นอกเหนือจากอิทธิพลของพ่อแม่ (หรือผู้เลี้ยง) ที่มีต่อเด็ก ๆ ตั้งแต่เล็กและติดตัวไปจนโตแล้วนั้น ปฏิเสธไม่ได้เลยค่ะว่า ความสัมพันธ์ระหว่างญาติพี่น้อง ไม่ว่าจะลูกน้า หลานป้า ลูกเพื่อนแม่ หรือญาติสนิทมิตรสหายที่โตมาด้วยวัยที่ไล่เลี่ยกันนั้น ก็ส่งอิทธิพลต่อเด็ก ๆ ไม่น้อยเลยหละค่ะ โดยเฉพาะเรื่องของความรู้สึกทางจิตใจ

เด็ก ๆ ที่เป็นลูกคนเดียวจำนวนไม่น้อย ที่เติบโตมาด้วยความรู้สึกโดดเดี่ยว และขาดทักษะทางสังคม แต่ในขณะเดียวกัน ก็มีลูกคนเดียวจำนวนไม่น้อยเช่นกันค่ะ ที่ไม่พบว่า การเป็นลูกคนเดียวนั้นเป็นอุปสรรคในชีวิต ส่วนหนึ่งนั่นก็เพราะ พวกเขามีคนที่เรียกว่า ญาติพี่น้อง นั่นเอง

การให้ลูกใกล้ชิด เป็นมิตรกับญาติพี่น้องนั้นดีอย่างไร

ข้อแรก – การได้รู้จักญาติพี่น้องตั้งแต่ยังเล็ก ๆ ทำให้เด็ก ๆ มีโอกาสเรียนรู้และสร้างเพื่อนกลุ่มแรก ด้วยความรู้สึกเป็นธรรมชาติ และไม่อึดอัด เพราะมักจะเต็มไปด้วยบรรยากาศที่คุ้นเคย และผู้คนรอบข้างก็มีความน่าไว้วางใจสูง (พ่อแม่อยู่ด้วย สถานที่คุ้นเคย หรือมีการไปมาหาสู่บ่อย ๆ ทำให้เด็กไม่รู้สึกต่อต้านมากนัก)

ข้อสอง – การใช้เวลากับญาติพี่น้องนั้น ไม่มากเท่าพี่น้องร่วมท้องหรือพี่น้องบ้านเดียวกัน ทำให้ความสัมพันธ์ส่วนใหญ่เป็นไปในทางที่ดี เพราะเป็นการใช้เวลาแห่งความสุขด้วยกันเสียเป็นส่วนมาก เช่น งานเลี้ยงรวมญาติ หรือการนัดกันมาเล่นหรือทำกิจกรรมสนุก ๆ ในโอกาสต่าง ๆ หรือในวันหยุด เป็นต้น

ข้อสาม – การมองเห็นการเติบโตของกันและกัน ทำให้เด็กเรียนรู้ที่จะเข้าใจผู้อื่นมากขึ้น เช่น รู้ว่าพี่น้องคนนั้นเป็นอย่างไร เติบโตมาอย่างไร ได้รับการเลี้ยงดูอย่างไร เหมือนหรือไม่เหมือนตนเองในแง่มุมใดบ้าง

ข้อสี่ – เด็ก ๆ หลายคนให้ความไว้วางใจกับญาติ และรู้สึกเหมือนมีที่พึ่ง ซึ่งบางครั้งเกิดจากความรู้สึกที่ว่า พี่น้องต่างบ้านนั้น ไม่มีส่วนได้ส่วนเสียกับตน ต่างจากพี่น้องแท้ ๆ ที่บางครั้งอาจเกิดความรู้สึกอิจฉา ไม่พอใจ หรือน้อยใจจากความไม่เท่าเทียมที่อาจจะเกิดขึ้นโดยไม่ตั้งใจของพ่อแม่ได้ค่ะ

อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าเด็ก ๆ จะมีพี่น้อง หรือมีญาติมิตรที่สนิทสนมหรือไม่ ก็ไม่สำคัญเท่ากับความสัมพันธ์ที่ดีที่เกิดขึ้นระหว่างเด็ก ๆ กับคุณพ่อคุณแม่นะคะ เพราะต่อให้ความรู้สึกกับผู้อื่นดีและแน่นแฟ้นแค่ไหน แต่แหล่งพึ่งพิงทางใจที่เด็ก ๆ ทุกคนต้องการเป็นอันดับแรก ก็มาจากภายในครอบครัวอันเป็นที่รักของพวกเขานั่นเองค่ะ

ครูพิม ณัฏฐณี สุขปรีดี

นักจิตวิทยาผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาศักยภาพเด็กเล็กและการเลี้ยงลูกเชิงบวก

Facebook.com/PimAndChildren