"ปัญญา คือความแยบคายของจิต" 

" .. ความคิดความปรุง ความไตร่ตรองในเหตุผลแง่อรรถแง่ธรรมต่าง ๆ ท่านเรียกว่า "ปัญญา" การสอดส่อง การไตร่ตรองเรียกปัญญา เช่น พิจารณาเรื่องธาตุเรื่องขันธ์ ความแปรสภาพทั้งภายนอกภายใน เป็นไปอยู่ทั้งวันทั้งคืน เป็นไปอยู่ทุกแห่งทุกหน 

ถ้าผู้มีสติปัญญากำหนดไปที่ไหน จะเห็นธรรมเหล่านั้น จะเห็นสิ่งเหล่านั้นเป็นเหมือนหินลับปัญญาอยู่โดยสม่ำเสมอ ไม่ว่ากลางวัน กลางคืน ยืน เดิน นั่ง นอน จะเห็นสภาพทั้งหลายเหล่านั้น แสดงอาการให้เราทราบทางปัญญาอยู่ทุกระยะ ๆ เหมือนกับว่าเป็นหินลับของปัญญาอยู่ตลอดเวลา .. " 

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน 
๑๗ มิถุนายน ๒๕๑๗