8,178 Views
Favorite
ปัสสาวะ (Pee หรือ Urine) ผลิตออกมาจากไต และนำไปเก็บไว้ที่กระเพาะปัสสาวะ ก่อนที่จะปล่อยออกสู่ร่างกาย มันมีส่วนประกอบหลักเป็นน้ำประมาณ 95% สารอินทรีย์และอนินทรีย์อื่น ๆ อีก 5% ทั้งหมดนี้คือสิ่งที่ร่างกายต้องการกำจัดออก ไม่ว่าจะด้วยเหตุที่มันเป็นพิษ หรือมีมากเกินความต้องการก็ตาม เช่น น้ำตาล ยูเรีย แอมโมเนีย โซเดียม คลอไรด์ และธาตุอื่น ๆ รวมถึงกรดไขมัน ฮอร์โมน หรือสารที่สังเคราะห์ขึ้นในร่างกายบางชนิด เช่น น้ำดี
โดยสิ่งที่เราจะเห็นได้จากปัสสาวะก็คือ ความเข้มจางของสี ซึ่งอาจจะมีทั้งใสไปจนถึงเหลืองเข้มและน้ำตาล หากเป็นโรคก็อาจจะมีสีแดงหรือเลือดปน และกลิ่นที่อาจจะเหม็นรุนแรง สิ่งเหล่านี้บอกถึงสถานะและสภาวะที่กำลังเกิดขึ้นกับร่างกายในขณะนั้น เพราะปัสสาวะของเราประกอบไปด้วยผลลัพธ์และผลพวงจากการย่อยของอาหารที่เรากินดื่มเข้าไปในช่วงนั้น รวมถึงยาและสารปนเปื้อนต่าง ๆ ที่เราได้รับเข้าสู่ร่างกายและร่างกายพยายามขับมันออกมาในรูปแบบของเสียผ่านกระบวนการต่าง ๆ และปัสสาวะก็เป็นหนึ่งในวิธีกำจัดมันออกไป
มันสามารถบอกถึงปริมาณฮอร์โมนที่เปลี่ยนไป ซึ่งสามารถใช้บอกว่าคุณตั้งครรภ์อยู่หรือไม่ รับประทานยาอะไรอยู่หรือเปล่า และแน่นอนว่าความเจ็บป่วยที่อยู่ภายในก็สามารถแสดงออกมาได้เช่นกัน ปัจจุบันเราเรียนรู้เกี่ยวกับปัสสาวะมากขึ้น และมีอุปกรณ์ที่ใช้ตรวจสอบความผิดปกติของร่างกายจากปัสสาวะให้เลือกใช้มากมาย ซึ่งการตรวจสอบนั้นสามารถทำได้รวดเร็วและง่ายขึ้น โดยอาจจะใช้ตัวอย่างแค่ไม่กี่หยด ร่วมกับแถบวัดแบบกระดาษและรอเพียงไม่กี่อึดใจ แถบสีที่ปรากฏขึ้นมาบนกระดาษจะบอกได้ว่ามีอะไรเกิดขึ้นในร่างกายของคุณบ้าง เหมือนกับการใช้กระดาษลิตมัสตรวจค่าความเป็นกรดและด่างของสารเคมี เป็นต้น แต่ปัสสาวะประกอบไปด้วยสารเคมีมากมาย ตัวอย่างเพียงเล็กน้อยจึงสามารถบอกอะไรได้มากกว่าที่คุณคิด ไม่ว่าจะเป็นค่า pH ความเข้มข้นของฮอร์โมน ปริมาณน้ำตาล หรือไนไตรท์
โดยปกติแล้วร่างกายของคนเราไม่ได้ผลิตสารประเภทไนไตรท์ มันถูกกรองออกมาในรูปแบบของไนเตรท แต่แบคทีเรียบางชนิดสามารถเปลี่ยนไนเตรทเป็นไนไตรท์ได้ ดังนั้น หากตรวจพบไนไตรท์ในปัสสาวะก็หมายความว่า ระบบปัสสาวะของคุณอาจจะกำลังติดเชื้ออยู่ และอาจจะมีร่องรอยของเซลล์เม็ดเลือดขาวออกมากับปัสสาวะของคุณด้วย เนื่องจากมันมารวมตัวกันอยู่ในบริเวณนั้นเพื่อต่อสู้กับแบคทีเรีย แต่มันอาจจะยากเกินไปสำหรับคนทั่วไปในการตรวจหาไนไตรท์หรือเม็ดเลือดขาว ซึ่งต้องใช้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญในการวิเคราะห์
วิธีการง่าย ๆ ในการตรวจหาสิ่งบ่งชี้เบื้องต้นอาจจะเป็นแค่สี กลิ่น หรือรสของปัสสาวะ เช่น สีขาวแต่ขุ่นมักจะพบในคนซึ่งดื่มนมเป็นประจำ หรือมีสัญญาณของการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ สีส้มหรือสีอมแดงหากไม่ใช่เพราะอาหาร เช่น บีทรูท ที่รับประทานเข้าไป ก็อาจเป็นสัญญาณของการมีเลือดออกในระบบทางเดินปัสสาวะ หรือการติดเชื้อ หรือยาบางชนิดที่อาจจะทำให้ปัสสาวะมีสีแดง ซึ่งโดยปกติแล้วหากแพทย์จ่ายยาก็จะมีการกำชับล่วงหน้าแล้วว่า อาจจะเกิดอาการข้างเคียงอะไรบ้าง นอกจากนั้นหากสีเข้มไปทางน้ำตาลหรือดำ อาจจะเกิดจากภาวะเม็ดเลือดแดงแตกเนื่องจากยาควินิน (Quinine) ที่ใช้รักษามาลาเรีย หรือผู้ที่เป็นโรคเกี่ยวกับเลือดบางชนิด หรือเกิดจากยาบางชนิดที่รับประทานเข้าไป หากมีสีเหลืองอมเขียวและมีฟองร่วมด้วย อาจเป็นสีของน้ำดีซึ่งถูกขับออกมาพร้อมกัน เป็นสัญญาณว่ากำลังมีภาวะดีซ่านจากโรคตับหรือท่อน้ำดีกำลังมีปัญหา
กลิ่นที่ผิดปกติไปก็บอกบางอย่างได้ คือ กลิ่นน้ำนมแมวหรือกลิ่นออกหวาน ๆ มักเกิดกับคนที่มีสัญญาณโรคเบาหวานที่เป็นมากและไม่ได้รักษา หากเหม็นเน่าอาจแปลได้ว่ามีอาการติดเชื้อ เป็นต้น
