เทคโนโลยีชีวภาพ

        สิ่งที่มีชีวิตไม่ว่าคน พืช สัตว์ ย่อมมีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลา แต่ละชีวิต ซึ่งอาจจะอยู่ในน้ำ ในดิน บนดิน ก็มีการปรับตัวให้เข้ากับสภาพ ซึ่งตนอาศัยอยู่ เพื่อให้เหมาะกับการดำรงชีวิต

ชีวิตคนเรานั้น จะต้องอาศัยปัจจัย ๔ คือ อาหาร ยารักษาโรค เครื่องนุ่งห่ม และที่อยู่อาศัย

        อาหารหลักของเราก็คือ ข้าว การปลูกข้าวอาจปลูกตามธรรมชาติก็ได้ แต่ผลิตผลอาจจะไม่ดีเท่าที่ควร เมื่อวิทยาศาสตร์เจริญขึ้น จึงมีการปรับปรุงพันธุ์ข้าวให้ได้ลักษณะตามต้องการ เช่น
ให้มีกลิ่นหอม ดังตัวอย่าง ข้าวหอมมะลิ นอกจากนั้นเรายังต้องการให้ได้ผลิตผลมาก มีคุณค่าอาหารสูง การที่จะทำเช่นนั้นได้ ก็ต้องใช้ปุ๋ยและยาฆ่าศัตรูพืช ตลอดจนมีน้ำเพียงพอ

        เมื่อร่างกายของเราเจ็บป่วย เราต้องรับประทานยา การผลิตยามีวิธีการต่าง ๆ กัน วิธีการหนึ่งก็คือ เลือกจุลินทรีย์ มาใช้ในการผลิตยา จุลินทรีย์เป็นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก มีความสามารถพิเศษ และมีมากมายหลายชนิด

        คนเรามิได้ต้องการเพียงอาหารและยาเท่านั้น เรายังต้องการเครื่องนุ่งห่ม เสื้อผ้าที่เราใช้อยู่มาจากวัสดุธรรมชาติ เช่น ฝ้าย ซึ่งเป็นผลิตผลจากพืช และไหมซี่งเป็นผลิตผลจากสัตว์ประเภทแมลง เราสามารถใช้เทคนิคใหม่ ๆ ปรับปรุงสิ่งมีชีวิตเหล่านี้ ให้มีผลิตผลที่มากขึ้น และคุณภาพดีขึ้นได้

        สิ่งที่คนเราต้องการอีกอย่างหนึ่งก็คือ ที่อยู่อาศัย และสภาพแวดล้อมที่สวยงาม เราจึงปลูกต้นไม้ดอก และต้นไม้ประดับ เพื่อความสุขสดชื่นของเรา เมื่อวิทยาการเจริญขึ้น ชาวสวนก็รู้จักการทาบกิ่งต่อตา และเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เราจึงเห็นไม้ดอกมีหลายสีหลากหลายไปจากที่เห็นกัน
โดยทั่วไป และสามารถขยายแพร่พันธุ์ได้โดยรวดเร็ว

การใช้ความรู้เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต มาปรับปรุงสิ่งมีชีวิตให้มีคุณภาพ และใช้สอยได้ตามต้องการนี้
เรียกว่า เทคโนโลยีชีวภาพ

--------------------------------------------------

        ในปัจจุบัน วิทยาการได้เจริญรุดหน้าไปมาก มนุษย์รู้จักใช้ประโยชน์จากธรรมชาติได้มากขึ้น
โดยใช้วิทยาการในรูปแบบต่าง ๆ ที่มนุษย์ได้พัฒนาขึ้น เช่น วิทยาการในรูปแบบ "เทคโนโลยี" 
ซึ่งหมายถึง การปฏิบัติ หรือการดำเนินการใด ๆ ในการใช้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ให้เกิดประโยชน์
ในขณะที่เทคโนโลยีแขนงต่าง ๆ เติบโตขึ้น เทคโนโลยีชีวภาพก็ได้เติบโตควบคู่กันไปด้วย หลาย ๆ คนอาจเห็นว่าเทคโนโลยีชีวภาพเป็นเรื่องที่แปลกใหม่ แต่แท้ที่จริงแล้ว เทคโนโลยีชีวภาพได้เจริญควบคู่มากับวิวัฒนาการของมนุษย์ตั้งแต่สมัยโบราณ เนื่องจาก เทคโนโลยีชีวภาพเป็นการนำความรู้เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต กระบวนการต่างๆ จากสิ่งมีชีวิต หรือผลิตผลจากสิ่งมีชีวิต มาก่อให้เกิดประโยชน์ ดังจะเห็นได้ว่า ในยุคแรก ๆ มนุษย์รู้จักใช้เทคโนโลยีชีวภาพ ในการถนอมและแปรรูปอาหาร ในขั้นตอนง่าย ๆ เช่น การทำน้ำปลา ปลาร้า เนยแข็ง และไวน์ เป็นต้น ในยุคต่อมา จึงได้พัฒนาวิธีการใช้เทคโนโลยีชีวภาพให้สูงขึ้น เช่น ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตยาปฏิชีวนะ เป็นต้น

การใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีชีวภาพ พอจะแบ่งได้ตามการใช้ประโยชน์จาก สิ่งมีชีวิต ๓ ประเภท คือ พืช สัตว์ และจุลินทรีย์

การใช้เทคโนโลยีชีวภาพสำหรับพืช
        เมื่อมองถึงการนำเทคโนโลยีชีวภาพมาใช้ประโยชน์ในการปรับปรุง และขยายพันธุ์พืชแล้ว หลายคนอาจมองเห็นภาพได้ไม่ชัดเจนนัก เนื่องจากเป็นสิ่งที่ใกล้ตัวเรามากจน เราอาจมองข้ามไป นั่นคือ การผสมและขยายพันธุ์พืช เพื่อให้ได้ผลิตผลที่ดี ตัวอย่างที่เห็นได้ง่าย คือ ในปัจจุบัน
เราสามารถผลิตพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพดีออกมาได้หลายพันธุ์ พันธุ์ข้าวเหล่านี้มีคุณลักษณะพิเศษ คือ
ให้ผลิตผลสูง ทนแล้ง และทนโรคต่างๆ ได้ นอกจากนี้แล้ว เรายังได้พัฒนาพันธุ์พืชเศรษฐกิจอื่น ๆ อีก เช่น ข้าวโพด กล้วย และไม้ดอกไม้ประดับ เป็นต้น ซึ่งผลิตผลของพืชเหล่านี้ นำรายได้เข้าประเทศมูลค่ามหาศาล ในปัจจุบันเราได้นำเทคโนโลยีชีวภาพแขนงใหม่ ๆ ที่ทันสมัยเข้ามาใช้ในการขยายพันธุ์พืชกันอย่างแพร่หลาย คือ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช โดยการนำชิ้นส่วนของพืชมาขยายพันธุ์ ในอาหารวิทยาศาสตร์ ภายใต้สภาวะที่ควบคุม และจากชิ้นส่วนดังกล่าวสามารถขยายเป็นต้นพันธุ์เล็กๆ ได้จำนวนมาก ภายในช่วงเวลาสั้น ๆ

การใช้เทคโนโลยีชีวภาพสำหรับสัตว์ 
        เมื่อพิจารณาการใช้เทคโนโลยีชีวภาพสำหรับสัตว์ จะเห็นได้ว่า เราได้ประโยชน์มาก ในการปรับปรุงพันธุ์สัตว์ให้มีคุณลักษณะที่ดี ในปัจจุบันนี้ แพทย์สามารถนำน้ำเชื้อกับไข่ มาผสมกันในหลอดทดลอง และใส่ตัวอ่อนกลับเข้าไปให้แม่ตั้งท้องได้สำเร็จ เทคโนโลยีตัวอ่อนนี้ ใช้กับสัตว์เศรษฐกิจ เช่น โคนม นักวิทยาศาสตร์สามารถนำเอาตัวอ่อนของวัวพันธุ์ดีจากต่างประเทศ มาถ่ายฝากเข้าไปในแม่วัวพันธุ์พื้นเมือง ทำให้ตั้งท้องตกลูกออกมาเป็นลูกวัวพันธุ์ดีได้ การฝากท้องเกิดนี้ ใช้กับมนุษย์ได้ด้วย ไม่ใช่มีแต่ในเรื่องรามเกียรติ์เท่านั้น แต่เกิดขึ้นได้จริง ๆ การใช้เทคโนโลยีชีวภาพดังกล่าว
จะทำให้ได้โคนม ที่มีลักษณะทางพันธุกรรมในการให้ผลิตผลน้ำนม เลี้ยงดูได้ง่ายตามสภาวะในประเทศไทย และมีความต้านทานโรคได้ดี สามารถนำไปส่งเสริม และเผยแพร่ให้กับเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมของประเทศ นอกจากนี้ยังนำมาใช้ประโยชน์ในการผลิตฮอร์โมน เพื่อเร่งการเจริญเติบโต และการผลิตวัคซีน เพื่อป้องกันโรคระบาดของสัตว์ เป็นต้น

การใช้เทคโนโลยีชีวภาพสำหรับจุลินทรีย์ 
        จุลินทรีย์เป็นสิ่งมีชีวิตเล็กๆ ซึ่งมีทั้งประโยชน์และโทษ มนุษย์รู้จักใช้ประโยชน์ จากจุลินทรีย์มาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ การหมักดองสุราก็ถือได้ว่า เป็นเทคโนโลยีชีวภาพ ที่ได้มาจากการที่รู้จักส่าหมักสุรา ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ชนิดหนึ่ง ที่นำมาใช้ประโยชน์ตั้งแต่โบราณกาล ในปัจจุบันมนุษย์รู้จักคัดเลือก และปรับปรุงพันธุ์จุลินทรีย์ให้เป็นประโยชน์ทางการแพทย์ อุตสาหกรรม และการเกษตรได้หลายอย่าง จุลินทรีย์บางชนิดใช้ในการผลิตอาหาร ที่เกิดจากการหมักคือ เพาะจุลินทรีย์ให้ผลิตอาหารตามที่ต้องการ เช่น น้ำปลา เต้าเจี้ยว และขนมปัง เป็นต้น บางชนิดใช้ในการผลิตยารักษาโรคหลายชนิด โดยเฉพาะยาปฏิชีวนะ เช่น เพนิซิลลิน มาจากการค้นพบฤทธิ์ของเชื้อราบางชนิด
ที่สามารถฆ่าบัคเตรีได้ แล้วนำมาสกัดสารที่เป็นตัวยา เพื่อผลิตยานั้นออกมา นอกจากยาปฏิชีวนะแล้ว การผลิตวัคซีนต่าง ๆ ก็ใช้เทคโนโลยีชีวภาพ เป็นปัจจัยสำคัญในการผลิต จุลินทรีย์บางชนิดยังมีความสำคัญ ในการรักษาสิ่งแวดล้อม เช่น ในการบำบัดน้ำเสียจากอุตสาหกรรม จุลินทรีย์จะเปลี่ยนน้ำเสียให้มีคุณภาพดี