6,826 Views
Favorite
ซึ่งแน่นอนว่า คำว่าการสื่อสารในที่นี่ คงไม่ใช่แค่ การพูดมาก หรือ พูดน้อย การพูดค่อย ๆ หรือพูดดัง ๆ หรือแม้แต่การเลือกใช้คำศัพท์ในการพูด เพราะสิ่งเหล่านี้อาจจะมีปัจจัยอื่น ๆ ร่วมด้วย แต่สิ่งที่เด็ก ๆ จะได้เรียนรู้จากพ่อแม่ก็คือ “รูปแบบของการสื่อสาร” ที่เราจะพูดถึงกันในบทความนี้นั่นเองค่ะ
สำหรับรูปแบบการสื่อสารที่พ่อแม่ส่วนใหญ่มักเลือกใช้ที่จะสื่อสารกับลูก มักจะออกมาสอดคล้องกับรูปแบบใดรูปแบบหนึ่งจาก 4 รูปแบบนี้ค่ะ
รูปแบบการสื่อสารแบบนี้ คือวิธีการที่พ่อแม่สื่อสารพูดคุยกับลูก โดยที่มีเนื้อหาหรือเรื่องราวส่วนใหญ่เกี่ยวกับการออกคำสั่ง ตรวจสอบ คาดหวัง ตำหนิ ลงโทษ และดุด่า เสียเป็นส่วนใหญ่ เรียกได้ว่า ได้อ้าปากพูดคุยกันทีไร ก็แทบจะหนีไม่พ้นสิ่งเหล่านี้ ซึ่งเราอาจจะเรียกว่า เป็นการสื่อสารแบบที่ไม่แนะนำมากที่สุด เพราะไม่ได้ช่วยให้เกิดความเข้าใจหรือตอบสนองความต้องการที่แท้จริงของลูกเลยค่ะ
ตรงข้ามกับลักษณะแรกอย่างสิ้นเชิง ก็คือ การสื่อสารแบบยอมตามนี่หละค่ะ ซึ่งวิธีการสื่อสารของพ่อแม่รูปแบบนี้ จะเป็นไปในทิศทางของการตามลูกเสียมากกว่า คือลูกเป็นผู้นำการสื่อสาร ส่วนพ่อแม่เป็นผู้ตาม เป็นผู้ตอบสนอง และถึงแม้ว่าจะเป็นการสื่อสารในเชิงบวก แต่ด้วยการสื่อสารที่อ่อนโอนจนเกินไป ก็มักทำให้เด็กขาดระเบียบวินัย ไม่ค่อยมีความอดทน และเป็นไปได้ที่จะเติบโตมาเป็นบุคคลที่ขาดทักษะในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นค่ะ
ลักษณะของพ่อแม่รูปแบบนี้ เรียกว่าเป็นการใช้ชีวิตร่วมหลังคาเดียวกันกับลูก แต่ขาดความผูกพันแทบจะสิ้นเชิง เพราะไม่มีการสื่อสารกันกับลูกอย่างที่ควรจะเป็น บางครั้งเรียกว่าเป็นการสื่อสารแบบเพิกเฉย ต่างคนต่างอยู่ และโดยส่วนใหญ่มักจะทำไปโดยไม่รู้ตัว และเกิดจากการไม่มีเวลาส่วนตัวทั้งกับตนเองและกับคนในครอบครัว ทำให้เกิดการสื่อสารแบบไม่สื่อสารออกมานั่นเองค่ะ
วิธีการสื่อสารแบบนี้ เป็นวิธีการสื่อสารที่ดีและเป็นสิ่งที่แนะนำมากที่สุด นั่นคือการสื่อสารแบบใช้เหตุและผล มีการกำหนดกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ร่วมกัน มีการสื่อสารกันทั้งในยามปกติ และในกรณีอื่น ๆ เช่น สื่อสารเพื่อตั้งเงื่อนไข สื่อสารเพื่อขอความคิดเห็น สื่อสารเพื่อแลกเปลี่ยนประสบการณ์ รวมถึงสื่อสารเพื่อการส่งเสริมและให้กำลังใจซึ่งกันและกัน ซึ่งวิธีการสื่อสารเหล่านี้ จะช่วยให้เด็กได้เติบโตทั้งความคิด เชาว์ปัญญาและพัฒนาการทางอารมณ์ได้ดีที่สุดนั่นเองค่ะ
ครูพิม ณัฏฐณี สุขปรีดี
นักจิตวิทยาผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาศักยภาพเด็กเล็กและการเลี้ยงลูกเชิงบวก
