สำหรับน้อง ๆ ม.ปลาย หรือวัยที่ต้องเลือกแผนการเรียนและสาขาเรียนนั้น ถือเป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่ออันเป็นจุดสำคัญของชีวิตไม่น้อยเลยทีเดียว เพราะการจะเลือกสาขาที่ใช่นั้นไม่ได้ง่ายแม้แต่นิด แต่ก็แน่นอนว่าไม่ได้ยากจนเกินไป วันนี้พี่จึงมี 5 คำถามมาให้น้อง ๆ ถามตัวเองว่าแผนการเรียนหรือสาขาที่จะเลือกนั้นใช่สาขาที่น้อง ๆ ต้องการจะเรียนจริง ๆ หรือเปล่า
1. รู้จักตัวเองมากพอหรือยัง
การรู้จักตนเองโดยเฉพาะลักษณะนิสัยใจคอที่แท้จริงนั้น จะช่วยให้เลือกแผนการเรียนหรือสาขาวิชาได้ง่ายมากยิ่งขึ้น เช่นบางคนรักในการเข้าสังคม ชอบพบปะผู้คนใหม่ ๆ อยู่เรื่อย ๆ , บางคนชอบช่วยเหลือคนอื่น, บางคนรักในงานบริการ, บางคนรักการสอน, บางคนชอบงานวิชาการ, บางคนชอบการทำกิจกรรมที่ท้าท้าย, บางคนช่างสังเกต, บางคนรักในการแก้ปัญหา เห็นปัญหาคือความท้าท้าย, บางคนชอบอะไรที่เป็นระเบียบ หรือบางคนรักอิสระ เป็นต้น และนอกจากการสังเกตตนเองแล้วนั้น ในปัจจุบันก็มีวิธีทำรู้จักตัวเองให้มากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นบทสอบหรือชุดคำถามทั้งภาษาไทยและภาษอังกฤษที่ช่วยให้รู้จักตนเองได้อย่างสนุกมากยิ่งขึ้น
2. สนใจอะไร
การรู้ว่าตัวเราสนใจอะไรคืออีกหนึ่งหนทางที่จะนำตัวเราไปสู่สาขาเรียนที่ใช่และอาชีพที่ใฝ่ฝันได้เช่นกัน เพราะความสนใจและงานอดิเรกของคนเรานั้นเป็นส่วนเติมเต็มกันและกันราวกับจิ๊กซอว์ แล้วก่อตัวขึ้นมาเป็นบุคลิกและทัศนคติ ส่งผลให้คนเราเลือกทำกิจกรรมที่ชอบของตัวเอง ซึ่งแน่นอนว่าความชอบและงานอดิเรกของคนเรานั้นก็ย่อมแตกต่างกันไปอีกเช่นกัน โดยความสนใจที่ว่านี้ไม่จำเป็นต้องเกี่ยวกับวิชาการเสมอไป เช่น บางคนชอบเล่นเกมต่อศัพท์ภาษาอังกฤษหรือครอสเวิร์ด, บางคนชอบเล่นเกมคอมพิวเตอร์เป็นชีวิตจิตใจ, บางคนชอบวาดการ์ตูน หรือบางคนชอบออกแบบเสื้อผ้า เป็นต้น
3. ถนัดอะไร
เรื่องความถนัดนั้นต้องดูวิชาที่เราได้คะแนนเยอะ ๆ หรือเกรดดี ๆ ไว้ก่อน เพราะวิชาที่เราได้คะแนนเยอะหรือเกรดดีนั้นบ่งบอกว่าเรามีความถนัดในวิชานั้น ๆ เป็นพิเศษและนั่นเป็นสิ่งบ่งบอกถึงปัจจัยสำคัญอันจะนำไปสู่สาขาเรียนใช่ตัวเรา เช่น บางคนได้เกรดวิชาคณิตศาสตร์มาเป็นอันดับหนึ่ง ก็อาจเลือกเรียนสาขาครุศาสตร์คณิตศาสตร์หรือสาขาเรียนที่เกี่ยวกับการคำนวณ, บางคนได้เกรดวิชาวิทยาศาสตร์สูงที่สุด ก็อาจเลือกเรียนสาขาวิทยาศาสตร์ซึ่งมีสาขาย่อยให้เลือกเรียนมากมาย หรือบางคนได้เกรดวิชาภาษาอังกฤษนำโด่ง ก็อาจเลือกเรียนสายภาษา เป็นต้น โดยน้อง ๆ อาจเริ่มต้นจากการบันทึกเกรดในสมุดเล่มเล็กของตัวน้อง ๆ พร้อมกับจดจุดเด่นจุดด้อยของตนเองไว้ด้วย เพราะสิ่งเหล่านี้จะช่วยให้น้อง ๆ รู้จักความถนัดของตนเองมากขึ้น
4. มีคุณสมบัติอะไรบ้าง
นอกจากความถนัดแล้ว น้อง ๆ ก็ต้องคำนึงถึงคุณสมบัติที่เรามีด้วย เพราะฉะนั้นน้อง ๆ ต้องตั้งใจเรียนและทำทุกอย่างให้ดีที่สุด เพื่อให้ตนเองมีคุณสมบัติเพียงพอต่อสาขาที่ต้องการเรียนต่อและไม่พลาดเป้าหมายความฝันที่วางไว้นั่นเอง เพราะแต่ละสาขาวิชานั้นจะมีข้อกำหนดและคุณสมบัติชัดเจน เช่น บางสาขาผลการเรียนเฉลี่ยต้องไม่ต่ำกว่า 2.50, บางสาขา 3.00 หรือบางสาขา 3.25 เป็นต้น และถ้าน้อง ๆ รู้ตัวว่าเรายังมีคุณสมบัติไม่เพียงพอต่อสาขาที่เราใฝ่ฝันนั้น ก็ต้องพยายามเข้าไปอีก เช่น ขวนขวายความรู้เพิ่มเติมด้วยตนเอง, ติวกับเพื่อน หรือเรียนพิเศษก็ได้เช่นกัน และน้อง ๆ ก็ต้องมีความแน่วแน่ มีสมาธิจดจ่อกับสิ่งที่ทำ ไม่วอกแวกไปกับสิ่งเร้าต่าง ๆ คือ เมื่อเรียนรู้ด้วยตัวเองก็ทำให้เต็มที่, เมื่อติวกับเพื่อนก็อย่ามัวแต่คุยกัน และเมื่อเรียนพิเศษก็เข้าเรียน ไม่หนีเที่ยวห้างหรือโดดเรียน
5. อยากทำอาชีพอะไร
อาชีพที่น้อง ๆ ใฝ่ฝันนั้น ถือเป็นเป้าหมายหลักของการเลือกสาขาวิชา น้อง ๆ จึงต้องมีเป้าหมายที่ชัดเจนเพื่อให้ถึงฝั่งฝันนั้นได้ง่าย ๆ และควรหาข้อมูลเกี่ยวกับอาชีพนั้น ๆ ให้ดีก่อนตัดสินใจ อาจจะค้นคว้าในอินเตอร์เน็ตหรือถามจากผู้มีประสบการณ์ก็ได้ และน้อง ๆ ต้องไม่ลืมว่าสาขาที่เราจะเลือกเรียนนั้นจะต้องเกี่ยวข้องกับเส้นทางอาชีพของเรา เพื่อให้สามารถประยุกต์ใช้ความรู้ที่ร่ำเรียนมาได้อย่างเหมาะสมและจะได้ไม่เกิดคำถามกับตัวเองภายหลังว่า เรียนมาทำไม เพื่ออะไร หรือเสียใจภายหลังนั่นเอง เช่น อยากเป็นครูก็เรียนคณะครุศาสตร์, อยากเป็นหมอฟัน ก็เรียนคณะทันตแพทยศาสตร์ หรือถ้าอยากเป็นนักบัญชีก็เรียนคณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี เป็นต้น
เห็นแล้วใช่ไหมว่าการจะเลือกสาขาเรียนที่ใช่นั้น ไม่ได้เป็นสิ่งที่ยากเกินความสามารถของน้อง ๆ หรือซับซ้อนเกินไปเลย เพียงแต่น้อง ๆ ต้องรู้จักตนเอง รู้ว่าตัวเองสนใจอะไร ถนัดอะไร มีคุณสมบัติอะไร และอยากประกอบอาชีพอะไร ก็จะเป็นการปูหนทางอันดีเยี่ยมและง่ายต่อการเลือกแผนการเรียนหรือสาขาที่เรียนมากยิ่งขึ้น และเมื่อมาถึงจุดหนึ่งของชีวิต น้อง ๆ ก็จะถึงเป้าหมายที่วางไว้ได้ไม่อยากเลยแม้แต่น้อยเพราะมีการวางแผนที่ดีมาตั้งแต่ต้น แค่นี้ความสำเร็จก็อยู่ไม่ไกลเกินเอื้อม ความฝันก็ไม่ไกลเกินคว้าแล้ว เพราะฉะนั้นน้อง ๆ อย่าลืมใช้ 5 คำถามนี้เพื่อค้นหาตัวเองและเลือกสาขาเรียนที่ใช่ สู่อาชีพที่ชอบ เพื่อให้ชีวิตง่ายขึ้นและประสบความสำเร็จในเวลาอันเหมาะสมนั่นเอง
เรื่อง : ภัคสรกัญญ์ ทองคำ บริษัท iPrice Thailand