนาตัวเองต่อไปในยุคของการส่งผ่านต่อจากวิถีชีวิต New Normal หลังโควิด-19   
           เมื่อเอ่ยถึงระบบการศึกษาเชื่อว่ายังมีผู้ปกครองอีกหลายคนเข้าใจว่าการเรียนรู้ในยุค New normal เป็นการเรียนการสอนออนไลน์  ให้ลูกมานั่งเรียนหน้าจอ ซึ่งเป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น จริง ๆ แล้วการศึกษาวิถีใหม่นั้นเป็นการเรียนรู้ที่หลากหลาย ไม่ใช่จากตำราและครูผู้สอนอีกต่อไป การเรียนมีการผสมผสานทั้งระบบออนไลน์และออฟไลน์ ใช้ทักษะสารสนเทศ เทคโนโลยีและนวัตกรรม  มีการใช้ platform กลุ่มเครื่องมืออุปกรณ์เทคโนโลยีรูปแบบต่าง ๆ ให้เป็นประโยชน์   มีการเรียนรู้ทั้งในและนอกห้องเรียน  มีการออกแบบกำหนดการเรียนรู้ เพื่อประเมิน ปรับปรุง พัฒนาเด็ก ๆ ให้พวกเขาเข้าใจการเรียนรู้ เพิ่มประสบการณ์ รู้จักศักยภาพของตัวเอง ใช้ความสามารถของตนเองอย่างสูงสุด และนำความรู้ทักษะเหล่านั้นไปพัฒนาตัวเองในอนาคต ทั้งการเรียนการทำงาน และใช้ให้เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม อีกทั้งเรียนรู้พัฒนาตัวเองต่อไปอย่างไม่สิ้นสุดตลอดชีวิต

           เมื่อเห็นภาพรวมของการศึกษาวิถีใหม่แล้ว บางทีอาจจะยังกว้างมากไปกับหลายครอบครัว งั้นเรามาช่วยขยายให้ใกล้ ๆ เข้าใจชัดเจนลงไปว่าต้องทำอย่างไร คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองควรมีบทบาทหน้าที่กับ Next Normal ทางการศึกษาของลูกหลานยุคนี้ 

เด็ก ๆ ยังคงเป็นศูนย์กลาง

           ระบบการศึกษาที่ปรับมาสู่ยุคใหม่นั้น เด็กเองยังคงเป็นศูนย์กลางเหมือนเดิม สิ่งที่เพิ่มเติมขึ้นคือ สนับสนุนให้พวกเขาได้เรียนรู้ตามจริตของตน เป็นการเรียนเฉพาะตัว เพราะเด็กแต่ละคนมีความชอบ มีความสนใจมีความรับการเรียนรู้ที่แตกต่างกัน เราจะเห็นว่าการศึกษาแนวใหม่ให้ความสำคัญกับการเรียนรู้อย่างเข้าใจมากกว่าการท่องจำ เน้นการพัฒนาทักษะความคิดสร้างสรรค์ เสริมสร้างพลังจินตนาการ และความคิดริเริ่ม ซึ่งพวกเขาต้องเรียนรู้สร้างประสบการณ์ทักษะต่าง ๆ ได้ด้วยตนเอง และต้องเรียนรู้ไปตลอดชีวิต

สร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ที่บ้าน เรียนรู้การเรียนไปพร้อมกับเด็ก ๆ

           การเรียนออนไลน์ถือเป็นโอกาสเหมาะกับการเรียนที่คุณและเด็ก ๆ จะได้เรียนเนื้อหาไปพร้อม ๆ กัน ทำให้เด็กไม่เหงากับการอยู่หน้าจอเรียนคนเดียว ตัวเด็กเองก็อยู่ในสายตาของคุณ  เช่นเดียวกับการสร้างบ้านให้เป็นสังคมของการเรียนรู้ คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองช่วยกันออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ทั้งในบ้านนอกบ้าน  นอกเหนือจากชั้นเรียนของโรงเรียน  ทุกคนในบ้านต่างเป็นผู้สอนและเป็นผู้เรียน ให้คำแนะนำช่วยเหลือกันเป็นการสร้างประสบการณ์จริง ซึ่งอาจเสริมเติมจากการเรียนในชั้นเรียนพยายามมุ่งเน้นในตัวเด็กเป็นหลัก เนื้อหาควรเป็นเรื่องของทักษะชีวิตที่ใช้ได้จริง ทักษะการสร้างสรรค์นวัตกรรมในบ้าน  ทักษะด้านสารสนเทศ สื่อ และเทคโนโลยี ซึ่งตรงนี้เราอาจรวมชั่วโมงเล่นเกมเข้ามาอยู่ในศูนย์การเรียนรู้ เลือกเกมที่สร้างสรรค์ เกมปริศนาต่าง ๆ ทั้งในระบบเทคโนโลยี บอร์ดเกม เพื่อฝึกทักษะการแก้ไขปัญหา เรียนรู้การใช้ชีวิตในโลกออนไลน์ และอยู่เหนือระบบเทคโนโลยี 

           ศูนย์การเรียนรู้ที่บ้านช่วยให้เกิดการเรียนรู้ได้ตลอดชีวิตไม่มีที่สิ้นสุด  ไม่เพียงแต่เด็ก ๆ จะพัฒนาตัวเอง ตัวผู้ปกครองเองก็ได้พัฒนาเติบโต  ยังถือเป็นการเชื่อมความสัมพันธ์ในครอบครัวให้เข้มแข็ง จัดแบ่งเวลาให้เหมาะสม ปรับปรุงเนื้อหาการเรียนกิจกรรมต่าง ๆ ให้เป็นเรื่องของทักษะชีวิตที่ใช้ได้จริง  ฝึกทักษะการแก้ไขปัญหา  พัฒนาทักษะด้านอารมณ์ ศีลธรรมจริยธรรม รวมถึงการดูแลสุขภาพอนามัย การออกกำลังกาย การเล่นกีฬาถือเป็นกิจกรรมสำคัญของทุกคนในครอบครัว  
           ข้อพึงระวังที่ต้องย้ำคุณพ่อคุณแม่ให้ท่องไว้ให้ขึ้นใจคือ ต้องไม่ทำการบ้านให้ลูก ไม่ว่ามันจะยากหรือง่าย ควรช่วยแค่ให้คำแนะนำในเนื้อหา เป็นที่ปรึกษา ต้องให้เขาได้ฝึกหัดการทำอะไรด้วยตัวเอง  เรียนรู้ถึงการค้นหาข้อมูลหาคำตอบ ช่วยเพิ่มทักษะความพยายามความอดทน ซึ่งเป็นผลดีกับตัวพวกเขาเอง

การประเมินผลการศึกษาวิถีใหม่ สมุดบันทึกรายงานการเรียนของเด็ก

           การประเมินผลตามแนวทางของการศึกษาวิถีใหม่นั้น เน้นที่ให้เด็ก ๆ เข้าใจการเรียนเป็นสำคัญ มากกว่าผลคะแนน สมุดบันทึกการเรียนจึงมีความจำเป็นอย่างมาก เพื่อช่วยติดตามพฤติกรรมการเรียนของเด็กว่าขยันเรียนมากน้อยแค่ใหน ถนัดหรืออ่อนในวิชาเรียนหรือทักษะด้านใด  คุณอาจบันทึกไว้ดูการพัฒนาด้านการศึกษาของลูก หรือคุณอาจให้เด็ก ๆ บันทึกเองเผื่อผ่อนแรงเหนื่อย ให้ถือเป็นกิจกรรมสำคัญ เป็นหน้าที่ที่เด็ก ๆ จะดูแลตัวเอง เพราะตัวเขาย่อมเข้าใจตัวเองได้ดีกว่ามากกว่าผู้สังเกตการณ์อย่างคุณพ่อคุณแม่ปกครองหรือคุณครู 

           บันทึกการพัฒนาความรู้สรุปผลในแต่ละวัน แต่ละสัปดาห์  รวมถึงเหตุการณ์ในชั้นเรียน สิ่งที่เด็กคิดว่าการเรียนการสอนที่เหมาะสม หรืออยากเรียนรู้สิ่งใดเพิ่มเติม เพื่อนในชั้นเรียน สนิทมากน้อยกับใคร ช่วยเหลือแบ่งปันข้อมูลวิชากันแค่นั้น ขณะเดียวกันก็เป็นเครื่องมือชั้นดีในการติดต่อสื่อสารระหว่างครูกับผู้ปกครอง เป็นหลักฐานสำคัญที่ครูสามารถระบุพฤติกรรมต่าง ๆ ที่เด่นชัดของนักเรียนลงไปก่อนที่จะส่งต่อให้คุณครูรับทราบต่อไป 

ติดต่อประสานงานกับคุณครูที่โรงเรียนอย่างใกล้ชิด    

           นอกจากเราจะได้อัปเดตความรู้ให้ทันกับเด็ก ๆ แล้ว เรายังจะได้เป็นครู เป็นที่ปรึกษาเป็นผู้แนะนำข้อมูลที่เกี่ยวเนื่องกันอยู่ที่บ้าน  เด็ก ๆ จะได้ไม่งงไม่มาแย้งว่าที่โรงเรียนสอนอย่างหนึ่งที่บ้านสอนอย่างหนึ่ง ให้หลักสูตรการเรียนการทำกิจกรรมที่บ้านไปในทิศทางเดียวกัน แต่อย่างไรก็ตามเราอาจจัดสรรวิชาเรียนให้ต่างกันได้ โดยเราดูที่ตัวเด็กเป็นสำคัญ ความรู้ ทักษะที่เด็ก ๆ ของเราถนัดชอบหรือยังอ่อน เราก็สามารถเพิ่มความรู้ สร้างทักษะให้พวกเขามีจุดแข็งฝึกหัดการวิเคราะห์ การแก้ปัญหาต่าง ๆ ให้เพิ่มมากขึ้น 

สนับสนุนเด็ก ๆ ให้เข้าร่วมศูนย์การเรียนรู้ชุมชน  

           การให้เด็กเรียนรู้ถึงความสำคัญของชุมชนนั้น นอกเหนือจากการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ยังช่วยฝึกให้เด็ก ๆ เป็นคนใจกว้าง เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เรียนรู้เรื่องใจเขาใจเรา มีจิตเป็นสาธารณะ บำเพ็ญประโยชน์ให้กับผู้อื่น  ฝึกอ่อนน้อมถ่อมตนวางตัวเรียบง่ายเข้ากับคนได้ทุกวัย ฝึกทักษะการทำงานเป็นทีม การใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคม ทั้งยังฝึกให้เด็ก ๆ ได้เรียนรู้ถึงการวิเคราะห์ผู้คนอื่น ๆ   รู้สึกมีคุณค่าในตนเองมากยิ่งขึ้น  เรียนรู้ถึงการจัดการปัญหาอุปสรรคต่างๆ ที่ซับซ้อนมากขึ้นจากในบ้านในโรงเรียน

           ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนของแต่ละจังหวัดนั้นมีอยู่แล้ว ซึ่งสามารถเข้าร่วมได้ทั้งเด็กและตัวคุณเอง นำองค์ความรู้จากในศูนย์มาต่อยอด หรือปรับเสริมเสริมพัฒนาศูนย์การเรียนรู้ในบ้านได้อีกทางหนึ่ง

           การเสริมการเรียนรู้ตามสถานที่ต่าง ๆ ช่วยให้เด็ก ๆ ไม่จำเจ เบื่อหน่ายกับการเรียน ไม่ผูกติดกับเครื่องมือมากเกินไป พวกเขาจะได้เรียนรู้จากสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ วิทยาศาสตร์ อย่างห้องสมุด พิพิธภัณฑ์  ท้องฟ้าจำลอง รวมถึงการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมตามจังหวัดต่าง ๆ

ฝังชิพให้เด็ก ๆ รักการเรียนรู้ไม่มีวันสิ้นสุด

           การฝังชิพในจุดเล็ก ๆ สร้างเพาะบ่มเมล็ดพันธุ์สิ่งดี ๆ ให้กับเด็ก ๆ นั้นช่วยให้ครอบครัวแข็งแรง ทุกคนในครอบครัวต่างช่วยส่งเสริมพัฒนาตนเองให้แสวงหาความรู้ใหม่ ๆ อยู่เสมอ “วงจรแห่งการเรียนรู้” อันเป็นหัวใจสำคัญของการการริเริ่มการเปลี่ยนแปลงนั้นมีอยู่ตลอดเวลา  ทุกคนเป็นครูและผู้เรียน สังคมแห่งการเรียนรู้เกิดได้ตลอดชีวิตไม่มีที่สิ้นสุด ไม่เพียงแต่เด็ก ๆ ตัวเราเองก็เช่นกัน  ตัวผู้ปกครองเองก็ได้พัฒนาเติบโต ประสบการณ์ที่หลากหลายและใช้ความรู้และทักษะความสามารถในการปฏิบัติหน้าที่ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด ต่อตนเอง ครอบครัว ชุมชน และขยายออกไปสู่สังคม

           วันนี้เมื่อคุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองเข้าใจถึงแนวทางต่อไปของการศึกษาวิถีใหม่แล้ว คุณเองก็จะไม่ตกยุค และเมื่อเรียนรู้ไปพร้อมกับเด็ก ๆ เข้าใจถึงบทบาทของการเป็นผู้ปกครอง  ช่วยแนะนำสนับสนุนเพิ่มเติมฝึกฝนสมรรถนะทักษะให้พวกเขามีพื้นฐานการเรียนการใช้ชีวิตที่แข็งแกร่ง รู้จักตัวเองวางแผนชีวิต ยืดหยุ่นปรับตัวได้ในทุกสภาวการณ์ที่อาจเปลี่ยนแปลงได้อยู่ตลอดเวลา และข้อสำคัญต้องฝังชิพให้พวกเขาตระหนักถึงคุณค่าความสำคัญของการเรียนรู้ รักและกระตือรือร้น และต้องเรียนรู้ไปตลอดชีวิตเพื่อสร้างประสบการณ์ทักษะของตัวเขาเองที่จะนำไปใช้ต่อไปในอนาคต

อังสนา ทรัพย์สิน

ข้อมูลอ้างอิง
- https://moe360.blog/
เสมา 3 เปิดตลาดนัดการเรียนรู้ออนไลน์วังจันทรเกษม หลักสูตรที่ 6 “การออกแบบการเรียนรู้ เพื่อสร้างประสบการณ์เรียนรู้สำหรับการศึกษาในยุค Next Normal Education Reimagined”
เสมา 2 ย้ำการศึกษาไทยสอนให้คิดวิเคราะห์ ไม่เน้นท่องจำ

- https://so06.tci-thaijo.org/
Next Normal Higher Education: Challenges
Challenges of School Administrators in Adopting 7 Habits in the New Normal Era

- https://thaibccnews.com/
เมื่อการศึกษาไทยต้องปรับตัว รับวิถี Next Normal “การเรียนรู้ไม่ได้อยู่แค่ในห้องเรียน”

- https://www.bangkokbiznews.com
เปิดนวัตกรรมและเทคโนโลยีด้านการศึกษา รองรับ Next New Normal

- Https://www.thebangkokinsight.com
 ‘New Normal’ การศึกษาไทยกับ 4 รูปแบบใหม่การเรียนรู้

- https://pantip.com/topic/41131757
พ่อแม่ยุคโควิด มองแนวทางการเรียนของลูกอย่างไรกันบ้างคะ

- https://www.masterstudies.com/
What is the future of education in 2022?

- https://tdri.or.th/
New Normal ของการศึกษาไทยคืออะไร เมื่อการเรียนทางไกลไม่ใช่คำตอบ

- http://backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1834-file.pdf

รูปแบบการจัดการเรียนรู้สำหรับนักเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานที่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์โควิด–19