ย้อนกลับไปเมื่อ 19 ปีที่แล้ว ครูธานี หอมชื่น ได้ตัดสินใจทิ้งการเป็นครูในเมืองหลวง เพื่อกลับมาบ้านเกิดที่จังหวัดปทุมธานี เพราะเขาค้นพบว่า เด็กไทยรุ่นใหม่ขาดทักษะการใช้ชีวิตแบบพึ่งพาตัวเองเพราะการเข้ามาของเทคโนโลยี ครูธานีจึงคิดหาวิธีแก้ไข โดยนำต้นทุนเดิมที่ตัวเองมีคือวิถีชีวิตอย่างไทยชนบทมาผสมกับการทำเกษตรแบบผสมผสาน หลักการตามแนวพระราชดำริของในหลวงรัชกาลที่ 9 ซึ่งทำให้เขาและครอบครัวมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น และได้ตัดสินใจเปิดบ้านเป็นศูนย์การเรียนรู้วิถีชีวิตชาวนาไทยในอดีตเพื่อให้คนทุกวัย โดยเฉพาะเด็ก ๆ ได้มีทักษะชีวิตที่สามารถพึ่งพาตัวเองได้
เมื่อมาถึงบ้านหอมชื่น สิ่งแรกที่จะทำให้ร้องว้าวดังมากคือ ธรรมชาติที่แสนจะสดชื่น มองไปทางไหนก็ร่มรื่น มีแต่สีเขียวของต้นไม้ ใบหญ้า และทุ่งนา แถมยังมีควายตัวเล็กตัวใหญ่ตั้งหลายตัว บางตัวก็เล่นโคลนอยู่กลางทุ่ง บางตัวก็ออกมายืนต้อนรับให้เราเข้าไปทักทาย พอเข้าสู่ด้านในก็จะพบกับเรือนไทยที่ตั้งอยู่กลางบ้าน เดินเลยไปด้านหลังจะเป็นแปลงผักกับบ่อปลา และศาลาริมน้ำที่น่ามานอนเล่นมากเพราะลมโกรกเย็นสบาย ข้ามมาอีกฝั่งจะเป็นบริเวณทำกิจกรรมที่จัดไว้เป็นฐาน แต่ละฐานก็จะมีอุปกรณ์ในการแปรรูปข้าวแบบโบราณ เช่น เครื่องฝัดข้าว ครกตำมือ ฯลฯ ให้ฟีลเหมือนย้อนไปในบ้านสมัยก่อนเลยล่ะ
เรามักจะได้ยินวลีที่ว่า “ชีวิตชาวนา หลังสู้ฟ้าหน้าสู้ดิน” กันบ่อย ๆ งั้นลองมาสวมบทบาทเป็นชาวนาไทยกันดูสักวัน เพื่อจะได้เข้าใจถึงความลำบากที่กว่าจะได้ข้าวมาแต่ละเม็ด โดยครูธานีจะสาธิตกรรมวิธีการแปรรูปข้าวที่เป็นวิถีดั้งเดิมให้ดูก่อน แล้วต่อจากนั้นเราก็จะได้ลงมือปักดำต้นข้าว จูงควายนวดข้าว และฟาดข้าวเพื่อให้ข้าวเปลือกหลุดของจากรวง ออกแรงตำข้าวด้วยครกตำมือหรือใช้เครื่องทุ่นแรงอย่างครกกระเดื่อง เสร็จแล้วก็ตักข้าวออกจากครกเพื่อนำมาฝัดในกระด้งหรือเครื่องฝัดแบบโบราณเพื่อแยกเปลือกออก เมื่อได้ข้าวแล้วก็จะนำไปหุงเพื่อจะได้ชิมรสชาติข้าวที่เราได้มาด้วยน้ำพักน้ำแรงของตัวเองว่าจะอร่อยขนาดไหน
ใครว่าที่นี่มีแต่กิจกรรมทำนา ที่นี่ยังมีกิจกรรมเสริมทักษะการพึ่งพาตัวเองอีกมากมายให้ได้เรียนรู้ เช่น ฝึกปีนต้นไม้เพื่อเก็บผลไม้ การเลี้ยงไก่ ฝึกพายเรือ และลองหว่านแหจับปลาด้วยตัวเอง โดยเราจะได้ลงมือเก็บไข่ไก่ จับปลาด้วยตัวเองเพื่อนำไปเข้าครัวทำกับข้าวเมนูไทย ๆ กินกัน และยังจะได้เรียนทำขนมไทยที่แปรรูปมาจากข้าวอีกด้วย หลังจบกิจกรรมบอกได้เลยว่าไม่ได้เรียนรู้แค่เรื่องทำนาอย่างเดียว แต่ยังได้ทักษะชีวิตในการพึ่งพาตัวเองกลับบ้านไปอีกด้วย โดยเราสามารถนำไปประยุกต์ให้เข้ากับชีวิตตัวเองเพื่อให้เกิดความเรียบง่ายและมีความสุขอย่างพอเพียงตามคำสอนของในหลวงรัชกาลที่ 9 ได้
TIPS
- ที่ตั้ง บ้านหอมชื่น 1/9 ตำบลบ่อเงิน อำเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี
- ติดต่อ สำหรับผู้ที่สนใจร่วมกิจกรรมไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ สามารถโทรศัพท์มานัดคิวได้ล่วงหน้าที่เบอร์ 02-976-2064
- การเดินทาง แนะนำให้เดินทางโดยรถยนต์ส่วนตัว โดยใช้ถนนหมายเลข 346 (รังสิต-ปทุมธานี) ขับไปตามป้ายวัดบ่อเงิน บ้านหอมชื่นจะอยู่ใกล้กับวัดบ่อเงิน
เรื่อง : นพชนก มันตาวิจักษณ์
ภาพ : ธีรชาติ ชัยประเสริฐ