สิ่งมีชีวิตต้องการอาหาร เพื่อการเจริญเติบโต และเพื่อการมีชีวิต ดังนั้นสิ่งมีชีวิตจึงต้องกินอาหาร พืชกินอาหารโดยการดูดน้ำ แร่ธาตุต่างๆ ทางราก และก๊าซทางใบ ส่วนสัตว์กินอาหาร โดยใช้ฟันเคี้ยวอาหารแข็ง เพื่อให้อาหารเป็นชิ้นละเอียดผสมกับน้ำลาย และย่อยได้ง่ายขึ้น
ฟันของคนมีหน้าที่กัด ฉีก บด และเคี้ยวอาหารให้ละเอียด ช่วยในการพูด และทำให้รูปของปากและหน้ามีลักษณะได้สัดส่วนสวยงาม ส่วนฟันของสัตว์ยังมีหน้าที่พิเศษอีก เช่น ใช้ป้องกันตัว ใช้ล่าสัตว์ที่เล็กกว่าเป็นอาหาร
ฟันของคนมีหน้าที่กัด ฉีก บด และเคี้ยวอาหารให้ละเอียด ช่วยในการพูด และทำให้รูปของปากและหน้ามีลักษณะได้สัดส่วนสวยงาม ส่วนฟันของสัตว์ยังมีหน้าที่พิเศษอีก เช่น ใช้ป้องกันตัว ใช้ล่าสัตว์ที่เล็กกว่าเป็นอาหาร
ฟันของคนมี ๒ ชุด คือ ฟันน้ำนม และฟันแท้ ฟันของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมส่วนมากมี ๒ ชุดเหมือนของคน เช่น สุนัข แมว แกะ วัว ม้า ฟันของปลาฉลาม และจระเข้บางชนิดมีหลายชุด แต่บางชนิดก็มีเพียงชุดเดียวเท่านั้น สัตว์มีปีก เช่น นก ไก่ ไม่มีฟัน
รูปร่างของฟันในคนและสัตว์แตกต่างกัน เช่น ปลาฉลามมีฟันแหลม เป็นแผ่นโต และคมมาก ส่วนสุนัข แมว เสือ สิงโต มีเขี้ยวยาว และแข็งแรง เพื่อช่วยในการล่าสัตว์
ฟันเป็นอวัยวะที่มีความสำคัญอย่างหนึ่งของร่างกาย เราจึงควรรักษาฟันให้มีสุขภาพดีอยู่เสมอ การกินอาหารที่ถูกต้อง เป็นสิ่งสำคัญที่สุด เพื่อให้ฟันเจริญเติบโตแข็งแรง ไม่หักง่าย อาหารที่เรารับประทานควรเป็นอาหารที่มีแร่ธาตุบำรุงฟัน เช่น แคลเซียม ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม ซึ่งมีมากในน้ำนม นอกจากนี้ยังมีแร่ธาตุอื่นๆ ที่เราควรรับประทาน เช่น ฟลูออไรด์ วิตามิน เช่น เอ ดี ซี และบีรวม ก็มีความสำคัญ ในการเจริญเติบโตของเหงือกและฟันด้วย
การกินอาหารประเภทแป้ง อาหารหวาน เช่น ขนมหวานต่างๆ ทอฟฟี่ ช็อกโกแลต ทำให้ฟันเสียง่ายขึ้น เพราะอาหารเหล่านี้ จะเข้าไปคลุมฟันและเกิดการบูดเน่า ทำให้เคลือบฟันกร่อน และทำให้ฟันผุ ภายหลังรับประทานอาหารทุกมื้อ ควรรับประทาน อาหารที่มีเส้นใย เช่น ผักสดต่างๆ หัวแครอท แอปเปิล สับปะรด ส้ม ฝรั่ง ซึ่งช่วยทำให้ฟันและซอกฟันสะอาด
การบูดเน่าของอาหารในปากและซอกฟันเกิดขึ้นเร็วมาก เพียงไม่กี่นาที ภายหลังที่เรารับประทานอาหารเข้าไป ดังนั้น ภายหลังรับประทานอาหารทุกมื้อ จึงควรแปรงฟันให้สะอาด น้ำที่ใช้แปรงฟันควรเป็นน้ำเย็น เพราะน้ำอุ่น ทำให้ขนแปรงนิ่ม ถ้าไม่ได้แปรงฟัน ก็ควรบ้วนปากด้วยน้ำที่สะอาด หรือบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ
การรักษาฟันให้แข็งแรงทนทาน ควรปฏิบัติเป็นประจำทุกวัน คือ แปรงฟันให้ถูกวิธีอย่างน้อยวันละ ๒ ครั้ง เพราะช่วยให้ฟันสะอาด ป้องกันฟันผุ ป้องกันโรคเหงือกอักเสบ และขจัดคราบอาหาร ที่สกปรก ทำให้ปากมีกลิ่นเหม็น ควรไปหาทันตแพทย์ ตรวจฟันทุก ๖ เดือน โดยเฉพาะเมื่อเรามีอายุตั้งแต่ ๒ ปีขึ้นไป ทันตแพทย์จะตรวจฟันให้เรา และเอกซเรย์ เพื่อดูรากของฟัน และฟันผุ ซึ่งบางครั้งอาจไม่เห็นได้ด้วยตาเปล่า ทันตแพทย์จะช่วยแนะนำ และรักษาฟันของเราอย่างถูกต้อง ซึ่งเป็นการป้องกันการลุกลามของโรคฟัน ถ้าเราทิ้งไว้ ไม่ไปตรวจ การลุกลามของโรคฟันจะรวดเร็ว ทำให้ปวดทรมานมาก บางครั้งอาจจะต้องสูญเสียฟันไปก็ได้