มีคุณนายคนหนึ่ง…..ใจบุญสุนทาน…ตักบาตรทุกเช้าตักบาตรเสร็จ.. ก็แต่งสำรับกับข้าว…อย่างบรรจงประณีต ..เพื่อเอาไป
ถวาย…..ท่านเจ้าประคุณสมเด็จ…ผู้เป็นเจ้าอาวาส
ด้วยความเคารพนับถือ..ในจริยวัตรของท่านและชอบฟังท่านคุย….เล่าเรื่องต่าง ๆ…
เรียกว่า….ตักบาตรเสร็จ…คุณนายต้องมาวัดทุกวัน…ถวายอาหารเสร็จ…ก็คุยกับพระสมเด็จ…
วันหนึ่ง…หลังจากคุณนายกลับแล้ว….
พระหนุ่มรูปหนึ่ง….ซึ่งเป็นศิษย์ก้นกุฏิของสมเด็จเข้าไปกราบเรียนว่า…
คุณนายคนนี้…ใจบุญสุนทานจริง ๆ….แต่เคยได้ยินว่า…เป็นคนใจแคบ…
เหลือแม่อยู่คนเดียว..ปล่อยให้อดๆ..อยากๆ…ไม่เอาใจใส่…..
ปล่อยให้อยู่ห้องแคบ ๆ…หลังบ้านส่วนตัวเองและลูก ๆ ..
อยู่ตึกใหญ่โต…สะดวกสบาย….เวลาพูดจากับแม่…ก็ฟังไม่ได้..
หยาบคาย….ขู่ตะคอก…กระแทกกระทั้น…ผิดกับตอนมาคุยกับสมเด็จที่วัด…
ชนิดหน้ามือ..เป็นหลังมือ…แม่…จะออกมาเดินเล่นหน้าบ้าน..ก็ไม่ได้…
ไม่ยอมให้ออก…มีแม่แก่…หลงๆ ลืม ๆ..สติไม่สมประกอบ..
อายเขา…มีคนเขาเล่าให้ฟัง…หลายรายแล้ว…เท็จจริงอย่างไร….ไม่ทราบได้…
สมเด็จ….นั่งฟังเฉย…ไม่พูดว่าอะไรวันหนึ่งมีกิจนิมนต์…ไปทำบุญบ้าน
ขากลับ….เดินผ่านหน้าบ้านคุณนาย…ท่านก็แวะบ้านคุณนายก่อน…
คุณนายดีใจมาก…ที่สมเด็จมาเยี่ยมถึงบ้าน..ถือเป็นมงคลอย่างสูง…
ที่พระขั้นสมเด็จ…มาเยี่ยมบ้าน…จึงเรียกลูกหลาน…มากราบเท้าท่าน…เป็นการใหญ่..
แล้วก็คุยกันเรื่องต่างๆ ..มากมาย..ในตอนหนึ่ง…
สมเด็จท่าน…ถามคุณนายว่า..พระในบ้าน…มีไหม…?
มีเจ้าค่ะ…พระในบ้าน..มีหลายองค์…
เป็นพระเก่า ๆ ทั้งนั้นสมัยสุโขทัยก็มี…เชียงแสนก็มี…
อาราธนาท่านสมเด็จ….ขึ้นไปดูข้างบน…..สมเด็จท่าน….เฉย….แล้วถามต่อว่า
ได้ทราบข่าวว่า…คุณนายมีแม่อีกคน….เดี๋ยวนี้อยู่เสียที่ไหน…?
คุณนายสะอึก…เสียวแปลบเข้าไปในหัวใจ…จะตอบตามตรง…ก็กลัวว่า..
สมเด็จจะเดินไปดู…เห็นสภาพความเป็นอยู่ของแม่…
แล้วท่านจะติเตียน…อึกๆ …อักๆ …อยู่ครู่หนึ่ง….แล้วจึงตอบว่า…..
ตอนนี้ท่านไม่อยู่เจ้าค่ะ….ออกไปเยี่ยมญาติ…อีกนานจึงจะกลับ….
สมเด็จท่านนั่งนิ่งอยู่สักครู่….แล้วจึงลากลับ…คุณนายก็ยังคงไปวัด…เป็นปกติ……
วันหนึ่ง….
สมเด็จ….ท่านเห็นว่า..วันนี้…คุณนายยิ้มแย้มแจ่มใส…พูดจาร่าเริง…
อารมณ์ดีหลังการทำบุญทำทาน…สมเด็จจึงถามว่า…
พระในบ้านของโยม….โยมดูแลเรียบร้อยแล้วหรือยัง…?
เรียบร้อยเจ้าค่ะ….ดิฉันจุดธูปเทียน…ถวายอาหาร….
บูชาเสร็จแล้ว…จึงมาที่วัด…ท่านไม่ต้องเป็นห่วง….
อาตมา..ไม่ได้หมายถึง…พระพุทธรูป…พระในบ้านที่อาตมาถามถึงนี่…
เป็นพระที่ยังมีลมหายใจ….คือ…แม่พระ….ผู้มีพระคุณสูงสุดแก่โยม…
แม่..ให้ชีวิตเรามา…โดยเอาชีวิตตัวเองเขาแลก…เลี้ยงดูเรามา..ตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอย….
จนได้ดิบได้ดีทุกวันนี้…

แม่เหน็ดเหนื่อย….ทุกข์ทรมาน…แสนสาหัส…แม่…ทนหิว…เพื่อให้ลูกอิ่ม….
แม่…ทนหนาว..เพื่อให้ลูกอุ่น…แม่..ไม่เคยนอน..ถ้าลูกของแม่…ยังไม่หลับ…
ยามลูกเจ็บป่วย…..ร้องไห้หัวใจแม่ก็เจ็บปวด…และร้องไห้พร้อมกับลูกด้วย…..
แม่อยากเอาความเจ็บปวดทั้งหมด…ของลูก…มาไว้ที่แม่…
ถ้าทำได้……แม่…ยอมตายเพื่อลูกได้….

พระคุณของแม่นี้…..ใหญ่หลวงเกินกว่าจะคณานับ…..เราต้องตอบแทนบุญคุณท่านบ้างนะโยม….
เอาตาดู…หูใส่….เอาใจใส่ท่านบ้าง….ไม่ใช้ปล่อยให้ท่าน …อด ๆ…อยากๆ……
เจ็บไข้ได้ป่วย….ก็ดูแลท่านบ้าง….อาตมาได้ข่าวว่า….
คุณโยมเหลือแม่อยู่คนเดียว……และ…ไม่ค่อยสนใจความเป็นอยู่ของท่าน….
ปล่อยให้อยู่ในห้องแคบๆ อดๆ อยาก ๆไม่สงสารท่านบ้างหรือ….โยม….?
โยมจัดอาหารมาถวายพระได้ทุกวัน….แต่พระในบ้านอีกองค์…..โยมไม่เคยจัดให้….
และตอนที่โยมจัดมาให้อาตมา…..สังเกตดู….โยมจัดมาให้อย่างดี…..ประณีตบรรจง…
แต่ก่อน…..อาตมาไม่รู้ว่า…อะไรเป็นอะไร…ก็ฉันของโยมตามปกติ….
แต่ตอนนี้…บอกตรงๆ…เลยว่า…กลืนไม่ค่อยลง…มาหลายวันแล้ว…..
อาตมาเป็นพระในวัด…ไม่ควรเอาเปรียบพระในบ้าน….ของโยมเกินไป….
ถ้าพระในบ้าน…ยังอด…พระในวัด…ก็…กลืนไม่ลง…
การทำบุญให้ได้บุญมานะโยม…เลี้ยงพ่อแม่…ให้อิ่มหนำสำราญเสียก่อน…
แล้วจึงถวายพระ……คุณนาย….ไม่พูดอะไร…. นั่งน้ำตาไหล….
ลูกๆที่รักทุกคน…ได้ดูแลพระในบ้านของลูกๆ…แล้วหรือยัง…?
ถึงแม้ว่า…จะเพียงเล็กน้อย….ก็ยังดี….
บางคน…..กว่าจะรู้…พ่อแม่เป็นพระในบ้านผู้ประเสริฐ…
ก็สายเสียแล้ว…คือ..รู้เมื่อท่านทั้งสอง…..ไม่มีตัวตนอยู่ในโลกนี้แล้ว…....