โรคกลัวสังคม (Social anxiety disorder) คือ โรคกลัวชนิดหนึ่งที่เกิดจากความหวาดกลัวว่าจะถูกคนรอบข้างมองในแง่ลบ มักจะเกิดขึ้นเวลาที่ต้องอยู่ในสถานการณ์ เช่น การพรีเซนต์งานหน้าห้อง การทำกิจกรรมในที่สาธารณะ การพูดคุยกับคนแปลกหน้า เป็นต้น โดยจะมีอาการใจสั่น มือสั่น เสียงสั่น และเหงื่อออกมาก หรือส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันเลยก็ได้ สาเหตุที่ร่างกายเป็นแบบนั้นเพราะความตื่นเต้นและกังวลในจิตใจ จนส่งผลให้กลัวว่าตัวเองจะทำเรื่องน่าอายต่อหน้าคนอื่น กลัวว่าจะทำผิดพลาดและถูกต่อว่า หรือกลัวการถูกซุบซิบนินทา
หลาย ๆ คนอาจจะไม่กล้าพูดหน้าห้อง กลัวการพรีเซนต์งานหน้าห้อง หรือพูดต่อหน้าคนเยอะ ๆ จนมีอาการตื่นเต้น มือสั่น เสียงสั่น เหงื่อออกมาก แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า เราเป็นโรคกลัวสังคมนะ เพราะโรคกลัวสังคมจะมีอาการมากกว่านั้น มาดูกันว่าอาการอะไรบ้างที่เข้าข่ายว่าเราอาจจะเป็นโรคกลัวสังคม
• รู้สึกประหม่าและหวาดกลัวทุกครั้งที่ต้องคุยกับคนอื่น หรือพูดไม่ออกเลยเมื่อต้องคุยกับคนแปลกหน้า
• กังวลตลอดว่าคนรอบตัวจะคิดยังไงกับตัวเอง และกลัวว่าโดนซุบซิบนินทา หรือวิจารณ์ในแง่ลบ
• พอรู้ว่าต้องทำอะไรต่อหน้าคนเยอะ ๆ หรือต้องออกไปพูดหน้าห้อง จะเกิดความเครียดล่วงหน้าเป็นวันหรือสัปดาห์
• พยายามเก็บอาการประหม่าทุกครั้ง เพราะกลัวคนอื่นจะจับได้ว่าตัวเองกำลังรู้สึกประหม่าอยู่
• หายใจหอบถี่และเร็ว หัวใจเต้นแรง
• อาย หน้าแดง ไม่กล้าสบตาใครเลย
• รู้สึกปั่นป่วนในท้อง มวนท้อง หรือรู้สึกกลัวจนอาเจียน
• เสียงสั่น พูดตะกุกตะกัก หรือพูดแล้วไม่มีเสียงออกมา
• เหงื่อออกเยอะมาก และไม่สามารถอยู่นิ่งได้
• มีอาการหน้ามืด เวียนศีรษะเวลาที่ต้องพูดต่อหน้าคนเยอะ ๆ
• กลัวการเผชิญหน้ากับคนอื่น ชอบหนีไปอยู่คนเดียว ไม่ชอบสุงสิงกับใคร
• ไม่มีมนุษยสัมพันธ์ เข้ากับคนอื่นไม่ค่อยได้
• ไม่กล้าทำอะไรด้วยตัวเองโดยลำพัง ต้องมีเพื่อนหรือคนที่ไว้ใจอยู่ข้าง ๆ
• ไม่กล้าแสดงออก ไม่กล้าออกความคิดเห็น หรือไม่กล้าพูดคุยกับคนอื่น
คนที่อ่านแล้วรู้สึกว่าเราเข้าข่ายมีนิสัยแบบนี้หลายข้อ แนะนำให้รีบไปพบจิตแพทย์เพื่อตรวจว่าเราเป็นโรคกลัวสังคมหรือเปล่า ถ้าคำตอบคือใช่ก็ไม่ต้องกลัว เพราะโรคนี้สามารถรักษาให้หายขาดได้ และระหว่างที่รักษาอาการกับแพทย์ เราก็สามารถฝึกสกิลที่จะช่วยให้อาการของโรคดีขึ้นได้ด้วยตัวเอง เช่น ฝึกทักษะการพูด ฝึกทักษะการสร้างความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ฝึกรับมือกับสถานการณ์ที่เราหวาดกลัว เป็นต้น
‘โรคกลัวสังคม’ ถือเป็นโรคที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต เพราะมันทำให้เราไม่กล้าแสดงออก ไม่กล้าตัดสินใจ และอาจส่งผลต่อการสร้างความสัมพันธ์กับเพื่อน ๆ หรือคนรอบข้าง ซึ่งมันจะทำให้ใจเราเหี่ยวเฉา ใช้ชีวิตแบบไม่มีความสุข และเราอาจพลาดที่จะได้เรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ พบเจอคนใหม่ ๆ หรือเสียโอกาสดี ๆ ในชีวิตไปได้ เพราะฉะนั้นถ้าสงสัยว่าเราเป็นโรคกลัวสังคมหรือเปล่า แนะนำให้ไปรีบไปพบแพทย์น๊า
แหล่งข้อมูล
What Is Social Anxiety Disorder?
Social anxiety disorder (social phobia)
Internet as the Tool of Behavior Therapy in Social Phobia: A Case Report
โรคกลัวสังคม อาการแบบไหนเข้าข่ายป่วย