บางคนแรงในทางปัญญา สมาธิ พอเป็นฐานไม่มาก
คล้ายๆ กับว่านั่งสมาธิ ไม่ค่อยสงบ ชอบมีความปรุงแต่ง

มีความคิดและมีปัญญาชักเรื่องนั้นมาพิจารณา
ชักเรื่องนี้มาพิจารณา ลงสู่ความสงบก็เห็นความถูกต้อง

อันนั้นจะได้มีกำลังกว่าสมาธิ อันนี้จริง ของบางคนเป็นอย่างนั้น
แม้จะยืน เดิน นั่ง นอน ก็ตาม

ความตรัสรู้ธรรมะนั้นไม่แน่นอน จะเป็นอิริยาบถใดก็ได้ ยืนก็ได้
เดินก็ได้ นั่งก็ได้ นอนก็ได้ อันนี้แหละ ผู้แรงด้วยปัญญา

เป็นผู้มีปัญญาสามารถที่จะไม่เกี่ยวข้องกับสมาธิมากก็ได้
ถ้าพูดกันง่าย ๆ ปัญญาเห็นเลย เห็นไปเลยก็ละไปเลย สงบไปเลย

ได้ความสบาย เพราะอันนั้นมันเห็นชัด มันเห็นจริงเชื่อมั่น
ยืนยันเป็นพยานตนเองได้

นี่จริตของบางคนเป็นไปอย่างนี้ แต่จะอย่างไรก็ช่างมัน
ก็ต้องทำลายความเห็นผิดออก เหลือแต่ความสงบ
มันก็จะลงไปสู่จุดอันเดียวกัน

บางคนปัญญาน้อย นั่งสมาธิได้ง่าย สงบ สงบเร็วที่สุด ไว
แต่ไม่ค่อยมีปัญญา ไม่ทันกิเลสทั้งหลาย ไม่รู้เรื่องกิเลสทั้งหลาย
แก้ปัญหาไม่ค่อยได้

พระโยคาวจรเจ้าผู้ปฏิบัติมีสองหน้าอย่างนี้ ก็คู่กันเรื่อยไป
แต่ปัญญาหรือวิปัสสนากับสมถะมันก็ทิ้งกันไม่ได้
คาบเกี่ยวกันไปเรื่อยๆ อย่างนี้ ...

การทำจิตให้สงบ
หลวงปู่ชา สุภัทโท