หากพูดถึงพายุทอร์นาโด เราจะนึกถึงลมพายุงวงช้างขนาดใหญ่ที่ทำลายทุกสิ่งทุกอย่างที่ขวางหน้า แล้วทราบหรือไม่ว่าพายุทอร์นาโดเกิดขึ้นจากสาเหตุอะไร ทำไมถึงเกิดบ่อยมากในสหรัฐอเมริกา วันนี้เราจะมาหาคำตอบกัน

พายุทอร์นาโดคืออะไร

พายุทอร์นาโดเป็นพายุที่มีลักษณะเป็นทรงกรวยขนาดใหญ่ มองไกล ๆ จะดูคล้ายงวงช้างที่สูงขึ้นไปในอากาศ มีความเร็วลมสูงสุดประมาณ 250 ไมล์หรือ 400 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ความเร็วลมที่ศูนย์กลางประมาณ 100-300 ไมล์ต่อชั่วโมง พายุนี้จะเคลื่อนที่โดยมีความเร็วประมาณ 20-40 ไมล์ต่อชั่วโมง ทอร์นาโดเป็นพายุฝนฟ้าคะนองที่ถือว่ามีความอันตรายและรุนแรงมาก ส่วนใหญ่มักจะเกิดในสหรัฐอเมริกา โดยในสหรัฐอเมริกาจะเกิดพายุทอร์นาโดนี้ทุก ๆ ปี

การเกิดพายุทอร์นาโด

การที่กระแสลมที่มีระดับ ความเร็ว หรือทิศทางแตกต่างกันพัดมาปะทะกัน จะทำให้เกิดการหมุนวนของอากาศ จากนั้นจะม้วนรวมกันและเกิดการขยายขนาด กลายเป็นลมที่หมุนเป็นทรงกระบอกในแนวนอน และเมื่ออากาศผิวหน้าดินในบริเวณนั้นได้รับความร้อนจากดวงอาทิตย์ ทำให้มันอุ่นขึ้นจนเกิดการขยายตัวและลอยตัวสูง ดันให้ลมหมุนทรงกระบอกในแนวนอน เปลี่ยนเป็นการหมุนวนในแนวตั้ง เกิดเป็นทอร์นาโดซึ่งเคลื่อนที่ด้วยความเร็วที่เพิ่มขึ้น ไปในทิศทางของพายุฝนฟ้าคะนอง

ทำไมพายุทอร์นาโดจึงมักเกิดที่สหรัฐอเมริกา

จริง ๆ แล้วพายุทอร์นาโดสามารถเกิดขึ้นได้หลายพื้นที่ คำว่า "ทอร์นาโด" เป็นเพียงชื่อเฉพาะของพายุที่ใช้เรียกในแต่ละพื้นที่ สำหรับประเทศไทยก็มีพายุลักษณะนี้เช่นกัน แต่เป็นจะมีกำลังลมอ่อน ไม่รุนแรงเท่าพายุทอร์นาโดที่เกิดในสหรัฐอเมริกา ซึ่งเราจะเรียกว่า พายุงวงช้าง โดยหากเกิดบนบกเรียกว่า ลมบ้าหมู แต่หากเกิดบนผิวน้ำเรียกว่า นาคเล่นน้ำ

ระดับความรุนแรงของพายุทอร์นาโด

การที่พายุทอร์นาโดเกิดขึ้นที่สหรัฐอเมริกาเป็นส่วนใหญ่ เนื่องมาจากสภาพภูมิประเทศของสหรัฐอเมริกาเอื้อต่อการเกิดพายุชนิดนี้ อย่างที่เราทราบกันว่าสหรัฐอเมริกาเป็นพื้นที่ราบขนาดใหญ่ จึงเอื้อต่อการปะทะกันของลมร้อนและลมเย็นในบริเวณที่ราบ ทำให้พายุที่ก่อตัวส่วนมากมีขนาดใหญ่และเกิดได้บ่อยครั้ง โดยพายุทอร์นาโดที่เกิดในสหรัฐอเมริกาเกิดจากลมหนาวที่พัดมาจากทิศตะวันตกเฉียงของประเทศแคนาดา พัดพาเอาความหนาวและแห้งแล้งลงมา ประกอบกับลมร้อนจากอ่าวเม็กซิโกที่พัดมาจากด้านใต้ของทวีป ซึ่งลมทั้งสองนี้มักมาปะทะกันที่บริเวณตอนกลางของสหรัฐอเมริกา ทั้งนี้บริเวณที่ก่อให้เกิดการปะทะกันอย่างรุนแรงของอากาศและทำให้พายุทอร์นาโดก่อตัวขึ้น จะเรียกว่า “ช่องทางทอร์นาโด (Tornado Alley)”

ช่องทางทอร์นาโด (Tornado Alley) นี้อยู่บริเวณสหรัฐอเมริกาตอนกลาง ครอบคลุมบริเวณรัฐด้านตะวันออกของสหรัฐอเมริกา ได้แก่ รัฐดาโกต้า (Dakota), รัฐเนแบรสกา (Nebraska), รัฐแคนซัส(Kansas), รัฐโอกลาโฮมา (Oklahoma) ตอนเหนือของเท็กซัส (Texas) และด้านตะวันออกของรัฐโคโลราโด (Colorado) เราจึงมักได้ยินข่าวการเกิดพายุทอร์นาโดจากรัฐเหล่านี้บ่อยครั้ง เพราะเป็นช่องทางทอร์นาโด

อีกเหตุผลหนึ่งที่ทำให้พายุทอร์นาโดเกิดขึ้นที่สหรัฐอเมริกาเป็นส่วนใหญ่ ก็คือ สหรัฐอเมริกายังไม่มีเทือกเขาที่วางแนวขวางกั้นทางลม ซึ่งหากเทียบกับทวีปยุโรปหรือทวีปเอเชียที่มีเทือกเขาวางตัวในแนวตะวันตกและตะวันออกแล้ว เทือกเขาเหล่านี้ช่วยกั้นขวางทางลมได้เป็นอย่างดี จึงทำให้ทวีปดังกล่าวไม่เกิดพายุทอร์นาโดรุนแรงเท่ากับสหรัฐอเมริกานั่นเอง

หวังว่าบทความนี้จะไขข้อข้องใจผู้อ่านว่า พายุทอร์นาโดเกิดขึ้นได้อย่างไรและทำไมพายุทอร์นาโดจึงมักเกิดที่สหรัฐอเมริกาบ่อยครั้งนะคะ สำหรับวันนี้ต้องขอลาไปก่อน แล้วพบกันใหม่ในบทความหน้านะคะ ^^

บทความที่เกี่ยวข้อง
- ประเภทของพายุ