ปัจจุบันเป็นเวลาที่เราสามารถตั้งผู้รู้ไว้ในจิตใจ
สำหรับอนาคตที่ยังมาไม่ถึง เราก็ไม่สามารถบังคับให้เป็นไปตามที่เราต้องการได้ หรือเป็นแค่การคาดคะเน อดีตก็เป็นความทรงจำ แต่ในปัจจุบันเรามีโอกาสที่จะตั้งผู้รู้ ตั้งสติ ตั้งปัญญา ตั้งการใคร่ครวญพิจารณา
ไม่ว่าอนาคตจะเป็นเช่นไร ก็ต้องอาศัยปัจจุบัน เหตุที่เราได้ทำในปัจจุบัน จะส่งผลออกไปในอนาคต
นั่นคือ ถ้าเหตุในปัจจุบันไม่ดี อนาคตก็ไม่ดี เช่นกัน ถ้าเหตุในปัจจุบันดี ผลที่เกิดต่อไปในอนาคตก็ต้องดี
อดีตก็คือสิ่งที่ผ่านไปแล้ว เราก็หมดสิทธิ์ที่จะเปลี่ยนไปแล้ว จะพะวง จะกังวล จะผูกรัดกับมัน ไปเสียใจ หรือดีใจกับมันก็ไม่มีประโยชน์ เพราะมันเกิดขึ้นแล้ว
แต่เรามีโอกาสที่จะเรียนรู้อยู่ในปัจจุบัน สามารถทบทวน ใช้เป็นข้อมูลในการฝึกหัดตนเอง ทำตนเองให้ดีขึ้น หรือเรียนรู้กับสิ่งที่พลาดไปแล้ว ปรับปรุงให้ดีขึ้น
แต่ไม่ใช่ว่า ไม่มีอดีต ไม่มีอนาคต มีแต่ปัจจุบันอย่างเดียว แต่เป็นการ “เรียนรู้จากอดีต วางแผนสำหรับอนาคต”
ที่เราทำอยู่ในปัจจุบัน สามารถทำอยู่บนพื้นฐานของความชัดเจน แจ่มใส ใช้สติปัญญาของเราในปัจจุบัน ทำให้เรื่องในอดีตไม่มาทำให้เรามีทุกข์ อนาคตก็จะออกมาในทางที่ดี
ร่วมรับฟังธรรมะบรรยายดีๆ จาก True little monk podcast ภายใต้หัวข้อ "ปัจจุบันขณะ" โดย พระอาจารย์ปสันโน เจ้าอาวาสวัดป่าอภัยคีรี ประเทศสหรัฐอเมริกา
podcast อีกหนึ่งสื่อดี ๆ จากโครงการ สามเณรปลูกปัญญาธรรม
ฟังได้ทุกที่ทุกเวลา "True Little Monk Podcast" (https://soundcloud.com/truelittlemonk)