ถ้าพูดถึงคำว่า Probiotics หลายคนคงเคยได้ยินจากโฆษณาจำพวกโยเกิร์ตหรือนมเปรี้ยวต่าง ๆ มาบ้าง แต่คงมีคนจำนวนไม่มากนักที่รู้ว่าแท้ที่จริงแล้ว Probiotics คืออะไร และมีหน้าที่อย่างไร วันนี้เราจะมาพูดถึงประโยชน์ของ Probiotics กัน

Probiotics เป็นแบคทีเรียดีที่มีชีวิต ซึ่งสามารถรับเข้าสู่ร่างกายได้โดยการบริโภคอาหารหมักหรืออาหารเสริมต่าง ๆ มีงานวิจัยหลายชิ้นชี้ว่า การมีความสมดุลหรือไม่สมดุลของแบคทีเรียในระบบทางเดินอาหาร สามารถส่งผลถึงปัญหาสุขภาพได้ ซึ่ง Probiotics จะช่วยรักษาและทำให้เกิดความสมดุลของแบคทีเรียในระบบทางเดินอาหาร ทำให้มีสุขภาพดี นอกจากนี้ยังช่วยในเรื่องของการลดน้ำหนัก ระบบการย่อยอาหาร และระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายอีกด้วย

ปัจจุบันคณะกรรมการอาหารและยา (FDA) ได้เข้ามาควบคุมให้มีการใช้ Probiotics ในอาหาร อันเนื่องจากประโยชน์หลายประการของ Probiotics ที่มีผลดีต่อสุขภาพ ซึ่งประโยชน์เหล่านี้ ได้แก่

1. ช่วยปรับสมดุลของแบคทีเรียดีในระบบการย่อยอาหาร

ความไม่สมดุลของแบคทีเรียในร่างกาย คือ การที่ร่างกายเต็มไปด้วยแบคทีเรียไม่ดีจำนวนมากและมีจำนวนแบคทีเรียดีไม่เพียงพอ ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้เมื่อเจ็บป่วย หรือได้รับการรักษา เช่น มีการใช้ยาปฏิชีวนะ หรือการรับประทานอาหารที่ไม่สะอาด Probiotics ซึ่งเป็นแบคทีเรียดีจะไปสร้างสมดุลโดยการเพิ่มจำนวนแบคทีเรียดีในระบบการย่อยอาหาร ทำให้ร่างกายมีจำนวนแบคทีเรียดีเพียงพอในระบบ

2. ช่วยป้องกันและรักษาอาการท้องเสีย

อาการท้องเสียบางครั้งเป็นผลข้างเคียงจากการใช้ยาปฏิชีวนะ เนื่องจากยาปฏิชีวนะจะไปทำลายทั้งแบคทีเรียดีและไม่ดีในลำไส้ ทำให้เกิดความไม่สมดุลของแบคทีเรียในระบบย่อยอาหาร Probiotics จะไปช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตหรือทำลายแบคทีเรียไม่ดีโดยการหลั่งสารออกมา ซึ่งสารดังกล่าวเป็นพิษต่อแบคทีเรียนั้น

3. ช่วยให้หัวใจแข็งแรง

Probiotics บางสายพันธุ์สามารถช่วยการทำงานของหัวใจ โดยลดปริมาณ LDL หรือคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดีและลดความดันโลหิต ซึ่งแลกติกแอซิตแบคทีเรีย ซึ่งเป็น Probiotics สามารถช่วยลดปริมาณคอเลสเตอรอลที่ไม่ดี โดยไปยับยั้งการทำงานของน้ำดี ทำให้น้ำดีไม่สามารถทำให้ไขมันแตกตัว ไขมันจึงไม่ถูกดูดซึมที่บริเวณลำไส้และขับถ่ายออกไปเป็นของเสีย

4. ช่วยลดความผิดปกติของระบบย่อยอาหาร

มีงานวิจัยออกมาว่า อาหารเสริมที่มี Probiotics สายพันธุ์ E. coli มีผลคล้ายยา สามารถช่วยรักษาอาการบวมของลำไส้ โดยมันจะไปทำลายแบคทีเรียไม่ดีที่ทำให้เกิดอาการอักเสบในบริเวณลำไส้ใหญ่ ด้วยการหลั่งสารที่เป็นพิษต่อแบคทีเรียนั้น ๆ ออกมา

5. ช่วยส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกัน

Probiotics สามารถช่วยส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันและยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่เป็นอันตรายต่อลำไส้ได้ และ Probiotics บางชนิดสามารถช่วยกระตุ้นการสร้างแอนติบอดี (Antibodies) ในร่างกาย เช่น IgA, T lymphocytes หรือเซลล์ Natural killer โดยการทำหน้าที่คล้ายกับแอนติเจน (Antigen) ซึ่งการกระทำในลักษณะนี้คล้ายกับหลักการในการผลิตวัคซีนนั่นเอง

6. ช่วยลดน้ำหนักและหน้าท้อง

Probiotics ช่วยลดน้ำหนักผ่านทางกลไกการทำงานของร่างกาย เช่น Probiotics บางชนิดช่วยยับยั้งการดูดซึมสารอาหารที่มีไขมันที่บริเวณลำไส้ จากนั้นไขมันจะถูกขับถ่ายออกมาแทนที่จะเก็บสะสมไว้ในร่างกาย นอกจากนี้ Probiotics ยังช่วยให้คุณรู้สึกอิ่มนานกว่าปกติ เผาผลาญแคลอรีและกักเก็บไขมันได้น้อยลง ซึ่งสิ่งนี้อาจจะมีส่วนให้ร่างกายมีการหลั่งฮอร์โมนที่ดีออกมามากขึ้น เช่น GLP-1 ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด แต่ไม่ใช่ Probiotics ทุกชนิดที่สามารถช่วยในเรื่องของการลดน้ำหนักได้ เพราะมีงานวิจัยพบว่า Probiotics บางชนิดที่มี Lactobacillus acidophilus ก็สามารถทำให้น้ำหนักเพิ่มได้ด้วย

โดยทั่วไปแล้ว แหล่งอาหารที่พบ Probiotics ได้แก่ โยเกิร์ตบางชนิด ชีสบางชนิด ผลิตจากนมอื่น ๆ กิมชิ นอกจากนี้ยังมีอาหารที่มีการเติม Probiotics หรืออาหารเสริมที่มีส่วนผสมของ Probiotics ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าปลอดภัยสำหรับบุคคลทั่วไปด้วย แต่สำหรับบางคนที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันหรือภาวะสุขภาพบางชนิด ก็ไม่สามารถรับประทานอาหารจำพวก  Probiotics ได้ บุคคลเหล่านี้จึงควรหลีกเลี่ยง

ทั้งหมดที่กล่าวมานี้คือประโยชน์ของ Probiotics หวังว่าผู้อ่านคงเข้าใจความหมายของ Probiotics คืออะไร มีประโยชน์อย่างไร และสามารถเลือกซื้อหาผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับ Probiotics มาใช้ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมกับแต่ละบุคคลนะคะ เจอกันใหม่บทความหน้าค่ะ สวัสดีค่ะ

บทความที่เกี่ยวข้อง
- อาหารเช้ามีความสำคัญอย่างไร
- สาเหตุและวิธีแก้ท้องผูก