เมื่อตอนต้นปี พ.ศ. 2560 ปรากฏการณ์ที่เยาวชนไทยในช่วงวัยเด็กเล็กมาถึงมัธยมศึกษา โดยเฉพาะเด็กผู้ชาย สนุกและเพลิดเพลินไปกับการปั่นของเล่นบนปลายนิ้ว และพลิ้วไปกับท่วงท่าการวางตัวของ Spinner เป็นปรากฏการณ์แพร่ระบาดเช่นเดียวกับเกมโปเกมอนโก และทำให้จำนวนผู้เล่นเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว มีผลทำให้รูปแบบและรูปลักษณ์ของ Spinner พัฒนาไปหลากหลายรูปแบบ รวมทั้งวัสดุที่ใช้ทำก็พัฒนาการไปรวดเร็วมาก

หลักการทำงานของ Spinner คือ การหมุน และหัวใจของของเล่นชิ้นนี้ คือ “แบริง” ที่ต้องคล่องมาก กล่าวคือ ต้องมีแรงเสียดทานน้อยที่สุด ซึ่งการทำให้แบริงมีแรงเสียดทานลดลงต้องถอดมาล้างด้วยน้ำยาหรือน้ำมันอเนกประสงค์ ดังรูป

แบริง

ด้านในของแบริงจะมีลูกปืน

แบริงหลังจากทำความสะอาดด้วยน้ำมันอเนกประสงค์

แบริงของ Spinner

Spinner ที่ปิดฝาเพื่อใช้หมุน

ตัวอย่าง Spinner รูปแบบต่าง ๆ

Spinner ในรูปทรงกลมหมุนได้ใน 3 มิติ

Spinner โล่ห์กัปตันอเมริกา

Spinner แปดแฉกเพิ่มความเฉื่อยต่อการหมุนโดยเสริมลูกเหล็ก

Spinner ในรูปแบบเลโก้

Spinner ฟันเฟืองเพื่อเพิ่มความคล่อง

Spinner ก้ามปูสามแฉก

เมื่อจับที่จุดหมุนที่เป็นฝาปิดแล้วใช้นิ้วเขี่ยที่ขอบของ Spinner จะมีทอร์ก () เกิดขึ้น ในจังหวะที่เขี่ย ทอร์กที่เกิดขึ้นมีค่าดังสมการที่ 1

จากสมการที่ 1 จะเห็น มีค่ามากเมื่อแรงที่สะกิด (F) หรือระยะจากจุดหมุนถึงนิ้วที่เขี่ย (r) มาก ซึ่งทำได้โดยสะกิดให้ถี่มากขึ้นที่ขอบห่างที่สุด ผู้เล่นจึงต้องจดจ่อต่อการสะกิดที่ขอบของ Spinner เป็นช่วง  ๆ ผลพลอยได้ก็คือทำให้เกิดสมาธิในการติดตามผลที่เกิดขึ้นเป็นอันดับแรก

เนื่องจาก I ในสมการที่ 1 คือ โมเมนต์ความเฉื่อยที่ขึ้นกับมวลและรัศมีของ Spinner ดังนั้นจึงมีการออกแบบให้ I มีค่ามาก ๆ จึงจะหมุนได้นาน ซึ่งเป็นความท้าทายอีกอย่างหนึ่ง ในขณะเดียวกันความท้าทายของการปั่น Spinner คือเอียงระนาบการหมุนที่ปลายนิ้วแล้วหมิ่นเหม่ต่อการร่วงหล่นลงมาแต่ไม่หล่น เพราะทอร์กยังมีค่า ดังสมการที่ 2

จากสมการที่ 2 ปริมาณ L คือ โมเมนตัมเชิงมุม และ ΔL/Δt คืออัตราการเปลี่ยนโมเมนตัมเชิงมุมซึ่งมีค่าขึ้นกับ

ถ้าผู้เล่นปั่น Spinner แล้ววางที่ปลายนิ้วหมิ่นเหม่ที่จะหล่นแต่ไม่หล่นเนื่องจากขณะนั้นไม่มีแรงกระทำ จึงมีค่าเป็นศูนย์ ทำให้ ΔL มีค่าเป็นศูนย์ นั่นคือ L มีค่าคงตัว Spinner จึงไม่หล่นในขณะที่หมุนอยู่ แต่ในท่าวางเหมือนเดิม ถ้า Spinner หยุดหมุนจะหล่นลงมาเนื่องจากขณะนั้นไม่มี L Spinner ที่หยุดนิ่งคือวัตถุที่หยุดนิ่งวางบนปลายนิ้ว ถ้าแรงของน้ำหนักออกนอกฐานจะหล่นลงทันที

ภาพปก : Ram Tiwari