ตับ เป็นอวัยวะที่มีความสำคัญต่อร่างกาย ตับถือว่าเป็นอวัยวะที่หนักที่สุด มีน้ำหนักถึงประมาณ 1.4 กิโลกรัม หากไม่มีตับร่างกายเราอาจจะหยุดทำงานได้ เนื่องจากตับมีหน้าที่ ดังนี้
ตับทำหน้าที่กรองเลือดในร่างกาย โดยเลือดมาจาก 2 แหล่งด้วยกัน คือ หลอดเลือดแดงที่ส่งมาจากหัวใจและหลอดเลือดดำที่ลำเลียงเลือดมาจากระบบย่อยอาหาร เลือดจากหลอดเลือดทั้งสองนี้นำออกซิเจนและอาหารมาสู่ตับ ตามลำดับ
หลอดเลือดดำที่ลำเลียงเลือดมาจากระบบย่อยอาหารจะนำเอาสารอาหารประเภทไขมัน วิตามิน คาร์โบไฮเดรตมาสู่ตับ และตับจะจัดเก็บสารอาหารต่าง ๆ และแปรรูปสารเหล่านี้ เพื่อให้เหมาะสมแก่ร่างกาย เช่น ตับเก็บน้ำตาลกลูโคสในรูปของไกลโคเจน ซึ่งจะถูกเปลี่ยนกลับเป็นกลูโคสในกระแสเลือด เพื่อคงระดับน้ำตาลในกระแสเลือดให้อยู่ในระดับปกติ
นอกจากนั้นตับยังสร้างสารมากมายที่เป็นประโยชน์แก่ร่างกาย เช่น สร้างโปรตีนในเลือดที่ช่วยในกระบวนการแข็งตัวของเลือด หรือการสร้างน้ำดีเพื่อช่วยให้ไขมันแตกตัวและระบบย่อยอาหารสามารถย่อยได้
ตับทำหน้าที่สะสมสารอาหาร เช่น เป็นที่เก็บวิตามิน A D E K และ B12 เป็นที่เก็บแร่ธาตุพวกธาตุเหล็ก ทองแดง หรือเก็บอาหารส่วนเกิน เช่น น้ำตาลกลูโคสในรูปของไกลโคเจน และสามารถนำออกมาใช้ได้เมื่อร่างกายต้องการ
อาหารที่เรารับประทานนั้นมีทั้งมีประโยชน์และไม่มีประโยชน์ อาหารที่เป็นพิษต่อร่างกาย เช่น ยา สารเคมี ตับจะช่วยทำลายสารพิษเหล่านี้ โดยสร้างสารชนิดหนึ่งชื่อว่า น้ำดี ซึ่งหากมีสารพิษเข้าสู่ร่างกาย ตับจะเปลี่ยนสารพิษเหล่านี้ให้เป็นน้ำดี น้ำดีมีลักษณะเป็นสีเขียว มีรสขม น้ำดีจะถูกเก็บไว้ในถุงน้ำดีซึ่งอยู่ตำแหน่งด้านล่างของตับก่อน แล้วจึงถูกลำเลียงไปยังลำไส้ เพื่อให้ระบบย่อยอาหารช่วยย่อยไขมันและฆ่าเชื้อจุลชีพที่อยู่ในน้ำดี
นอกจากนี้โปรตีนบางชนิดที่ถูกตับทำลายจะมีผลพลอยได้เป็นแอมโมเนียซึ่งเป็นพิษต่อร่างกายด้วย ตับจะเปลี่ยนแอมโมเนียให้เป็นยูเรียและส่งไปที่ไตเพื่อขับออกในรูปของปัสสาวะ รวมถึงแอลกอฮอล์ก็ถูกตับกำจัดออกในรูปของปัสสาวะเช่นกัน
บทความที่เกี่ยวข้อง
- "น้ำดี" กินไม่ได้แต่มีประโยชน์