130,944 Views
Favorite
สาเหตุหลักที่เราไม่มีความสุขเมื่ออยู่ที่บ้านมาจากความแตกต่างระหว่างวัยที่มันสูงมาก บางบ้านพ่อแม่ลูกไม่ยอมปรับตัวเข้าหากัน แต่ให้คนในบ้านหมุนรอบตัวเองอยู่ฝ่ายเดียว ฉันเกิดก่อน ฉันรู้ดีที่สุด ในขณะที่วัยรุ่นเป็นวัยที่ต้องการอิสระและเชื่อมั่นในตัวเองสูงนำมาซึ่งปัญหาระหว่างวัยที่เข้ากันไม่ได้ แต่ส่วนประกอบยิบย่อยอื่น ๆ อย่างเช่น การเข้าถึงข้อมูล เข้าถึงอินเทอร์เน็ตก็มีส่วนเช่นกัน เพราะในยุคสมัยของพ่อแม่เรา เขาไม่มีเทคโนโลยีที่ทันสมัยแบบนี้ พวกเขาถูกเลี้ยงดูมาแบบไม่ให้ตั้งคำถาม พ่อแม่สั่งอะไรลูกก็ต้องเชื่อฟัง พ่อแม่เป็นพ่อพระแม่พระประจำบ้านปานว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ยิ่งคนเป็นพ่อยิ่งแล้วใหญ่ พ่อพูดคำไหนคำนั้น ลูกห้ามเถียง ถ้าพ่อบอกว่าไม่ก็คือไม่
แต่เด็กสมัยนี้ไม่ได้โตมาด้วยความคิดชุดเดียวกับพ่อแม่ เด็กยุคนี้เห็นทุกอย่างและชอบตั้งคำถาม ถ้าพ่อแม่บอกว่า ‘อย่า’ เขาจะถามทันทีว่า ‘ทำไมทำไม่ได้ เพราะอะไร’ ดังนั้นไม่ใช่เรื่องแปลกที่ความคิดของคนเป็นพ่อแม่กับลูกจึงแตกต่างกัน เพราะในขณะที่พ่อแม่บางบ้านยังเชื่ออยู่ว่าการตีลูก ด่าลูก ดูถูกลูก หรือใช้คำพูดแรงบั่นทอนจิตใจกับลูก มันคือการกระทำแห่งความรักและความหวังดี ในขณะที่ทั่วโลกเขาเลิกทำแบบนั้นกับลูกกับหลานกันตั้งนานแล้ว ทำให้ทุกครั้งที่เราเล่าปัญหาของเราให้คนในครอบครัวฟัง มันจะจบลงด้วยความขัดแย้ง เกิดการทะเลาะ ลงไม้ลงมือ และเกิดความรู้สึกที่ว่า ’พ่อแม่ไม่ใช่เซฟโซนว่ะ’ แถมยังทำให้ทุกอย่างแย่เข้าไปใหญ่ในบางกรณี
การที่เราไม่ชอบคนในครอบครัวอาจทำให้เรารู้สึกผิดอยู่ลึก ๆ เพราะใคร ๆ เขาก็บอกว่าเราต้องกตัญญูกับพ่อแม่นะ ห้ามคิดในแง่ร้ายกับเขานะ เพราะคนไทยเรามีค่านิยมเรื่องความกตัญญูต่อพ่อแม่เหมือนอย่างที่เราเคยได้ยินในเพลงค่าน้ำนมที่บอกว่า “...หยดหนึ่งน้ำนมกินทดแทนไม่สิ้นพระคุณแม่เอย” กลายเป็นบรรทัดฐานความกตัญญูของลูกที่ต้องมีต่อพ่อแม่มาจนถึงทุกวันนี้ มันเลยทำให้เราต้องอดทนอดกลั้นทุกครั้งและเลือกที่จะเงียบหรือเก็บไปร้องไห้คนเดียว ไม่แสดงออกแม้ว่าเราจะไม่โอเคแค่ไหนก็ตามเมื่อถูกกระทำจากคนในครอบครัวเพราะคำว่าต้องกตัญญูมันค้ำคอ
แท้ที่จริงแล้วพ่อแม่ทุกคนไม่ได้เหมือนกัน ครอบครัวทุกครอบครัวไม่ได้เหมือนกัน คนที่มีครอบครัวอบอุ่นก็ไม่มีสิทธิไปตัดสินครอบครัวคนอื่นว่าต้องเป็นแบบนั้นหรือแบบไหน พ่อแม่ทุกคน ไม่ได้มีบุญคุณอันใหญ่หลวง ไม่ได้เฝ้าหวงห่วงลูกแต่หลังเมื่อยังนอนเปล และไม่ใช่ทุกคนที่แต่เล็กจนโตพ่อแม่เฝ้าถนอม หากเราเอาบ่วงการเป็นลูกกตัญญูที่มันคล้องคอเราอยู่ออกไปชั่วคราว แล้วมองพ่อแม่ว่าเป็นมนุษย์คนหนึ่งและมองสิ่งที่เขาทำกับเรา เราอาจจะผ่อนคลายความสับสน ความรู้สึกผิด และเข้าใจตัวเองมากขึ้น ว่าทำไมเราถึงไม่ชอบพ่อแม่เลย ไม่อยากอยู่ใกล้เขาเลย ไม่อยากอยู่บ้านเลย ที่จริงแล้วมันเพราะอะไร ? ก็เพราะเขาดูถูกความพยายามของเรา เขาบูลลี่รูปร่างเรา เขาตีเรา ทำลายข้าวของของเรา แอบดูมือถือเรา แอบแกะกล่องพัสดุของเราทั้งที่เราไม่อนุญาต ไม่เป็นธรรมกับเรา รักลูกชายมากกว่าลูกสาว ฯลฯ การเข้าใจสาเหตุของความรู้สึกเป็นเรื่องสำคัญ เมื่อเราเข้าใจเรื่องราวทั้งหมดเราจะสามารถให้อภัยพ่อแม่ ให้อภัยตัวเอง และที่สำคัญเราจะดีลกับความรู้สึกผิดนั้นได้ในที่สุด
สื่อสารให้ดีขึ้น
แม้จะเป็นการแก้ที่ปลายเหตุแต่อาจลดความขัดแย้งได้บ้าง เพราะเราเปลี่ยนนิสัยคนไม่ได้แต่เราสามารถเปลี่ยนทิศทางการสื่อสารพูดคุยกับคนในครอบครัวเพื่อลดการขัดแย้งได้ ก่อนที่จะพูดหรือสื่อสารอะไรออกไปให้คำนึงถึงความรู้สึกของคนฟังก่อน ที่สำคัญคือไม่แรงมาแรงกลับ หากสถานการณ์ตึงเครียดมากอาจต้องรอให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งอารมณ์เย็นลงก่อน แล้วจึงเอ่ยคำขอโทษ เช่น ถ้าแม่ดุว่าทำไมกลับบ้านค่ำ แทนที่เราจะบ่นกลับ เราอาจพูดว่าขอโทษนะแม่ที่ทำให้เป็นห่วง วันหลังจะบอกแม่ก่อนนะถ้ากลับค่ำ เป็นต้น
รักษากฏและรับผิดชอบภาระในบ้าน
เราต้องทบทวนเรื่องบทบาทและหน้าที่ในบ้าน การที่เราช่วยเหลืองานบ้านเล็ก ๆ น้อย ๆ มันแสดงออกถึงความร่วมมือ มองเห็นคุณค่า และขอบคุณซึ่งกันและกัน ชมว่าแม่ทำกับข้าวอร่อยให้บ่อยขึ้น ชมพ่อบ่อยขึ้น ช่วยเก็บกวาดบ้านให้ไม่รก สะอาดสะอ้านมากขึ้น สร้างสภาพแวดล้อมที่ดีเพราะสภาพแวดล้อมอาจส่งผลต่อพฤติกรรมได้ การปรับเปลี่ยนสภาพแวดล้อมภายในบ้านหรือรอบ ๆ บ้านให้ดีขึ้นอาจช่วยลดอาการเครียดที่เกิดขึ้นได้
ทำความเข้าใจ
การที่เราจะเข้าใจพ่อแม่ได้ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะปมในจิตใจจะเป็นอุปสรรคขวางกั้นเราอยู่ ยิ่งถ้าโกรธมากก็จะยิ่งมองไม่เห็น แต่ถ้าเราเข้าใจเขาจริง ๆ ปมก็จะคลาย จะหลุดพ้นจากความโกรธเกลียดที่ฝังลึก เพราะพฤติกรรมบางอย่างที่พ่อแม่ทำอาจมีสาเหตุ การที่เขาชอบทำร้ายเราอาจมาจากการที่เขาเคยถูกทำร้ายมาก่อน การกระทำที่ไม่สมเหตุสมผลและเกินเหตุบางอย่างที่พ่อแม่แสดงออกที่เรามารู้ทีหลังอาจทำให้เราเข้าใจพ่อแม่มากขึ้น จนเกิดเป็นความเห็นอกเห็นใจและให้อภัยเขาได้
หาพื้นที่ปลอดภัย
พื้นที่ปลอดภัยหรือว่าสิ่งที่ทำแล้วสบายใจ ที่เราจะสามารถใช้เป็นแผนสำรองเอาไว้ในทุกครั้งที่มีปัญหากับที่บ้าน บางคนอาจมีเพื่อนในจินตนาการ บางคนอาจโทรหาเพื่อนสนิท ไปค้างบ้านญาติ ไปวิ่งออกกำลังกายเพื่อให้เราได้มีเวลาส่วนตัวและพื้นที่ส่วนตัวที่จะไม่มีใครมาตัดสินสักพัก บางคนอาจใช้วิธีเขียนบันทึกความรู้สึกเหมือนเขียนไดอารี่ก็ช่วยได้เยอะ ทำให้ได้ทบทวนความรู้สึกของตัวเองเพราะถ้าเราไปกดไว้มันจะยิ่งแย่เข้าไปใหญ่ ต้องให้มันระบายออกมา
มีสติอยู่เสมอ
ถ้าเราโกรธ ไม่ชอบ หรือเกลียดพ่อแม่ ก็แค่ยอมรับว่าเรารู้สึกแบบนั้น แล้วสติจะมาเพราะสติคือการเห็นตัวเองอย่างที่เป็นโดยไม่ตัดสินว่าดีหรือเลว ไม่ปกปิดความรู้สึกตัวเอง แม้จะมีความรู้สึกแย่ ๆ ก็เห็นมัน ยอมรับมัน ไม่ปฏิเสธมัน เมื่อมีความรู้สึกแย่ก็อย่ามองว่านั่นคือตัวเรา แต่ให้มองว่ามันเป็นแค่สิ่งที่เกิดในใจเรา เป็นอีกคนหนึ่งที่นั่งอยู่ในใจเราหรืออย่างที่พระไพศาล วิสาโล ท่านเรียกว่าเจ้าตัวน้อยที่รอการเยียวยาก็ได้
พบผู้เชี่ยวชาญ
เมื่อสิ่งที่เรากำลังรู้สึกอยู่นั้นยากเกินกว่าจะรับมือด้วยตัวเองคนเดียว การพบจิตแพทย์หรือนักจิตบำบัดจึงเป็นทางออกที่ควรนึกถึง เพราะสำหรับบางคนก็ไม่รู้ว่าทำไมถึงไม่ชอบพ่อแม่ตัวเองทั้งที่พวกท่านก็เป็นพ่อแม่ที่สนับสนุนลูกดีทุกอย่าง การพบจิตแพทย์จะทำให้เราเข้าใจปัญหาที่แท้จริงได้ทั้งสองกรณี นอกจากจะทำให้เราเข้าใจตัวเองแล้ว ยังอาจทำให้เราเห็นสาเหตุของปัญหาที่เราไม่เคยคิดมาก่อนด้วย
แต่กับบางคนก็เพิกเฉยกับที่บ้านไปเลยเพื่อความสบายใจ บางคนก็หันไปพึ่งธรรมะหรือความเชื่อตามศาสนา ซึ่งมันตอกย้ำความเชื่อของเราว่าทุกคนมีวิธีการแก้ปัญหาที่ต่างกัน แต่สุดท้ายแล้วขอให้เราพบกับการให้อภัยเพราะมันเป็นวิธีดับความโกรธเกลียดที่ดีที่สุดที่ช่วยสมานแผลภายในได้อย่างวิเศษ วิธีนี้เท่านั้นที่จะช่วยให้เราเดินไปข้างหน้าอย่างมีความสุขและเป็นอิสระ ไม่ถูกล่ามด้วยอดีตอันเจ็บปวด
บทความที่เกี่ยวข้อง
• พ่อแม่ชอบด่า ไม่ค่อยให้กำลังใจ...จะทำยังไงดีเมื่อครอบครัวบั่นทอนจิตใจเรา
• พ่อแม่รักลูกไม่เท่ากัน เมื่อฉันรู้สึกว่าตัวเองไม่ใช่ "คนโปรด" ของพ่อแม่
• จะทำยังไง...เมื่อต้องโตมาในบ้านที่เต็มไปด้วยแบบอย่างที่ไม่ดี
• โดนเปรียบเทียบหน้าตากับพี่น้องเป็นประจำ ทำยังไงดี ?
• ‘พ่อแม่ไม่ชอบแฟน’ จะทำยังไงดี เมื่อรักแท้ต้องมาแพ้พ่อแม่ไม่ปลื้ม
• เมื่อพ่อแม่จะหย่ากัน คนเป็นลูกควรทำยังไง
• ลูกคนกลางหรือ 'Wednesday Child' เป็นเด็กมีปัญหาจริงเหรอ ?
• เมื่อที่บ้านไม่ใช่ Safe Zone สำหรับเรา จะทำอย่างไรดี
• วิธีลดความกดดันในตัวเอง เมื่อคนรอบข้างคาดหวังมากเกินไป
• เด็กสมัยนี้ มันทำไม ? เคล็ดลับการคุยกับคนต่างวัยให้เข้าใจกันมากขึ้น
• Teen’s Guide ทุกปัญหาของวัยรุ่นมีทางออกเสมอ
แหล่งข้อมูล
- ไม่อยากกลับบ้าน เพจที่อยากออกแบบความกตัญญูและนิยายของครอบครัวในรูปแบบใหม่
- รับมือกับ 'ความรู้สึกผิด' อย่างไร เมื่อตนเองเป็นต้นเหตุให้พ่อแม่ติดโควิด กับพระไพศาล วิสาโล
- ลดความขัดแย้งในครอบครัว อย่างสร้างสรรค์
