เคยโดนเพื่อนแกล้งเพราะแค่เป็นเด็กเรียนไหมคะ ? ไม่ก็โดนแผ่รังสีหมั่นไส้ใส่เวลาครูประกาศผลสอบแล้วเราได้คะแนนดีกว่าเพื่อนในห้อง แน่นอนว่าการเจออะไรแบบนี้ทำให้หลายคนเครียด สาเหตุส่วนหนึ่งก็เพราะว่าเราโตมากับค่านิยม "จงทำดีแต่อย่าเด่น จะเป็นภัย” เพราะไม่มีใครอยากเห็นคนอื่นเด่นเกินว่าซั่น

 “จงทำดีแต่อย่าเด่น จะเป็นภัย”
วลีที่ทำให้คนเก่งถูกหมั่นไส้ คนดีถูกแซะ

คนไทยเราโตมากับค่านิยม (Mindset) ที่ว่า การเป็นคนเด่นเกินไป ดีเกินหน้าเกินตาคนอื่น มักจะนำความเดือดร้อนมาให้คน ๆ นั้นไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นการโดนนินทา โดนแขวะ โดนแซะหน้าแซะหลังอย่างกะขนมเบื้อง ! จึงทำให้คนเก่ง คนดี คนที่ตั้งใจเรียนมากมายถูกแกล้งจากคนที่มีนิสัยร้อนรนทนไม่ได้เมื่อเห็นคนอื่นมีผลงานที่ดีกว่า เนื่องจากเขาโตมากับค่านิยมแบบนั้นและอาจจะไม่ตระหนักถึงผลเสียที่จะตามมาในอนาคต

The Tall Poppy Syndrome
ดอกใดโดดเด่นต้องโดนเด็ดทิ้ง

แต่ไม่ใช่แค่คนไทยหรอกนะคะที่มีค่านิยมแบบนี้ เพราะมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ปรากฏว่า คนออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ก็มีค่านิยมหมั่นไส้คนเก่งเหมือนกัน เรียกว่า “The Tall Poppy Syndrome” โดยเขาเรียกคนที่โดดเด่นเหนือคนอื่น ๆ ในกลุ่มเนื่องจากประสบความสำเร็จมากกว่า รวยกว่า หรือมีชื่อเสียงมากกว่าว่า Tall Poppy (1902) เพราะดอกป๊อปปี้จะโตสูงขึ้นเรื่อย ๆ ในแนวดิ่ง แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่มีดอปป๊อปปี้สูงเด่นเกินหน้าเกินตาดอกป๊อปปี้ดอกอื่น ๆ สิ่งที่คนออสเตรเลียและนิวซีแลนด์สมัยก่อนทำกันก็คือ ตัดมันทิ้งซะ 

นั่นจึงเป็นที่มาของวัฒนธรรมทางสังคมของคนออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ที่ไม่ต้องการให้ใครเด่นเกินหน้าใคร ถ้าใครเด่นเกินก็จะถูกกำจัดทิ้งไป กลายเป็นความคิดที่ฝังแน่นอยู่ในระบบวิธีคิดของชาวออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ รวมถึงคนไทยด้วยที่ปัจจุบันความคิดนี้ก็ยังไม่หายไป ยกตัวอย่างเช่น KJ Apa นักแสดงชื่อดังจากเรื่อง Riverdale เคยให้สัมภาษณ์ไว้ว่า เขาต้องย้ายออกจากประเทศนิวซีแลนด์ไปอยู่อเมริกาเพราะผลกระทบของวัฒนธรรม Tall Poppy Syndrome เช่นกันกับ Chris Hemsworth จากเรื่อง Thor ที่เคยให้สัมภาษณ์ว่าเขาก็กลัว ๆ วัฒนธรรม Tall Poppy Syndrome อยู่เหมือนกัน

ตอนนี้เราก็คงจะเข้าใจภาพรวมกันมากขึ้นแล้วว่า มนุษย์ไม่ได้มียีนขี้อิจฉามาแต่กำเนิด แต่มันเกิดจากค่านิยมที่เราถูกปลูกฝังกันมา ทางแก้ไขที่ดีที่สุดก็คือเราควรจะตระหนักอยู่เสมอว่า คนเราทำดีและเก่งได้ คนเราสามารถโดดเด่นกว่าคนอื่นได้ และมันไม่เป็นไร ชีวิตจริงนะไม่ใช่ละครหลังข่าว !

มาฝึกให้ตัวเองเป็นมืออาชีพในอนาคตเพราะวัฒนธรรมใดที่มีความอิจฉาเป็นพื้นฐาน ย่อมไม่สามารถพัฒนาคนได้อย่างเต็มที่ และของแบบนี้เราสามารถเรียนรู้กันได้ตั้งแต่อยู่ในห้องเรียน ดังนี้