อัญมณีกับความเชื่อ

      การใช้อัญมณีอย่างจริงจังในด้านต่าง ๆ มีมานานกว่า ๕,๐๐๐ ปีมาแล้ว ในอียิปต์ จีน อินเดีย ต่อเนื่องในกรีกโรมันจนขยายมาทางเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อัญมณีที่เป็นที่นิยมรู้จักในสมัยเริ่มแรก ได้แก่ แอเมทิสต์ ควอตซ์ ผลึกใส การ์เนต ลาพิส-ลาซูลี ไข่มุก ปะการัง แจสเพอร์ หยก มรกตเทอร์คอยส์ เป็นต้น โดยมีรูปแบบของอัญมณีเป็นแบบง่าย ๆ เช่น เป็นเม็ดกรวดกลม มน ลูกปัด แกะสลัก ฯลฯ และมักใช้โลหะมีค่า เช่น ทองคำ เงิน ทองแดง ฯลฯ ร่วมประกอบเป็นเครื่องประดับต่าง ๆ ด้วย นอกจากจะใช้ประโยชน์ทางด้านความสวยงามทั้งทางกายและสถานที่แล้ว อัญมณีต่าง ๆ ยังถูกนำมาใช้เป็นเครื่องรางของขลัง ป้องกันภัย พิษร้าย โรคร้าย ความชั่วร้ายต่าง ๆ เป็นเครื่องแสดงถึงความมีฐานะ ความมีอำนาจ ความมั่งคั่ง ใช้เป็นยารักษาโรคหรือแม้กระทั่งใช้แทนเงิน  ในสมัยก่อนนั้นความเจริญ ความรู้ ความเข้าใจ ทางด้านวิทยาศาสตร์ของมนุษย์เรายังมีน้อยหรือมีจำกัดอยู่ในบางที่ บางวัฒนธรรมเท่านั้น คนโบราณจึงมักจะเชื่อถือในอำนาจลึกลับ ความศักดิ์สิทธิ์ อภินิหาร ตลอดจนเรื่องไสยศาสตร์ต่าง ๆ เลยถือกันว่าอัญมณีแต่ละอย่างแต่ละชนิดจะมีพลังอำนาจพิเศษที่ว่านี้ซ่อนเร้นอยู่สามารถให้คุณให้โทษแก่ผู้ใช้และผู้สวมใส่ได้แตกต่างกันไป ตัวอย่างเช่น แอเมทิสต์ ในสมัยกรีกเชื่อว่าป้องกันความเมามายได้  ทับทิมหรือการ์เนตสีแดงก็เชื่อว่าป้องกันพิษ รักษาโรค บาดแผลต่าง ๆ ได้ เป็นต้น ซึ่งแม้ในสมัยต่อมาจะมีการขุดพบอัญมณีชนิดต่าง ๆ มากขึ้น มีรูปแบบของการตัด ขัด แต่ง เจียระไนต่าง ๆ มากมาย แต่การใช้ประโยชน์และความเชื่อต่าง ๆ ของอัญมณีของมนุษย์ก็ไม่ได้เปลี่ยนแปลงไปมากนัก ความคิดและความเชื่อแบบนี้สามารถพบเห็นได้ในทุกวัฒนธรรม ทุกสังคม ทุกสมัย แม้แต่ในสังคมปัจจุบันนี้ที่ความเชื่อถืออาจจะลดน้อยลงไปบ้างเนื่องจากความรู้ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์มีมากขึ้นแต่ก็มีพบเห็นได้บ้าง

      จากความเชื่อถือในอำนาจศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายที่มีมานานนับแต่สมัยโบราณนั่นเองมนุษย์เราจึงนำอัญมณีหลายชนิดเข้าไปผูกพันกับสิ่งต่าง ๆ ที่เชื่อว่า มีพลังอำนาจพิเศษ เช่น พระอาทิตย์ พระจันทร์ ดาวฤกษ์ ดาวพระเคราะห์ต่าง ๆ รวมทั้งสิ่งอื่น ๆ อีกหลายอย่าง ก่อเกิดเป็นวัฒนธรรมความนิยมเชื่อถือต่อกันมา ที่ทราบและสนใจกันโดยทั่วไป คือ ความผูกพันของอัญมณีกับเรื่องราวทางโหราศาสตร์ เช่น การจัดแบ่งชนิดอัญมณีให้เข้ากับสัญลักษณ์จักรราศีเกิดเป็นอัญมณีประจำราศีและต่อเนื่องเข้าสู่อัญมณีประจำเดือนเกิดหรือแม้แต่ฤดูเกิด สัปดาห์เกิด วันเกิด ชั่วโมงที่เกิด เป็นต้น การจัดแบ่งชนิดอัญมณีตามจักรราศีหรืออื่น ๆ ก็ไม่ปรากฏหลักฐานที่ชัดเจนแน่นอนว่าเริ่มมาจากที่ใดสมัยใดแน่มีความเปลี่ยนแปลงมาแล้วมากน้อยแค่ไหนไม่มีหลักเกณฑ์กำหนดแน่ชัด
      จากความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับอัญมณีซึ่งส่วนใหญ่จะเน้นในทางวิชาการที่กล่าวมาแล้วข้างต้นนี้ก็อาจจะเป็นประโยชน์บ้างไม่มากก็น้อย  สำหรับผู้สนใจโดยทั่วไปไม่ว่าจะเป็นนักอัญมณีมืออาชีพหรือพ่อค้าเพชรพลอยทั้งหลายตลอดจนนักเรียน นักศึกษา นักนิยมสะสมอัญมณีสมัครเล่นที่มีความสนใจในเรื่องดังกล่าวสามารถอ่านและศึกษาเป็นความรู้พื้นฐานได้ซึ่งจะช่วยให้ทราบและเข้าใจถึงความสำคัญของอัญมณี เครื่องประดับทั้งในด้านคุณค่าคุณประโยชน์ในด้านต่าง ๆ ทำให้เกิดความรู้สึกอยากมีส่วนร่วมในการช่วยเสริมสร้างประเทศชาติให้พัฒนาก้าวหน้าได้โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับการเศรษฐกิจ การค้า การอุตสาหกรรมของประเทศด้วยการศึกษาค้นคว้า ค้นหา พัฒนาเพิ่มคุณค่าของอัญมณีและเครื่องประดับให้เป็นที่ต้องการของตลาดต่าง ๆ ทั่วโลกมากยิ่งขึ้น