ลักษณะงาน

       เกษตรกรเป็นอาชีพที่อิสระและเลือกทำงานได้หลากหลาย ตามความรู้ความถนัดและสภาพพื้นที่ของตน โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ได้ผลผลิตมาจำหน่ายแก่ตลาดเป็นรายได้เลี้ยงชีพ ผลผลิตที่ได้นั้นมาจากทั้งพืชและสัตว์ อาจมีการนำไปแปรรูปก่อนส่งขายเป็นสินค้าอุปโภคบริโภค หรือจะส่งเป็นสินค้าตั้งต้นแบบยังไม่แปรรูปเลยก็ได้ เกษตรกรรมนั้นถือเป็นการผลิตขั้นปฐมภูมิที่ใช้ประโยชน์จากธรรมชาติโดยตรง และเป็นแหล่งวัตถุดิบที่สำคัญของประเทศไทย ผู้ที่ประกอบกิจการส่วนตัวอาจได้ทำงานหลายอย่างพร้อมกัน นอกเหนือจากการทำเกษตร เช่น การออกแบบพื้นที่ การวางระบบน้ำและไฟ การคิดค้นนวัตกรรมใหม่ ๆ คิดแผนการตลาด ออกแบบสื่อสาร งานบริการ ฯลฯ อีกมากมาย

ขั้นตอนการทำงาน 

• ก่อนอื่นต้องมีการวางแผนการทำงาน สำรวจสภาพพื้นที่ สภาพแวดล้อมของเราว่าเหมาะสมจะทำอะไร สภาพดิน สภาพอากาศเหมาะกับพืชชนิดไหน มีตลาดรองรับผลผลิตในพื้นที่หรือไม่ ฯลฯ รวมถึงศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมในส่วนที่ยังขาด จากแหล่งต่าง ๆ หรือจากผู้มีประสบการณ์
• ติดต่อช่องทางการขาย การทำตลาด สถานที่รองรับสินค้า ออกแบบและปรับพื้นที่ให้เหมาะสม
• กิจวัตรในแต่ละวันนั้นจะมีความยืดหยุ่นค่อนข้างมาก บางครั้งอาจไม่เป็นไปตามแผนที่วางไว้ ด้วยจากปัจจัยธรรมชาติต่าง ๆ แผนการทำงานในแต่ละวันจึงสามารถปรับเปลี่ยนได้อย่างอิสระ เช่น วันไหนฝนตกก็อาจไม่จำเป็นต้องรดน้ำ ต้องใช้การสังเกตและใส่ใจในการดูแลสิ่งมีชีวิต
• ควรทำความรู้จัก ผูกสัมพันธ์กับผู้ที่ต้องติดต่อค้าขายด้วยเพื่อสร้างเครือข่ายในการทำงาน ไม่ว่าจะเป็นพ่อค้าแม่ค้าในตลาด หรือร้านอุปกรณ์ เครื่องมือต่าง ๆ ที่ต้องติดต่อบ่อย ๆ ด้วย
• หมั่นติดตามข่าวสารรอบตัว และเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ อยู่เสมอ เพื่อให้สามารถรับมือกับสถานการณ์ได้ทันท่วงที รวมถึงการนำวิทยาการใหม่ ๆ มาเรียนรู้และประยุกต์ใช้กับงานอยู่เสมอ

สถานที่ทำงาน

• พื้นที่เพาะปลูกหรือพื้นที่ทำเกษตรของตนเอง
• ตลาดหรือแหล่งกระจายสินค้า ที่ทำการขนส่ง
• ร้านขายอุปกรณ์เครื่องมือต่าง ๆ หรือบริษัทที่จัดจำหน่าย

ผู้ที่ต้องทำงานด้วย

• พ่อค้าแม่ค้าในตลาด
• พ่อค้าคนกลาง
• ลูกค้าหรือผู้บริโภค
• ตัวแทนจำหน่ายอุปกรณ์และเครื่องมือ
• คนงานในสวน

ทางเลือกอาชีพ

       หากจบทางด้านเกษตรมาโดยตรง อาจเข้าทำงานในระบบราชการ เกษตรตำบล เกษตรอำเภอ ทำงานในกรม หรือไปสายวิชาการ เป็นอาจารย์ในสถานศึกษา เป็นนักวิจัย รวมถึงทำงานในบริษัทเป็นผู้แทนจำหน่ายสินค้าที่เกี่ยวข้อง เช่น บริษัทส่งออกพืชผลเกษตร บริษัทผลิตเมล็ดพันธุ์พืช บริษัทผลิตและจำหน่ายปุ๋ย บริษัทอาหารสัตว์ต่าง ๆ

ตำแหน่งและเส้นทางการเติบโตในสายอาชีพ

• เกษตรกรทั่วไปนั้นทำงานโดยอิสระและเป็นนายตัวเอง จึงไม่ได้มีการเลื่อนตำแหน่ง
• ภาคราชการ ก็จะมีลำดับการเลื่อนตำแหน่งตามระดับขั้นของรัฐ ซึ่งขึ้นตรงกับกรมหรือกระทรวงด้านการเกษตร  
• ภาคเอกชน หากเป็นตัวแทนจำหน่ายอุปกรณ์จะเริ่มตามฐานเงินเดือนทั่วไป ตั้งแต่ประมาณ 15,000-18,000 บาท ไม่รวมค่าคอมมิชชันส่งเสริมการขาย และอาจมีโอกาสได้เลื่อนขั้นเป็นหัวหน้าทีมหากมีประสบการณ์และความสามารถ

รายได้

       เกษตรกรเป็นอาชีพอิสระ มีรายได้ที่ไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับผลิตผลต่าง ๆ ในแต่ละครั้งหรือแต่ละปี 

การแข่งขันและความต้องการของตลาด

       ประเทศไทยมีการทำเกษตรกรรมเป็นหัวใจสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ อาชีพเกษตรกรนั้นมีความอิสระค่อนข้างมากและยังเป็นผู้ผลิตปัจจัยที่สำคัญในการดำรงชีวิต ดังนั้นจึงมีความสำคัญอยู่เสมอ ตราบใดที่ผู้คนยังต้องกินต้องใช้อยู่ทุกวัน สิ่งที่มักเป็นปัญหาของเกษตรกรคือการหาตลาดและแหล่งระบายสินค้า หากสามารถหาทางแก้หรือนำนวัตกรรมสมัยใหม่มาประยุกต์ใช้ เกษตรกรก็จะเป็นอาชีพที่สามารถดำรงอยู่ได้ไม่ว่าในยุคสมัยไหนก็ตาม

• ได้เรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ตลอดเวลา ได้ขบคิดแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าที่เกิดในแต่ละวัน
• มีอิสระในการทำงาน จัดสรรเวลาและวางแผนได้เองอย่างเต็มที่
• ได้รับคุณค่าทางจิตใจจากการสัมผัสใกล้ชิดและช่วยฟื้นฟูธรรมชาติ จากการปลูกป่าปลูกพืชในบริเวณ
• มีผลผลิตไว้สำหรับอุปโภคบริโภคเอง ได้กินของที่ปลูกเองกับมือ
• มีเวลาให้กับครอบครัวและคนที่รัก

• ต้องพึ่งพาสภาพแวดล้อมและสภาพดินฟ้าอากาศค่อนข้างมาก บางครั้งอาจส่งผลกระทบต่อผลผลิตทั้งหมด
• ความเสี่ยงในการหาตลาดหรือแหล่งกระจายสินค้าไม่ได้
• เป็นอาชีพที่เหมาะสมกับคนที่มีความกระตือรือร้น ไม่อยู่นิ่ง

• มีใจรักในวิถีอาชีพ รักและเข้าใจธรรมชาติ ขยัน อดทน ร่างกายแข็งแรง
• สามารถปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ต่าง ๆ ได้ดี พร้อมที่จะเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ อยู่ตลอดเวลา
• มีความรับผิดชอบ สามารถบริหารจัดการเวลาของตัวเองได้
• ช่างสังเกต เมื่อเห็นความผิดปกติใด ๆ จะได้ทำการรักษาหรือแก้ไขได้
• มีจรรยาบรรณ มีความรับผิดชอบต่อผู้บริโภค มีมนุษยสัมพันธ์ ทักษะในการเข้าสังคม
• มนุษยสัมพันธ์ที่ดี เพราะเป็นอาชีพที่ต้องพบเจอกับผู่คนหลายฝ่าย ทั้งคนงานในไร่ในสวน พ่อค้าคนกลาง รวมทั้งลูกค้า

• ทักษะทางด้านการเกษตร เป็นทักษะสำคัญของอาชีพ คือความเข้าใจในการดูแลพืชสวน พืชไร่ และจัดการผลผลิตต่าง ๆ 
• ทักษะการคิดวิเคราะห์ ในการคำนวณและประเมินสถานการณ์เรื่องผลผลิต พื้นที่ทางการเกษตรต่าง ๆ ซึ่งต้องอาศัยการคิดวิเคราะห์ที่แม่นยำ
• ทักษะด้านเครื่องกล เพราะเครื่องมือทางการเกษตรเหล่านี้เป็นอุปกรณ์สำคัญที่จะช่วยสร้างผลผลิต ควรรู้จักและเข้าใจวิธีการใช้งาน การรักษาและซ่อมบำรุง
• ทักษะการสื่อสาร การพูด การฟัง เพื่อสั่งงานคนงานและสร้างความเข้าใจให้กลุ่มคนที่ต้องทำงานด้วย
• ทักษะการบริหารจัดการเวลา การวางแผน การปรับตัวเข้ากับสถานการณ์

การศึกษา

• ระดับมัธยมศึกษาและอาชีวศึกษา สายสามัญเลือกเรียนได้ทั้งสายวิทย์และสายศิลป์ ต้องจบการศึกษาระดับมัธยมปลาย (ม.6) หรือเทียบเท่า หรือเข้าศึกษาต่อสายวิชาชีพระดับปวช.และปวส.ได้ในวุฒิการศึกษาที่เกี่ยวข้อง อาทิ สาขาพืชศาสตร์ สัตวศาสตร์ อุตสาหกรรมเกษตร ช่างกลเกษตร เป็นต้น 
• ในระดับปริญญาตรี เลือกศึกษาคณะที่ตรงสายงาน อาทิ คณะเกษตรศาสตร์ ซึ่งมีสาขาหลากหลายให้เลือกตามแต่ละมหาวิทยาลัย เช่น วิทยาศาสตร์การเกษตร เทคโนโลยีการเกษตร ฯลฯ โดยเมื่อสำเร็จการศึกษาแล้วจะได้รับวุฒิวิทยาศาสตรบัณฑิต

ตัวอย่างสถาบันที่เปิดสอนด้านการเกษตรในระดับปริญญาตรี

• คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (วิทยาเขตบางเขน)
• คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้
• คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• สำนักวิชาเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
• คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
• คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
• คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์
• คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร
• คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
• คณะเกษตรและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยนครพนม
• คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชครินทร์
• คณะเกษตรศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน (วิทยาเขตสุรินทร์)
• คณะเทคโนโลยีการเกษตร สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
• คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยบูรพา (วิทยาเขตสระแก้ว)     
• คณะเกษตรศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยพะเยา
• คณะเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
• คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร  มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ
• คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
• คณะเกษตรศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก
• คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ
  

Hard Skills

• องค์ความรู้และความเข้าใจในธรรมชาติ การเติบโตของพืชพรรณต่าง ๆ
• ทักษะทางวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะเคมีและชีววิทยา

Soft Skills 

• ทักษะทางสังคม การสร้างความสัมพันธ์และเข้าหาผู้อื่น การดูแลลูกน้อง
• ทักษะการสื่อสาร การพูด การฟัง
• ทักษะการบริหารจัดการเวลา การวางแผน การปรับตัวเข้ากับสถานการณ์

       เกษตรกรเป็นอาชีพที่มีอิสระในตัวเอง เป็นนายตัวเอง ไม่ต้องเป็นลูกน้องใคร ได้อยู่กับธรรมชาติ ได้อยู่กับครอบครัว พอมีพอกิน มีความสุขในชีวิตทุก ๆ วัน

คุณณัฐภัทร ชัยชนะสงคราม เกษตรกรเจ้าของสวนผลไม้

วิชาที่เรียน 

• ตัวอย่างวิชาหลักทั่วไป
  • พฤกษศาสตร์ทั่วไป
  • หลักพันธุศาสตร์
  • หลักชีววิทยา
  • เกษตรศาสตร์ทั่วไป
• ตัวอย่างกลุ่มวิชาเฉพาะ
  • การสื่อสารเพื่อพัฒนาการเกษตร การจัดการความรู้ด้านการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร​
  • การวิเคราะห์พันธุ์สัตว์ การปรังปรุงพันธุ์สัตว์ หลักสุขศาสตร์สัตว์และสุขาภิบาล
  • พืชไร่เศรษฐกิจ โรคพืชวิทยาเบื้องต้น วิทยาศาสตร์ด้านแมลง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีด้านสัตว์
  • ระบบการเกษตร การจัดการดิน หลักการจัดการฟาร์ม วิทยาการพืชสวน
  • เคมี จุลชีววิทยา เศรษฐศาสตร์เบื้องต้น หลักการตลาดเกษตร
  • จิตวิทยาการบริการ ศิลปะการติดต่อ กฎหมายในชีวิตประจำวัน

       โดยวิชาหลักนั้นจะเหมือนกันทุกสาขา ส่วนวิชาด้านเกษตรและวิชาเลือกจะต่างกันไปตามสาขาที่เลือก

เคล็ดลับการเรียน 

       สำหรับเคล็ดลับในการเรียนนั้นก็จะคล้ายกับคณะอื่นที่ต้องทำความเข้าใจเนื้อหาในห้องเรียนควบคู่ไปกับการอ่านหนังสือทบทวนนอกเวลา และหากไม่เข้าใจจุดไหนก็ยิ่งต้องเน้นเป็นพิเศษ อาจสอบถามอาจารย์หรือให้เพื่อนช่วยทบทวนบทเรียนให้ก็ได้

ค่าเทอม

       ประมาณ 12,000 – 16,000 บาทต่อเทอม หากเป็นหลักสูตรนานาชาติจะประมาณ 55,000 บาทต่อเทอม

• นักวิจัยพันธุ์พืช
• นักวิชาการเกษตร 
• นักโภชนาการ
• นักวิทยาศาสตร์เคมี