สำหรับคนที่ใฝ่ฝันอยากเป็นหมอ มาเรียนรู้คำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มาในรูปคำย่อทางด้านการแพทย์ กันค่ะ อีกทั้งคนที่ไม่ได้เป็นหมอก็รู้ไว้ได้นะ จะได้อ่านใบผลการตรวจโรคของคุณหมอได้รู้เรื่อง

ตัวย่อภาษาอังกฤษแผนกต่าง ๆ ของโรงพยาบาล

ANC :  Ante natal care - การดูแลก่อนคลอด
ER : Emergency Room - ห้องอุบัติเหตุและฉุกเฉิน
IPD : Inpatient Department - แผนกรักษาผู้ป่วยใน
LAB : Laboratory - แผนกห้องปฏิบัติการ
LR : Labor Room - ห้องคลอด
MED : Medicine - อายุรกรรม
OR : Operating Room - ห้องผ่าตัด
OPD : Outpatient Department - แผนกผู้ป่วยนอก
ORTHO : Orthopedic - ศัลยกรรมกระดูก
OB-GYN : Obstretic Gynecology - สูติ-นรีเวชกรรม
PED : Pediatric - กุมารเวชกรรม
PT : Physical Therapy - แผนกกายภาพบำบัดและฟื้นฟู
SUR : Surgical - แผนกศัลยกรรม (การผ่าตัด)

ตัวย่อภาษาอังกฤษชื่อโรคต่าง ๆ

ADHD : Attention deficit hyperactivity disorder - โรคสมาธิสั้น
AIDS : Acquired immune deficiency syndrome - โรคเอดส์ หรือกลุ่มอาการภูมิคุ้มกันบกพร่อง
ALL : Acute lymphoblastic leukemia - โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน
AMI : Acute myocardial infarction (heart attack) - โรคกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน
ATN : Acute Tubular Necrosis - โรคไตวายฉับพลัน
B-ALL : B-cell acute lymphoblastic leukemia - โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวลิมโฟไซต์แบบเรื้อรังชนิดบีเซลล์
CA : Cancer - โรคมะเร็ง
COPD : Chronic obstructive pulmonary disease - โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
CRF : Chronic Renal Failure - โรคไตวายเรื้อรัง
CVA : Cerebrovascular accident (Stroke) - โรคทางหลอดเลือดสมอง (สโตรก)
CTS : Carpal Tunnel Syndrome - โรคเส้นประสาทที่ข้อมือถูกกดรัด
CDA : Chronic Dento Alveolar abscess - ฝีที่เหงือกเรื้อรัง (โรครำมะนาด)
DLD :  Dyslipidemia - โรคไขมันในเลือดสูง
DJD : Degenerative joint disease (Osteoarthritis) - โรคข้อเสื่อม
DM : Diabetes mellitus - (โรคเบาหวาน)
Dx :  Diagnosis - การวินิจฉัยโรค
DHF : Dengue Hemorrhagic Fever - ไข้เลือดออก
DF : Dengue Fever - ไข้เด็งกี หรือไข้เลือดออกระยะแรก
DC : Dental Caries - โรคฟันผุ
ESRD : End Stage Renal Disease - โรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย
HPS : Hantavirus pulmonary syndrome - โรคติดเชื้อไวรัสฮันตา (เป็นไวรัสที่พบในสัตว์ฟันแทะ เช่น หนู)
HT : Hypertension - โรคความดันโลหิตสูง
IBS : Irritable bowel syndrome - โรคลำไส้แปรปรวน
IDDM : Insulin-dependent diabetes mellitus - โรคเบาหวานชนิดที่ 1 คือ ไม่สามารถสร้างอินซูลินได้เลย
MVP : Mitral valve prolapse - โรคลิ้นหัวใจไมทรัลโป่งพองหรือแล่บ
MDS : Myelodysplastic syndrome - โรคไขกระดูกเสื่อม
NF : Necrotizing Fasciitis - โรคติดเชื้อแบคทีเรียอย่างรุนแรงที่ผิวหนังชั้นลึก
NBCCS : Nevoid basal cell carcinoma syndrome - โรคมะเร็งผิวหนัง
PE : Pulmonary embolism. A type of blood clot in the lungs - โรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด
PUD : Peptic ulcer disease - โรคแผลในกระเพาะอาหาร
RA : Rheumatoid arthritis - โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
SIDS : Sudden infant death syndrome - โรคไหลตายในทารก

ตัวย่อภาษาอังกฤษอาการต่าง ๆ

ACL : Anterior cruciate ligament - เส้นเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าฉีกขาด
AFR : Acute renal failure - ไตวายเฉียบพลัน
ADR : Adverse drug reaction - อาการอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา
Anuric : Not producing urine - อาการปัสสาวะไม่ออก
ARDS : Acute respiratory distress syndrome - อาการหายใจลำบากเฉียบพลัน
ARF : Acute renal (kidney) failure - ไตวายเฉียบพลัน
ASCVD : Atherosclerotic cardiovascular disease - ภาวะหลอดเลือดแข็ง (เป็นรูปแบบของโรคหัวใจ)
AE : Acute exacerbation - การกำเริบฉับพลัน
AF : Atrial Fibrillation - หัวใจเต้นผิดปกติ
BPD : Borderline personality disorder - ภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง (เป็นความผิดปกติทางจิตที่ส่งผลต่อความคิดและความรู้สึกที่ผู้ป่วยมีต่อตนเองและผู้อื่น)
Bandemia : คำแสลงสำหรับภาวะเลือดมีเม็ดเลือดขาวรูปแบนด์ในระดับเพิ่มขึ้น
C/O : Complaint of - อาการทางร่างกาย
CHF : Congestive Heart Failure - หัวใจวาย
DCIS : Ductal Carcinoma In Situ - มะเร็งเต้านมชนิดไม่ลุกลาม
DVT : Deep venous thrombosis - ภาวะหลอดเลือดดำอุดตัน
EDH : Epidural hematoma - เลือดออกใต้เยื่อหุ้มสมอง
FX : Fracture - กระดูกหัก
GVHD : Graft vs. host disease - ภาวะสเต็มเซลล์ใหม่ต้านร่างกายผู้ป่วย
HA : Headache - อาการปวดศีรษะ
HAPE : High altitude pulmonary edema - ภาวะปอดบวมน้ำจากการอยู่ในพื้นที่สูง
IBD : Inflammatory bowel disease - กลุ่มโรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหาร
ICH : Intracerebral hemorrhage - เลือดออกในสมอง
IPF : Idiopathic pulmonary fibrosis - ปอดอักเสบเรื้อรัง
LCIS : Lobular Carcinoma In Situ - ประเภทของมะเร็งเต้านม
LBP : Low back pain - ปวดหลังช่วงล่าง
M/H : Medical history - ประวัติโรคประจำตัว
N/V : Nausea or vomiting - อาการคลื่นไส้หรืออาเจียน
NSTEMI : Non-ST Elevation Myocardial Infarction - กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลันจากการขาดเลือด
PD : Progressive disease - โรคที่เป็นมากขึ้น คือการเปลี่ยนแปลงของโรคที่เป็นไปในทางเสื่อมมากขึ้น
PMS : Premenstrual syndrome - อาการก่อนมีประจำเดือน
PTSD : Post-traumatic stress syndrome - ภาวะป่วยทางจิตจากเหตุการณ์รุนแรง
RDS : Respiratory distress syndrome - ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน
ROS : Review of systems - การเจ็บป่วยและสุขภาพทั่วไป ไล่ถามตามระบบอวัยวะต่าง ๆ เช่น ระบบทั่วไป ระบบผิวหนัง ระบบไหลเวียนโลหิต เป็นต้น
SAD : Seasonal affective disorder - ภาวะซึมเศร้าจากการเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล
SDH : Subdural hematoma - ภาวะเลือดออกใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นดูร่า
SVT : Supraventricular Tachycardia - อัตราหัวใจห้องบนเต้นเร็ว
TMJ : Temporomandibular joint - ภาวะความผิดปกติของข้อต่อขากรรไกร
URI : Upper respiratory infection - การติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน
U/D : Underlying disease - โรคประจำตัว
UTI : Urinary tract infection - กระเพาะปัสสาวะอักเสบ
VF : Ventricular Fibrillation - หัวใจเต้นสั่นพลิ้ว
VT : Ventricular Tachycardia   อัตราหัวใจห้องล่างเต้นเร็ว

ตัวย่อภาษาอังกฤษบอกเวลาในการใช้ยาและความถี่ในการใช้ยา

a.c. : Ante cibum (Before meals) - ก่อนอาหาร (เช่นทานยาก่อนอาหาร)
p.c. : Post cibum (After meals) - หลังอาหาร
hs : Hora comni (At bedtime) - ก่อนนอน
p.r.n. : Pro re nanta - เมื่อต้องการ เป็นการบอกเวลาการใช้ยาเมื่อมีอาการ
Stat : Statim - ทันทีทันใด
S.O.S : Si opus sit - เมื่อจำเป็น
q.d. : quaque die (Each day) - วันละครั้ง
OD : ommi die - วันละครั้ง
b.i.d. : Twice daily - วันละสองครั้ง (เช่นกินยาวันละสองครั้ง)
t.i.d. : ter in die (Three times daily) - วันละ 3 ครั้ง
q.i.d. : quarter in die (Four times daily) - วันละ 4 ครั้ง
q : quaque - ทุกๆ
q2h : quaque 2 hora (Every 2 hours) - ทุก 2 ชั่วโมง
q3h : quaque 3 hora (Every 3 hours) - ทุก 3 ชั่วโมง

ตัวย่อภาษาอังกฤษบอกวิธีใช้ยา

po : Per os/Per oral - ให้รับประทานยา
Inj. : Injection - ยาฉีด
ID : Intradermal - ฉีดยาเข้าผิวหนัง
IM : Intramuscular - ฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อ
Rectral Suppo. : Rectal Suppositories - ให้สอดทางทวารหนัก
sl : Sublingual - ยาอมใต้ลิ้น
Vag. Suppo. : Vaginal Suppositories - ให้สอดทางช่องคลอด

ตัวย่อภาษาอังกฤษของคำบอกปริมาณ

cc : Cubic centimeters - ลูกบาศก์เซนติเมตร (เช่นปริมาณของของเหลวที่ออกจากร่างกายจะบันทึกเป็น cc)
g : gram, a unit of weight. - หน่วยน้ำหนัก กรัม
gtt : Drops - หยด (หน่วยที่ใช้สำหรับยาหยอด)
mg : Milligrams - มิลลิแกรม
ml : Milliliters - มิลลิลิตร
tsp : teaspoon - ช้อนชา
tbsp : tablespoon - ช้อนโต๊ะ

ตัวย่อภาษาอังกฤษชนิดของยา

Cap : Capsula - ยาแคปซูล
Tab : Tabella - ยาเม็ด
susp : Suspension - ยาน้ำ

ตัวย่อภาษาอังกฤษทางการแพทย์ที่ใช้บันทึกทั่วไป

a/g ratio : Albumin to globulin ratio - อัตราส่วนของโปรตีน 2 ชนิด คือ Albumin ต่อ Globulin
Abd :  Abdomen - ช่องท้อง
AKA : Above the knee amputation - การตัดขาเหนือเข่า
ANED : Alive no evidence of disease - ไม่มีหลักฐานการเกิดโรค (เช่นผู้ป่วยมาถึงโรงพยาบาลโดยไม่มีหลักฐานการเกิดโรค)
ADH : Antidiuretic hormone - ฮอร์โมนแอนติไดยูเรติก ฮอร์โมนจากต่อมใต้สมองส่วนหลัง ทำหน้าที่กระตุ้นหลอดเลือดให้บีบตัวและช่วยให้หลอดไตดูดน้ำกลับเข้าสู่เส้นเลือด
bld : Blood - เลือด
Bibasilar : At the bases of both lungs - ฐานปอดทั้งสองข้าง
BKA : Below the knee amputation - การตัดขาใต้เข่า
BMP : Basic metabolic panel - การตรวจวัดคุณสมบัติทางเคมีของเลือด
BP : Blood pressure - ความดันโลหิต
BSO : Bilateral salpingo-oophorectomy - การผ่าตัดมดลูกแบบถอนราก
Bx : Biopsy - การตรวจชิ้นเนื้อ
C&S : Culture and sensitivity, performed to detect infection - การเพาะเชื้อและความไวเพื่อตรวจหาการติดเชื้อ
CABG :  Coronary artery bypass graft - การผ่าตัดทำทางเบี่ยงของทางเดินเลือดใหม่เพื่อให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงหัวใจในเส้นทางใหม่
CBC : Complete blood count - การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด
CC : Chief complaint - อาการนำและประวัติสำคัญที่ทำให้ผู้ป่วยมาโรงพยาบาล
CPAP : Continuous positive airway pressure - เครื่องอัดอากาศแรงดันบวก ใช้สำหรับรักษาอาการนอนกรนและภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
CT : Chemotherapy - การรักษามะเร็งด้วยเคมีบำบัด (คีโม)
CAPD : Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis - การล้างไตทางช่องท้องชนิดต่อเนื่องด้วยตนเอง
C/S : Cesarean section - การผ่าคลอด
CPR : Cardiopulmonary resuscitation - การนวดหัวใจผายปอดกู้ชีพ (การปั๊มหัวใจ)
D/C : Discontinue - หยุดยา (เช่นหมอให้ผู้ป่วยหยุดยา)
DC : discharge - ให้กลับบ้านได้ (เช่นหมออาจให้ผู้ป่วยออกจากโรงพยาบาลได้)
DDX : Differential diagnosis - การวินิจฉัยแยกโรค
DNC, D&C, or D and C : Dilation and curettage - การถ่างขยายปากมดลูก และ การขูดมดลูก
DNR : Do not resuscitate - คำสั่งปฏิเสธการกู้ชีพ
DOE : Dyspnea on exertion - ความรู้สึกเหนื่อยเร็วกว่าปกติขณะออกกำลังกาย
DTR : Deep tendon reflexes - ปฏิกิริยาตอบสนองเมื่อแพทย์ทดสอบโดยการใช้ค้อนยางเคาะไปที่เอ็น
ETOH : Alcohol – แอลกอฮอล์ (หมอมักใช้ตัวย่อ ETOH สำหรับบันทึกประวัติการดื่มแอลกอฮอล์ของผู้ป่วย)
ECT : Electroconvulsive therapy - การรักษาด้วยไฟฟ้า (เป็นการใช้กระแสไฟฟ้าความเข้มข้นต่ำรักษาผู้ป่วยจิตเวช)
ET Tube : Endotracheal Tube - การใส่ท่อช่วยหายใจผ่านทางหลอดลม
FH : Family history - ประวัติเกี่ยวกับสุขภาพของครอบครัว โรคประจำตัวในครอบครัว
FSH : Follicle stimulating hormone - ฟอลลิเคิลสติมิวเลติงฮอร์โมน ช่วยควบคุมการตกไข่ของรังไข่ในผู้หญิง และการผลิตอสุจิของอัณฑะในผู้ชาย
H&H : Hemoglobin and hematocrit - ฮีโมโกลบินและฮีมาโทคริต คือปริมาณเม็ดเลือดแดง หากตรวจความสมบูรณของเม็ดเลือดแดงแล้ว H&H ต่ำ อาจมีภาวะโลหิตจาง
H&P : History and physical examination - ประวัติและการตรวจร่างกายโดยแพทย์
HRT : Hormone replacement or hormone replacement therapy - การให้ฮอร์โมนทดแทน (มักใช้รักษาผู้หญิงที่อยู่ในช่วงวัยทอง)
HPI : History of present illness - ประวัติปัจจุบันเกี่ยวกับอาการนำ
HT : Height - ส่วนสูง
HEENT : Head Ear Eye Nose Throat - ศีรษะ หู ตา จมูก คอ
I&D : Incision and drainage - หัตถการผ่าฝี คือ การผ่าเอาหนองออก, ผ่าฝี
ICD : Implantable cardioverter defibrillator - เครื่องกระตุ้นหัวใจด้วยไฟฟ้า
ICU : Intensive care unit - ห้องไอซียู เป็นห้องสำหรับดูแลผู้ป่วยอาการหนัก
IM : Intramuscular - เข้าชั้นกล้ามเนื้อ เช่น ฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ
IMP : Impression - การวินิจฉัยแรกรับ
in vitro : In the laboratory - ภายนอกร่างกาย, ในหลอดทดลอง
in vivo : In the body - ในร่างกาย, ในสิ่งมีชีวิต, ในเนื้อเยื่อที่มีชีวิตอยู่
IU : International units - หน่วยวัดมาตรฐานสากลซึ่งเป็นหน่วยที่ใช้อ้างอิงเพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพ สารออกฤทธิ์แต่ละชนิด เช่น เมื่อวิตามิน
I/O : Intake/Outtake - ปริมาณน้ำเข้าออกในแต่ละวัน
IVA : Intravenous anesthesia - การวางยาสลบเข้าทางหลอดเลือด
JT : Joint - ข้อต่อ
K : Potassium - โพแทสเซียม
KCL : Potassium chloride - โพแทสเซียมคลอไรด์
LLQ : Left lower quadrant - หน้าท้องซ้ายล่าง
LUQ : Left upper quadrant - หน้าท้องซ้ายบน
Lytes : Electrolytes - อิเล็กโทรไลต์ (โพแทสเซียม, โซเดียม, คาร์บอนไดออกไซด์, คลอไรด์)
MCL : Medial collateral ligament - เอ็นเข่าด้านใน
Na : Sodium - โซเดียม
NCP : Nursing care plan - การวางแผนทางการพยาบาล
NG Tube : Nasogastric Tube - การให้อาหารทางหลอดเลือดดำหรือทางสายยาง
npo : Nothing by mouth - งดน้ำงดอาหาร
NSR : Normal sinus rhythm of the heart - คลื่นไฟฟ้าหัวใจปกติ
O&P : Ova and parasites - ไข่พยาธิและปรสิต (ใช้ในการตรวจอุจจาระหาพยาธิและปรสิต)
O.D. : Right eye - ตาขวา
O.S. : Left eye - ตาซ้าย
O.U. : Both eyes - ตาทั้งสองข้าง
P : Pulse - ชีพจร
p.o. : By mouth - ทางปาก
PCL : Posterior cruciate ligament - เอ็นไขว้หลัง
PFT : Pulmonary function test - การตรวจสมรรถภาพปอด
Plt : Platelets - เกร็ดเลือด
PTH : Parathyroid hormone - ฮอร์โมนพาราไทรอยด์
PI : Present illness - ประวัติปัจจุบัน
PH : Past history - ประวัติอดีต
PMH : Past medical history - ประวัติอดีตของการรักษา, รายละเอียดการแพทย์,การผ่าตัดในอดีต หรือการเจ็บป่วยในอดีตที่สัมพันธ์กับปัจจุบัน
PE : Physical Examination - การตรวจร่างกาย
PR : Pulse Rate - อัตราชีพจร
R/O : Rule out - ไม่แน่ใจในการวินิจฉัย (ใช้ตอนตรวจวินิจฉัยแรกสงสัยว่าเป็นโรค....) หรือตัดข้อสงสัยว่าเป็นโรค....
REB : Rebound - ผลสะท้อนกลับ
RLQ : Right lower quadrant - ช่องท้องด้านล่างขวา
RUQ : Right upper quadrant - ช่องท้องด้านบนขวา
RR : Respiratory Rate - อัตราการหายใจ
RR : Retained Root - การรักษารากฟัน
s/p : Status post - ประวัติอดีตว่าเคยรับการผ่าตัด
SQ : Subcutaneous - ใต้ผิวหนัง เช่น การฉีดยาเข้าใต้ผิวหนัง
SH : Social history - ภาวะสังคมผู้ป่วย, อาชีพ, ความรับผิดชอบของงานหรือลักษณะ
T : Temperature - อุณหภูมิ
T&A : Tonsillectomy and adenoidectomy - ต่อมทอมซิลและต่อมอะดีนอยด์
TAH : Total abdominal hysterectomy - การผ่าตัดมดลูกและปากมดลูกออกทั้งหมด
THR : Total hip replacement - การผ่าตัดข้อสะโพกเทียม
TKR : Total knee replacement - การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม
TSH : Thyroid stimulating hormone - ฮอร์โมนกระตุ้นการทำงานของต่อมไทรอยด์
UA or u/a : Urinalysis - การตรวจปัสสาวะ
VSS : Vital signs are stable - สัญญาชีพคงที่
Wt : Weight - น้ำหนัก
XRT : Radiotherapy (external) - การรักษาด้วยรังสี