ผลกระทบทางจิตใจเมื่อต้องโตมาในบ้านที่พ่อแม่ทะเลาะกันประจำ

กลายเป็นคนก้าวร้าวไม่รู้ตัว เรามีโอกาสที่จะซึมซับรับเอาพฤติกรรมชอบทะเลาะ ขึ้นเสียงใส่คนอื่นได้ หากเราเห็นพ่อแม่ทะเลาะกันมาตั้งแต่เด็ก แม้เราจะไม่ชอบการทะเลาะกันก็ตาม แต่เราจะควบคุมตัวเองไม่ได้เมื่อมีเรื่องไม่พอใจเกิดขึ้น เพราะมันฝังอยู่ในใจเราโดยอัตโนมัติทำให้เรากลายเป็นคนเกรี้ยวกราด ชอบการปะทะ พูดดี ๆ ไม่เป็น มีแนวโน้มจะใช้การโต้เถียงด้วยถ้อยคำรุนแรงเพราะคิดว่าเป็นวิธีแก้ปัญหา

ชอบโทษตัวเองบ่อย ๆ การที่เรารับรู้ว่าพ่อแม่ทะเลาะหรือใช้ความรุนแรงใส่กัน มักจะทำให้เราเข้าใจว่าตัวเองเป็นส่วนหนึ่งหรือต้นเหตุที่ทำให้เกิดปัญหา พาลทำให้เข้าใจว่าตัวเองมีส่วนทำให้ครอบครัวต้องมีปัญหาหรือเป็นต้นเหตุให้พ่อกับแม่ทะเลาะกัน จนทำให้เราชอบโทษตัวเองทุกเรื่องเมื่อมีเรื่องไม่ดีเกิดขึ้น ทำให้เครียดสะสมและเป็นคนเก็บความรู้สึก 

ขาดความมั่นคงในจิตใจ ทำให้เราไม่มั่นใจในตัวเอง ขาดความภาคภูมิใจในตัวเอง การเคารพนับถือตัวเองต่ำ เพราะเราจะรู้สึกว่าพ่อแม่ไม่ใช่คนที่จะมอบความปลอดภัยทางร่างกายและจิตใจให้เราได้ เกิดเป็นความเครียดและกดดันจนนำมาซึ่งปัญหาสุขภาพทางจิตเพราะเรารู้สึกว่าพ่อแม่ยังไม่เข้าใจกันเลย หรือคิดว่าพ่อแม่ไม่ได้รักกันแล้วเขาจะรักเราได้ยังไง เราจะวางตัวเองไม่ถูก

ล้มเหลวในความสัมพันธ์ของตัวเอง การที่เราต้องโตมาในบ้านที่พ่อแม่ทะเลาะกันประจำและไม่มีมุมถ่ายทอดความรัก ความเอาใจใส่ รักใคร่ กอด หอม ดูแลกัน มีแต่ขึ้นเสียงใส่กัน กระทบกระทั่งกันจะทำให้เราไม่รู้วิธีการแสดงออกด้วยความรักที่ถูกต้อง อีกทั้งในจิตใจเราจะยังรู้สึกไม่มั่นคง เผลอ ๆ อาจรักตัวเองยังไม่มากพอทำให้การรักคนอื่นเป็นเรื่องยากตามมา 

ลูก ๆ อย่างเรามักจะกังวลอยู่อย่างหนึ่งเมื่อรับรู้ว่าพ่อแม่ทะเลาะกันบ่อยเกินไป คืออาจคิดมากและสรุปกับตัวเองว่าพ่อแม่อาจไม่ได้รักกันแล้ว และคิดว่าไม่ช้าก็เร็วพ่อแม่จะต้องเลิกกัน หย่าขาดต่อกันในเร็ว ๆ นี้ แต่ส่วนใหญ่แล้วที่พ่อแม่ทะเลาะกันไม่ใช่เพราะว่าพวกเขาไม่ได้รักกันแล้วหรือว่าอยากหย่ากัน (แต่ก็อาจจะมีกรณีที่ต้องการหย่า) ส่วนมากการทะเลาะกันของพ่อแม่มักเกิดจากการที่พวกเขาเจอวันแย่ ๆ มาและเครียดกับสิ่งต่าง ๆ ที่ต้องรับผิดชอบจึงเสียการควบคุมตัวเองไม่สมกับเป็นพ่อแม่คนไปบ้าง เหมือนกับเราที่ก็ต้องเคยเจอวันแย่ ๆ เหมือนกัน เช่น ทะเลาะกับเพื่อน ตบตีกับพี่น้อง ไม่ถูกกับครู เจอคู่อริทางหัวใจ หรือไม่ก็สอบตก ฯลฯ 

เมื่อพ่อแม่ทะเลาะกัน ลูก ๆ อย่างเราอาจจะร้องไห้น้ำตาไหลออกมาโดยอัตโนมัติ อยากกรี๊ดใส่หมอน หรือหยิบหูฟังคู่ใจเปิดเพลงโปรดเพื่อเข้าสู่โลกอีกใบ เปิดเสียงดัง ๆ หน่อยจะได้ไม่ได้ยินเสียงพ่อแม่ทะเลาะกันหรือไม่ก็แต่งตัวออกไปข้างนอกทั้งที่ก็ไม่รู้ว่าจะไปไหน เพราะไม่มีลูกคนไหนจะรู้สึกชินกับการที่พ่อแม่ทะเลาะกันได้ และทุกครั้งที่พ่อแม่ทะเลาะกันมันจะรู้สึกเหมือนครั้งแรกเสมอ 

หากใครที่กำลังเจอปัญหานี้และไม่รู้ว่าจะทำยังไง ลองเลือกวิธีด้านล่างนี้ดู

สร้างขอบเขต

จำไว้ว่ามันไม่ใช่หน้าที่ที่เราต้องมารับผิดชอบเมื่อพ่อแม่ต้องมาทะเลาะกัน พฤติกรรมที่พ่อแม่แสดงออกไม่เคยเป็นความผิดของลูกแต่เป็นของพ่อแม่เอง ไม่ใช่หน้าที่ที่เราจะไปแก้ไข (Fix) แทนพวกเขา มันไม่ใช่ความผิดของเราที่เกิดเรื่องนี้ขึ้นและเราไม่จำเป็นต้องเข้าข้างใคร 

สร้างพื้นที่ปลอดภัย

เวลาที่พ่อแม่ทะเลาะกันอยู่ตรงหน้า อารมณ์ของเราจะเปลี่ยนไปเราอาจรู้สึกรำคาญ โมโห เครียด กังวลใจ อารมณ์ขึ้น ๆ ลง ๆ สวิงเหมือนมีสี่ฤดูในตัวเอง ถ้าเราสามารถไปอยู่ที่ห้องอื่นในบ้านได้หรือว่ามีที่ ๆ ทำให้เรารู้สึกปลอดภัยและไม่รู้สึกแย่ก็ให้เราไปอยู่ที่นั่นก่อน เราอาจฟังเพลง เล่นเกม หรือทำอะไรก็ได้ที่จะทำให้เราไม่ต้องโฟกัสในสิ่งที่พ่อแม่ทะเลาะกันอยู่

ทำสิ่งที่ทำให้เรารู้สึกสงบ

เมื่อเราต้องเจอเรื่องแย่ ๆ อย่างพ่อแม่ทะเลาะกันทุกวัน เรายิ่งต้องดูแลตัวเองเป็นพิเศษ ตั้งธงไว้เลยว่าในหนึ่งวันเราจะทำสิ่งที่ชอบสักอย่าง การทำให้ตัวเองรู้สึกแฮปปี้เป็นสิ่งที่ต้องทำเป็นอันดับหนึ่งเสมอ วางแผนทำสิ่งที่รู้สึกสนุก มีความสุขเล็ก ๆ ทุกวัน อะไรที่จะทำให้เราไม่ต้องนึกปัญหา เช่น อ่านหนังสือ เล่นเกม ไปวิ่งให้เหงื่อออก ออกไปเจอเพื่อน หรือพาสัตว์เลี้ยงไปเดินเล่นก็ได้ 

ออกไปข้างนอก

ถ้าเราสนิทกับเพื่อนบ้าน มีเพื่อนหรือว่าญาติที่ไว้ใจได้ให้ถามพวกเขาว่าไปหาได้ไหม เพื่อที่จะได้ไม่ต้องได้ยินและรับรู้สิ่งที่พ่อแม่ทะเลาะกัน โดยเราอาจจะไปนอนค้างบ้านญาติ ไปนอนกับเพื่อน หรือว่าไปพักกับพี่สาวพี่ชายที่หอพักสักวันสองวัน หรือไปห้องสมุดแถวบ้าน ไปเดินเล่นที่สวน หรือไม่ก็ไปออกกำลังกายแก้เซ็งสักหน่อยก็ยังดี 

คุยกับใครสักคน

เป็นเรื่องสำคัญมากที่เราจะหาคนมาซัพพอร์ตเรา ใครสักคนที่เราเชื่อใจซึ่งอาจจะเป็นญาติที่รู้จักพ่อแม่เรา และเขาเข้าใจสถานการณ์ที่บ้านเราเป็นอย่างดี แต่ถ้าเราต้องการที่จะคุยกับใครสักคนที่เขาไม่รู้จักเราสามารถโทรไปที่เบอร์สายด่วนสุขภาพจิต 1323 หรือถ้าใครสะดวกแชทให้แชทไปที่เพจ Depress We Care หรือ Lovecare Chatroom ก็ได้ 

ถ้าเราต้องการความช่วยเหลือเพราะมันเหลือบ่ากว่าแรงเกินเด็กคนหนึ่งจะรับไหว อย่ากลัวที่จะขอความช่วยเหลือเด็ดขาดเพราะเราเป็นแค่วัยรุ่นคนหนึ่งเท่านั้น 

บทความที่เกี่ยวข้อง

• เมื่อพ่อแม่จะหย่ากัน คนเป็นลูกควรทำยังไง

• พ่อแม่รักลูกไม่เท่ากัน เมื่อฉันรู้สึกว่าตัวเองไม่ใช่ "คนโปรด" ของพ่อแม่

• พ่อแม่ชอบด่า ไม่ค่อยให้กำลังใจ...จะทำยังไงดีเมื่อครอบครัวบั่นทอนจิตใจเรา

• เมื่อที่บ้านไม่ใช่ Safe Zone สำหรับเรา จะทำอย่างไรดี

• โดนเปรียบเทียบหน้าตากับพี่น้องเป็นประจำ ทำยังไงดี ?

• โดนพ่อแม่บังคับให้เรียนสิ่งที่ไม่ชอบ

• ‘พ่อแม่ไม่ชอบแฟน’ จะทำยังไงดี เมื่อรักแท้ต้องมาแพ้พ่อแม่ไม่ปลื้ม

• ลูกคนกลางหรือ 'Wednesday Child' เป็นเด็กมีปัญหาจริงเหรอ ?

• อยากเรียนศิลปะแต่ที่บ้านไม่สนับสนุนเลย ทำยังไงดี ?

• Teen’s Guide ทุกปัญหาของวัยรุ่นมีทางออกเสมอ

• 9 วิธีเพิ่มความเข้มแข็งให้ตัวเอง ไม่หวั่นไหวแม้เจอเรื่องยาก ๆ

• โดนเมินจนรู้สึกไร้ตัวตน รับมือยังไงดีให้ใจไม่เจ็บจนป่วย

แหล่งข้อมูล

- รู้ทัน ผลกระทบทางจิตใจของเด็ก เมื่อพ่อแม่ทะเลาะกันต่อหน้าลูก 

- จิตวิทยาการเลี้ยงดูและอบรมเด็ก 

- 4 ผลกระทบ เมื่อลูกรับรู้ว่าคุณพ่อคุณแม่ทะเลาะกัน 

- When Your Parents Fight 

- What Happens to Children When Parents Fight