นอกจากประเทศจีนจะมีประวัติศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่แล้ว ยังมักสร้างอะไรที่ยิ่งใหญ่ด้วย เช่น กำแพงเมืองจีน โรงไฟฟ้าพลังแสงอาทิตย์ เขื่อน หรือแม้แต่กล้องโทรทรรศน์วิทยุที่ต้องลงทุนไปด้วยงบประมาณกว่า 1.2 พันล้านหยวนหรือประมาณ 6 พันล้านบาทก็ตาม

เจ้ากล้องยักษ์ที่กล่าวถึงนี้ตั้งอยู่ในพื้นที่ห่างไกลของมณฑลกุ้ยโจวทางตอนใต้ของประเทศ และมีชื่อเรียกว่า FAST (Five-hundred- meter Aperture Spherical Telescope) โดยเริ่มต้นก่อสร้างมาตั้งแต่ปี 2554 จากส่วนหนึ่งในความตั้งใจของจีนที่จะก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำของโลกในการสำรวจอวกาศ มันเป็นอุปกรณ์สำรวจทางดาราศาสตร์ที่ใช้หลักการของคลื่นวิทยุ โดยจะมีจานทรงโค้งขนาดใหญ่รับสัญญาณคลื่นวิทยุจากวัตถุในอวกาศหรือแหล่งที่ไกลออกไปที่แพร่คลื่นวิทยุออกมา เช่น พัลซาร์ (Pulsar-ดาวนิวตรอนที่หมุนรอบตัวเองด้วยความเร็วสูง) และหลุมดำ หรือแม้กระทั่งอารยธรรมของมนุษย์ต่างดาว แล้วนำสัญญาณคลื่นวิทยุไปวิเคราะห์แปลงเป็นภาพ

ความยิ่งใหญ่ของกล้องนี้แสดงให้เห็นชัดเจนจากขนาดของเส้นผ่านศูนย์กลางของจานรับสัญญาณที่ยาวถึง 500 เมตร ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่ากล้องโทรทรรศน์วิทยุ Arecibo ที่ดำเนินการโดยสหรัฐอเมริกาในเปอร์โตริโกที่มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 300 เมตรเท่านั้น เส้นรอบวงของจานมีความยาวถึง 1.6 กิโลเมตร โดยต้องใช้เวลากว่า 40 นาทีถึงจะเดินจนครบ 1 รอบได้ ส่วนพื้นที่ของจานก็มีขนาดมากกว่าสนามฟุตบอล 20 สนามรวมกันเสียอีก

FAST กำลังค้นหาผู้มีความสามารถจากต่างประเทศเพื่อมาทำงานร่วมกับมันที่หอดูดาว เนื่องจากว่ามีรายงานออกมาว่าไม่มีนักดาราศาสตร์ชาวจีนที่มีคุณสมบัติเพียงพอจะใช้งานมันได้ การประกาศหาผู้เข้ามาทำงานสำหรับตำแหน่งงานนี้มีมาตั้งแต่เดือนพฤษภาคม แต่ก็ยังไม่มีผู้สมัครที่สามารถใช้งานมันได้เลย แม้ว่าจีนจะตั้งรายได้ของผู้ที่สามารถใช้งานมันได้ไว้สูงถึง 1.2 ล้านเหรียญต่อปี เพราะคุณสมบัติที่จำเป็นต่อการสมัครของผู้สมัครนั้นมีความเข้มงวด ทำให้ผู้ที่มีคุณสมบัติเหมาะสมทั่วโลกมีจำนวนน้อยมาก โดยผู้สมัครจะต้องมีประสบการณ์ในสาขาอย่างน้อย 20 ปี และมีประสบการณ์ผ่านการเป็นผู้นำในโครงการกล้องโทรทรรศน์วิทยุที่มีขนาดใหญ่ ตลอดจนมีประสบการณ์ด้านการบริหารที่กว้างขวาง และการเป็นระดับหัวกะทิในมหาวิทยาลัยก็เป็นอีกหนึ่งคุณสมบัติที่สำคัญ

เมื่อเปรียบเทียบกันแล้ว ดาราศาสตร์วิทยุเป็นสาขาที่อยู่ในวงแคบและมีผู้จบการศึกษาน้อยกว่าดาราศาสตร์สาขาอื่น ๆ มีการวิพากษ์วิจารณ์กันว่าเจ้าเครื่องสำรวจในประเทศจีนเครื่องนี้อาจจะไม่มีความสามารถในการส่งคลื่นวิทยุเช่นเดียวกับ Arecibo ซึ่งทำให้ประโยชน์ของเครื่องมือชิ้นนี้ลดประสิทธิภาพลงครึ่งหนึ่งเลยทีเดียว ในการที่จะระบุเป้าหมาย เช่น ดาวเคราะห์น้อยที่อยู่ใกล้โลก

อย่างไรก็ตาม ความน่าสนใจสำหรับนักดาราศาสตร์บางคน ก็คือ โอกาสที่จะสามารถใช้เครื่องมือนี้ในการติดตามหรือติดต่อกับมนุษย์ต่างดาวได้ แต่มันก็ไม่สามารถการันตีได้ว่า ความน่าสนใจนี้จะเพียงพอที่จะดึงดูดให้นักวิทยาศาสตร์ที่ดีที่สุดในโลกคนใดหนึ่งให้เก็บข้าวของและย้ายมาอยู่ในดินแดนแถบตะวันออกหรือไม่

ภาพปก : Shutterstock