การเล่นทรายเป็นหนึ่งในการเล่นที่มีประสิทธิภาพสูงสุด และเด็กๆ ชื่นชอบมากที่สุด เพราะขณะที่เด็กๆ เล่นทรายนั้นเด็กจะได้ใช้ความคิดอย่างเพลิดเพลินในการก่อทราย สร้างเป็นรูปร่าง หรือทำให้บี้แบนได้ตามที่ตนเองต้องการ ยิ่งเป็นทรายกองสูง ๆ ที่ขึ้นไปปีนป่ายได้ด้วยแล้ว ยิ่งสนุกถูกใจเด็ก ๆ มากทีเดียวค่ะ
ที่สำคัญ การเล่นทรายยังช่วยพัฒนาทักษะของเด็ก ๆ ได้อย่างยอดเยี่ยมในหลาย ๆ ด้าน ทั้งได้ใช้ความคิดในการก่อสร้าง ได้ใช้จินตนาการกว้างไกลไร้ขอบเขต ได้ใช้ภาษาในการสื่อสารบอกความต้องการ ได้ฝึกกล้ามเนื้อแขน ขา นิ้วมือ ให้คล่องแคล่วว่องไว ได้พัฒนาอารมณ์ให้สนุกสดชื่นเบิกบาน ได้ฝึกทักษะสังคมในการเล่นทรายร่วมกับผู้อื่น รวมทั้งได้ฝึกการใช้สมาธิจดจ่ออยู่กับสิ่งที่ทำได้อย่างมีประสิทธิภาพ การให้กองทรายแก่เด็กสักกอง (เมื่อเด็กถึงวัยไม่นำทรายเข้าปากแล้ว) จึงเป็นเรื่องที่คุ้มค่ามหาศาลจริง ๆ ค่ะ
ธรรมชาติของเด็กนั้นชื่นชอบการเล่นน้ำไม่แพ้การเล่นทราย เพราะการเล่นน้ำทำให้เด็กรู้สึกสดชื่น และการไหลของน้ำก็ดูน่ามองน่าสนุกจริง ๆ แต่เราก็ไม่ควรปล่อยให้เด็กเล่นน้ำตามลำพัง เพราะน้ำแค่ครึ่งถ้วยก็อาจเป็นอันตรายต่อเด็กได้ถ้าไม่ระวัง และที่สำคัญคือ เด็ก ๆ ชอบเล่นกับคนที่เขารัก การได้เล่นน้ำกับคุณพ่อคุณแม่หรือคนที่เขารู้สึกรักและผูกพันจึงเป็นช่วงเวลาแสนพิเศษสำหรับเด็ก ๆ มากทีเดียวค่ะ
การเล่นน้ำนั้นก็มีหลายวิธี เช่น ในเด็กวัยเบบี๋ชอบที่จะได้จับ ได้สัมผัสน้ำ การได้เล่นน้ำในชามที่มีก้อนสำลีลอยอยู่ ให้เขาได้บีบน้ำออกจากสำลีจึงเป็นเรื่องสนุกไม่รู้เบื่อ ส่วนในเด็กวัยที่โตขึ้นมา บางคนชอบเล่นน้ำผสมกับทรายให้กลายเป็นทรายนิ่ม ๆ เปียก ๆ บางคนชอบทดลองก็จะนำน้ำไปผสมกับสีต่าง ๆ เพื่อดูว่าจะได้ออกมาเป็นสีอะไร หรือบางคนก็ชอบเล่นสมมติด้วยการใช้น้ำ เช่น เล่นทำอาหาร จัดชุดน้ำชา อาบน้ำให้น้อง ฯลฯ
ลองปล่อยให้เด็กเล่นกับน้ำดูนะคะ เราจะพบว่าจินตนาการของเด็กกว้างไกลไม่มีที่สิ้นสุดจริง ๆ ค่ะ ซึ่งการเล่นกับน้ำนอกจากจะทำให้เด็กสนุก สดชื่น มีชีวิตชีวาแล้ว ยังช่วยส่งเสริมสมาธิของเด็กได้ดีมาก และยังฝึกการใช้ความคิดยืดหยุ่น และการคิดนอกกรอบได้ดีมาก ๆ อีกด้วยค่ะ
ครูแป๋ม ฉันทิดา สนิทนราทร เวชมงคลกร
นักจิตวิทยาพัฒนาการ & นักเล่นบำบัด
------------------------------------------------------------------
ติดตามบทความของครูแป๋มเกี่ยวกับคุณค่าและประโยชน์ของการเล่นเพิ่มเติมได้ที่นี่
รวมการเล่นที่ดีที่สุดสำหรับเด็กวัย 0-12 ปี