กระดาษ

กระดาษ

การพิมพ์หนังสือโดยทั่วไปเป็นการพิมพ์ลงบนกระดาษ กระดาษที่ใช้พิมพ์หนังสือมีหลายชนิด แต่อาจแบ่งเป็นชนิดใหญ่ ๆ ที่ใช้พิมพ์กันโดยทั่วไปเป็นสี่ชนิดคือ

๑. กระดาษปรู๊ฟหรือกระดาษหนังสือพิมพ์ (newsprint) 

เป็นกระดาษที่ทำด้วยเยื่อไม้บดล้วน ราคาถูก แต่ขาดความทนทาน กระดาษชนิดนี้ใช้พิมพ์หนังสือพิมพ์เป็นส่วนใหญ่ เพราะอายุการใช้งานของหนังสือพิมพ์มีอายุเพียงวันเดียว นอกจากนี้ยังใช้พิมพ์หนังสือที่ต้องการให้มีราคาถูก เช่น หนังสือฉบับกระเป๋า หนังสือแบบเรียน โดยทั่วไปในประเทศไทย ก็ยังพิมพ์ด้วยกระดาษปรู๊ฟมีคุณภาพสูงขึ้น ได้มีการขัดมันบนผิวกระดาษปรู๊ฟ โดยลูกกลิ้งที่มีความร้อนขัดผิว กระดาษเป็นกระดาษปรู๊ฟมัน ทำให้กระดาษมีคุณภาพดีขึ้น สามารถนำมาใช้กับภาพสกรีนและภาพสีได้ดีขึ้น แต่ราคาก็แพงขึ้นไปด้วย

๒. กระดาษปอนด์ (woodfree paper) 

เป็นกระดาษที่ทำด้วยเยื้อไม้เคมี ซึ่งเกิดจากการต้มท่อนไม้ในน้ำยาเคมี ทำให้สามารถนำเอายาง และสารแปลกปลอมแยกออกจากเยื่อไม้ เพื่อผลิตเป็นกระดาษ ทำให้ได้กระดาษที่มีคุณภาพดี และมีความทนทาน แต่ก็มีราคาสูง โดยทั่วไปกระดาษปอนด์ใช้พิมพ์หนังสือเล่ม นิตยสาร วารสาร และงานพิมพ์ที่มีคุณภาพดี การพิมพ์ภาพสี โดยทั่วไปพิมพ์บนกระดาษปอนด์ จะได้สีสวยงามเหมือนต้นฉบับมากกว่ากระดาษปรู๊ฟ เพราะกระดาษปอนด์มีความขาวมากกว่ากระดาษปรู๊ฟ 

๓. กระดาษอาร์ตหรือกระดาษเคลือบผิว (Arts or coated paper) 

เป็นกระดาษที่ผิวของกระดาษเคลือบด้วยสารเคลือบผิว อาจขัดผิวให้มีผิวมัน หรือผิวด้านก็ได้ และจะมีผิวเรียบเป็นพิเศษ ใช้สำหรับพิมพ์ภาพที่เป็นสกรีนเม็ดละเอียด หรือภาพที่พิมพ์เป็นภาพหลายสี ภาพสีธรรมชาติให้ได้คุณภาพสูง มีความสวยงามเป็นกระดาษที่ใช้ในการพิมพ์ หนังสือ นิตยสารภาพและวารสารที่มีภาพมาก ๆ และเน้นในคุณภาพของภาพ ใช้เป็นกระดาษพิมพ์เป็นปกของหนังสือนิตยสารและวารสาร

๔. กระดาษอื่น ๆ 

หนังสือบางประเภท ลักษณะของการใช้งานต้องใช้กระดาษพิเศษ ที่มีลักษณะเฉพาะ นำมาใช้พิมพ์ เช่น หนังสือภาพสำหรับเด็ก ต้องทนทานต่อการใช้งานของเด็ก ต้องใช้กระดาษหนา และมีการทรงตัวสูง อาจจะใช้กระดาษหนาเคลือบผิวเรียบทั้งสองหน้า หรือหนังสือพจนานุกรมฉบับกระเป๋า เพื่อให้พิมพ์หนังสือได้เล่มเล็กมีหน้ามากและเล่มบาง อาจต้องใช้กระดาษที่มีแผ่นบางเป็นพิเศษ แต่พิมพ์แล้วรอยหมึกจะไม่ทะลุผ่านไปในหน้าตรงข้าม จึงอาจใช้กระดาษไบเบิลพิมพ์ปกหนังสือ ซึ่งจะต้องมีความแข็งแรงทนทานกว่าเนื้อในของหนังสือ เพราะเป็นส่วนที่รักษาเนื้อในของหนังสือเอาไว้ จึงใช้กระดาษที่เรียกว่า กระดาษปกพิมพ์ หรือหากต้องการให้ปกมีความแข็งแรงขึ้นไปอีก ก็อาจทำเป็นหนังสือปกแข็ง ซึ่งต้องใช้กระดาษแข็งหุ้มด้วยกระดาษหุ้มปกผ้าหรือหนังนำมาทำเป็นปกก็ได้ แล้วแต่ว่าจะต้องการให้หนังสือนั้น มีความแข็งแรงทนทานเพียงใด ยิ่งทำให้แข็งแรงทนทานมาก ต้นทุนการผลิตก็จะสูงและมีราคาแพงมากขึ้น 

ความทนทานของหนังสือ นอกจากจะเกิดจากชนิดของกระดาษที่ใช้พิมพ์แล้ว น้ำหนักของกระดาษก็มีความสำคัญ การวัดน้ำหนักของกระดาษในปัจจุบันวัดกันเป็นแกรม กระดาษที่มีน้ำหนักแกรมสูงกว่าย่อมจะมีความหนา มากกว่ากระดาษที่มีน้ำหนักแกรมต่ำกว่า เช่น กระดาษ ๘๐ แกรมย่อมหนักกว่ากระดาษ ๖๐ แกรมกระดาษจะถูกกำหนดว่ามีน้ำหนักกี่แกรมนั้น หมายถึงน้ำหนักของแผ่นกระดาษชนิดนั้ นหนึ่งแผ่นมีเนื้อที่เท่ากับหนึ่งตารางเมตร นำไปชั่งแล้วมีน้ำหนักกี่แกรมก็เรียกได้ว่ากระดาษเท่านั้นแกรม เช่น กระดาษปอนด์แผ่นหนึ่งมีขนาดกว้างหนึ่งเมต รยาวหนึ่งเมตรนำไปชั่งแล้วได้น้ำหนัก ๕๐ แกรม กระดาษนั้นก็จะมีชื่อเรียกว่ากระดาษปอนด์ ๕๐ แกรม กระดาษปรู๊ฟที่ใช้พิมพ์หนังสือพิมพ์และหนังสือโดยทั่วไป มีน้ำหนักระหว่าง ๔๕-๕๒ แกรม กระดาษปอนด์ที่ใช้ในการพิมพ์หนังสือโดยทั่วไปก็มักเป็นกระดาษปอนด์ ๕๐, ๖๐ และ ๘๐ แกรม กระดาษอาร์ตที่ใช้กันทั่วไปก็มักเป็นกระดาษอาร์ต ๑๐๐ - ๑๕๐ แกรม กระดาษปกมีน้ำหนัก ๑๓๐ แกรมขึ้นไป และอาจถึง ๒๐๐ ถึง ๓๐๐ แกรม 

กระดาษที่จะนำมาใช้พิมพ์อาจเป็นกระดาษแผ่น หรือกระดาษม้วนก็ได้ แล้วแต่ลักษณะ เทคนิควิธีพิมพ์ และแท่นพิมพ์ ที่เลือกใช้พิมพ์ เครื่องพิมพ์บางแบบต้องใช้กระดาษแผ่นพิมพ์ ซึ่งจะต้องตัดให้ได้ขนาดกับความสามารถพิมพ์ของแท่นพิมพ์นั้น ๆ ที่จะพิมพ์ได้ กระดาษทุกแผ่นที่จะป้อนพิมพ์บนแท่นพิมพ์นั้น ๆ ที่จะพิมพ์ได้ กระดาษทุกแผ่นที่จะป้อนพิมพ์บนแท่นพิมพ์ จะต้องตัดให้ได้ขนาดตามกำหนดและเท่ากันหมดทุกแผ่น แท่นพิมพ์บางแบบต้องใช้กระดาษม้วนพิมพ์ กระดาษม้วนที่จะนำมาป้อนพิมพ์ได้ต้องได้ขนาดคือมีหน้ากว้างของม้วนกระดาษเป็นไปตามขนาดของแท่นพิมพ์ สำหรับขนาดหน้ากว้างของแท่นพิมพ์กระดาษม้วนเดี่ยวมีขนาดหน้ากว้าง ๒๑ ๑/๒, ๒๔, ๓๑, ๓๕ และ ๔๓ นิ้ว และสำหรับแท่นพิมพ์ที่เป็นขนาดใหญ่ ใช้กระดาษม้วนคู่พิมพ์ ก็จะมีขนาดหน้ากว้างของกระดาษ กว้างเป็นสองเท่าของแท่นพิมพ์กระดาษม้วนเดี่ยว แท่นพิมพ์ที่ใช้กระดาษม้วนพิมพ์เรียกว่า แท่นพิมพ์โรตารี แท่นพิมพ์โรตารีส่วนใหญ่สามารถพิมพ์บนกระดาษทีเดียวได้สองหน้าพร้อมกัน และอาจพิมพ์หลาย ๆ สีพร้อมกันในแต่ละหน้าก็ได้แท่นพิมพ์โรตารีขนาดใหญ่บางแท่นอาจพิมพ์บนกระดาษหลายๆ ม้วนพร้อมกัน งานพิมพ์บนแท่นโรตารีสามารถพิมพ์ได้รวดเร็ว จึงเป็นงานที่พิมพ์เป็นจำนวนมาก และต้องการพิมพ์ให้เสร็จในเวลารวดเร็ว จึงเป็นเครื่องพิมพ์ที่ใช้ในการพิมพ์หนังสือพิมพ์ และนิตยสารที่พิมพ์เป็นจำนวนมากโดยทั่วไป และใช้ในการพิมพ์หนังสือเล่ม หนังสือแคตตาล็อก สินค้าที่มีปริมาณพิมพ์สูง ๆ คุณภาพ การพิมพ์จากแท่นพิมพ์โรตารี เมื่อเทียบกับแท่นพิมพ์ด้วยกระดาษแผ่นการพิมพ์ด้วยแท่นพิมพ์ กระดาษแผ่นสามารถจะให้คุณภาพในการพิมพ์ได้สูงกว่า ดังนั้น งานพิมพ์ที่ต้องการคุณภาพสูงเป็นพิเศษ จึงยังต้องพิมพ์ด้วยแท่นพิมพ์กระดาษแผ่นงานพิมพ์พิเศษต่าง ๆ เช่น การเดินทอง การพิมพ์โรยผงให้เส้นนูนขึ้นมาพิมพ์ดุนให้ภาพนูนสูงขึ้น การตัดกระดาษ เจาะกระดาษเป็นรูปต่าง ๆ เป็นงานที่ต้องพิมพ์บนแท่นพิมพ์กระดาษแผ่น